Palliatieve sedatie verkort leven niet

Japanse onderzoekers selecteerden 1827 volwassen patiënten in het eindstadium van kanker. De patiënten verbleven thuis (23%), waren opgenomen in een ziekenhuis (36%) of in een hospice (41%) en kregen zorg van een palliatief team. In totaal kregen 269 (15%) patiënten palliatieve sedatie. Het sedatieprotocol kwam overeen met de Nederlandse KNMG-richtlijn Palliatieve sedatie. De primaire uitkomst was het verschil in overlevingsduur tussen patiënten met of zonder palliatieve sedatie. Ook keken de onderzoekers naar het effect van de zorgsetting en vochttoediening via het infuus. Bij de analyse werd onder andere rekening gehouden met verschillen in leeftijd, type en stadium van kanker en toediening van chemotherapie.

De overleving was gemiddeld 27 dagen van gesedeerde patiënten en 26 dagen bij de niet-gesedeerde patiënten (verschil -1 dag; p = 0,20). Er was geen verschil in overleving bij patiënten die wel of geen vocht kregen. Ook de plaats van zorg (thuis of opgenomen) was niet van invloed.

Opvallend is de lange overleving van patiënten in dit onderzoek. Dit komt doordat de onderzoekers de overlevingstijd berekenden vanaf het eerste bezoek van het palliatief team in plaats van vanaf de start van de sedatie. Eerdere onderzoeken vonden dan een overleving van drie tot zes dagen, mét of zonder sedatie. De resultaten uit dit onderzoek ondersteunen de KNMG- factsheet Palliatieve sedatie, waarin staat dat palliatieve sedatie het leven niet verkort. Over toediening van vocht is nog weleens discussie. Dit onderzoek laat zien dat dit het leven in elk geval niet verlengt.

Tobias Bonten