Onnodige verpleegkundige handelingen op een rij

De onderzoekers bekeken 125 kwaliteitsstandaarden en richtlijnen voor verpleegkundigen. Zij zochten naar aanbevelingen over handelingen die verpleegkundigen beter kunnen laten. Daarbij was de voorwaarde dat er bewijs moest zijn dat die handelingen niet werken. Veel aanbevelingen gaan over het niet toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen en het niet gebruiken van reinigings- en ontsmettingsmiddelen, omdat deze niet leiden tot minder infecties.

De onderzoekers vonden ook twee aanbevelingen voor praktijkondersteuners: 1) Doe geen uitgebreide screening op kwetsbaarheid bij oudere patiënten. Het meten van kwetsbaarheid bij ouderen in de praktijk kan het best stapsgewijs worden gedaan. Gebruik eerst een screeningsinstrument waarbij met een korte reeks vragen de kans op kwetsbaarheid wordt ingeschat, bijvoorbeeld de GFI. Patiënten die niet in de categorie kwetsbaar vallen, hebben geen uitgebreide screening nodig.

2) Gebruik in de eerste lijn geen screeningsinstrument bij het vermoeden van een depressie. De richtlijnwerkgroep acht het niet wenselijk om alle patiënten te screenen. Vraag naar een depressieve stemming en/of naar het verlies van interesse of plezier en ga bij een instemmend antwoord over tot nadere diagnostiek.

Waarschijnlijk verrichten praktijkondersteuners in hun spreekuren ook andere handelingen die niet per se nodig zijn. Zo komen diabetespatiënten in veel praktijken nog vier keer per jaar op controle, terwijl uit onderzoek blijkt dat dit niet zinvol is als de patiënt goed is ingesteld. Ook komt zelfcontrole bij niet-insulineafhankelijke diabetespatiënten voor, terwijl uit onderzoek blijkt dat dit niet leidt tot een beter HbA1c of betere kwaliteit van leven. Wees dus ook in de huisartsenpraktijk alert op onnodige handelingen.