Nieuws

Minder antibiotica bij luchtweginfecties

Gepubliceerd
1 februari 2018
CRP- en procalcitoninetests èn gezamenlijke besluitvorming leiden tot een kwart minder antibioticavoorschriften van huisartsen voor patiënten met luchtweginfecties. Dat is de conclusie van deze Cochrane-review, het eerste systematisch vergelijkend overzicht van deze interventies. Dit is belangrijk want om antibioticaresistentie tegen te gaan, moeten (huis)artsen minder antibiotica voorschrijven.
Als u morgen uw voorschrijfgedrag bij luchtweginfecties wilt verbeteren, dan laat dit onderzoek zien dat praten en prikken helpt. Patiënten zijn hierdoor niet minder tevreden en komen niet vaker terug.

Voorschrijfgedrag

De auteurs voerden een Cochrane-review uit waarbij zij alle systematische literatuuronderzoeken includeerden die waren gericht op interventies bij luchtweginfecties in de huisartsenpraktijk.1 De interventies waren in dit geval allemaal gericht op de voorschrijver. Acht reviews van in totaal 44 gerandomiseerde onderzoeken werden meegenomen. De resultaten waren van gemiddelde kwaliteit en toonden dat CRP-tests (RR 0,78; 95%-BI 0,66 tot 0,92; 3284 patiënten, 6 trials), gezamenlijke besluitvorming (RR 0,44; 95%-BI 0,26 tot 0,75; 3274 patiënten, 3 trials) en procalcitoninetests (OR 0,10; 95%-BI 0,07 tot 0,14; 1008 patiënten, 2 trials) leiden tot minder voorschriften door huisartsen. Het absolute effect van de gevonden interventies was volgens de auteurs niet groot, gemiddeld ongeveer 25% minder antibioticavoorschriften, maar wel klinisch relevant. Zij vonden weinig tot geen verschil in vervolgconsulten en patiënttevredenheid. Interventies die waren gericht op verbeteren van kennis onder artsen en keuzemodellen waren te verschillend en van dusdanig matige kwaliteit dat deze niet vergelijkbaar waren. De auteurs konden evenmin uitspraken doen over de kosteneffectiviteit.
Er is in Nederland geen sneltest beschikbaar voor procalcito-nine en gemiddelde voorschrijfpercentages liggen in een deel van de onderzochte landen hoger dan in Nederland. Doordat het een review van reviews is werden onafhankelijke, goed uitgevoerde onderzoeken helaas niet meegenomen.
De onderzoeken in deze Cochrane-review zijn goed toepasbaar op de Nederlandse praktijk. Op basis van de bevindingen over patiënttevredenheid en reconsultatie kan in positieve zin geconcludeerd worden dat minder voorschriften in ieder geval niet leidden tot een lagere tevredenheid of meer consulten.

Naar praktische onderzoeken

De auteurs stellen terecht dat voorschrijfgedrag van artsen complex is en dat beïnvloeding daarvan zich niet op een bepaald mechanisme moeten richten. De vraag is dan ook of voorschrijfgedrag met een type interventie verbeterd kan of moet worden. De conclusie dat 25% minder voorschriften weinig is, strookt hier niet volledig mee. Dit onderzoek laat zien dat het valide en betrouwbaar vergelijken van verschillende interventies binnen een onderzoek ook complex is. Bovendien lijkt het nog belangrijker dat zogenoemde multifacetinterventies slecht tot niet toepasbaar zijn in de dagelijkse praktijk. De vraag is eerder of we onze methoden van onderzoek in de huisartsenpraktijk niet kritisch onder de loep moeten nemen. Veel van de gebruikte interventies vallen min of meer onder de gebruikelijke zorg. Regels voor dit type onderzoek zouden in dit geval soepeler en minder complex moeten zijn. De huisarts kan daardoor met minder tot geen papierwerk en minimale moeite meedoen aan praktische onderzoeken. Hierdoor kan de toepasbaarheid van de interventies in de praktijk meteen onderzocht worden en kunnen we ‘echte’ spreekkamerresultaten onderzoeken.

Literatuur

  • 1.Tonkin-Crine SK, Tan PS, Van Hecke O, Wang K, Roberts NW, McCullough A, et al. Clinician-targeted interventions to influence antibiotic prescribing behaviour for acute respiratory infections in primary care: an overview of systematic reviews. Cochrane Database Syst Rev. 2017;9:CD012252.

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen