Van kennis naar doen

De auteurs van dit boek geven een overzicht van de methoden die zijn ontwikkeld om de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren. De afgelopen 15 jaar zijn er naast de intercollegiale toetsing andere methoden ontstaan, die ieder op eigen gestructureerde wijze de kwaliteit van de zorg kunnen verbeteren. Behalve deze verschillende methoden beschrijven de auteurs ook de instrumenten en technieken voor de verbetering. Het boek is ingedeeld in twee delen: deel A Werken aan verbetering en deel B Werken met groepen. Het eerste hoofdstuk van A begint met de definitie van kwaliteit met een vrij uitgebreid stuk over de verplichte prestatieverslagen voor ziekenhuizen. Daarna gaat het over het kwaliteitsbeleidsplan en het kwaliteitsjaarverslag, wat interessanter is voor huisartsen, zeker omdat het jaarverslag verplicht wordt. In het tweede hoofdstuk – volgens de auteurs het hart van het boek – komen de verbetermethoden ter sprake. Ze bespreken hier de kwaliteitscirkel, het Nolan-model, het begrip performance gap en het gedragsveranderingmodel volgens Grol. Na deze uitleg volgen de zeven methoden om aan kwaliteitsverbetering te werken. Op gestructureerde wijze behandelen ze elke methode (onder andere intervisie en verbeterprojecten). Jammer is dat ze hierbij steeds opnieuw de methodiek bespreken. Het zou leuk geweest zijn als ze hier terug waren gevallen op de kwaliteitscirkel om zo inzichtelijk te maken hoe je daarmee kunt werken. Hoofdstuk 3 gaat over meten en indicatoren. Een helder geschreven hoofdstuk. De eerste vraag (hoe weten we dat een verandering een verbetering is?) lijkt me echter niet zo eenvoudig te beantwoorden als de auteurs suggereren… Het vierde hoofdstuk, waarin ze de instrumenten voor de verbetermethoden bespreken, vergt wat doorzettingsvermogen van de lezer. Deel B richt zich zoals eerder gezegd op de groepsprocessen die voorafgaan aan de start van een kwaliteitsverbetering. Dit is het minst interessante deel van het boekje, het blijft aan de oppervlakte en de bijdrage voor de rest van het boekje is beperkt. Gezien alle doelen en acties die er tijdens een bijeenkomst zouden moeten plaatsvinden, veronderstelt men wel een grote discipline en voorafkennis van de groep. De doelstelling van de auteurs om de verschillende methoden voor kwaliteitsverbetering door werkers in de gezondheidszorg op een rij te zetten, lijkt geslaagd. Het plezier waarmee de auteurs het boekje hebben geschreven, is zichtbaar en dat maakt het prettig leesbaar. Met name voor huisartsen die bezig willen zijn met kwaliteitsverbetering valt hier veel uit te halen. De overzichtelijke bijlage vergemakkelijkt het zoeken van de juiste vorm bij het gekozen doel. Dit boekje laat zich goed gebruiken als naslagwerk.