‘Van richtlijnen volgen naar samen beslissen’

Wat is er gebeurd tijdens je voorzitterschap?

Rob Dijkstra: ‘In mijn bestuursperiode heeft de beroepsgroep de stap gezet richting persoonsgerichte zorg. Met het NHG als richtlijneninstituut hebben huisartsen de beweging gemaakt van “Richtlijnen zijn er om te volgen” naar “Een richtlijn is een goede informatiebron over een ziektebeeld, die ik kan toepassen bij mijn patiënt.” De volgende stap is informatie tot je beschikking hebben als je het nodig hebt. Er is zo veel kennis, je kunt niet alles paraat hebben. Daarom maakt het NHG voor huisartsen beslissingsondersteunend materiaal, multimediale materialen, zoals instructiefilms en praktische tools voor de spreekkamer, en voor de patiënt keuzehulpen. Thuisarts.nl verminderde het aantal consulten over een aantal kleine kwalen met 12%. Zowel patiënten als huisartsen gebruiken het intensief en het gebruik groeit nog elke dag. Zo’n groot succes hadden we niet verwacht. Patiënten hebben behoefte aan onafhankelijke informatie en daarin voorzien wij blijkbaar.

‘Onze beroepsgroep heeft de ontwikkeling doorgemaakt van verantwoording afleggen naar verantwoordelijkheid nemen’

We hebben als beroepsorganisatie stevige discussies gevoerd met kritische collega’s van Het Roer Moet Om, die ons hielpen om de discussie over de koers van de huisartsenzorg met overheid en zorgverzekeraars die nog gevoerd moest worden, richting te geven. Met partners als InEen en LHV hebben we recentelijk de kaders gevormd voor kwaliteitszorg: samen leren en verbeteren. Dat is meer dan een vinklijstje afleveren van verrichte handelingen: je definieert verbeterpunten ook samen met de patiënt. Mijn rol was meehelpen om de partijen te verbinden, taboetermen als “indicatoren” een goede positie te geven door ze in te zetten voor inzicht in eigen handelen ter verbetering, in plaats van alleen aanleveren aan overheid en zorgverzekeraars. In mijn begintijd legde je vooral verantwoording af. Ik ben niet voor terugkeer naar alleen de professionele autonomie; dat is niet meer van deze tijd. We hebben als beroepsgroep de ontwikkeling doorgemaakt van verantwoording afleggen naar professionele verantwoordelijkheid nemen. Met de partijen om je heen leer en verbeter je samen, ook in discussie met de beroepsgroep, die het intern niet altijd eens was.’

Wat heb je bereikt?

‘Ik wilde weten wat leden verder helpt. Het NHG ontwikkelt zich van een aanbodgerichte naar een vraaggerichte organisatie. Dat is niet hetzelfde als vraaggestuurd, “U vraagt, wij draaien.” We houden rekening met behoeften van leden, maar nemen het initiatief in het bepalen van de huisartsgeneeskundige koers. Zo stimuleer ik de persoonsgebonden omgeving. Ik wilde anticiperen, ben met partners gaan praten over wat in de toekomst nodig is. Ook Thuisarts.nl heb ik ontwikkelruimte gegeven, voor nu en de toekomst.’

Wat ging minder gemakkelijk?

‘Een actueel medicatiedossier, dat patiënt en zorgverlener inzicht geeft in wat de patiënt nu gebruikt: ik vind het beschamend dat we dat nog niet voor elkaar hebben met alle partijen. Landen zoals Portugal en Tsjechië zijn al veel verder! Het is ook de poldercultuur, eindeloos overleggen zonder een stap te zetten. Dat valt me erg tegen, terwijl we er met het NHG keihard aan werken. Dat we in Nederland zo veel moeite hebben om al die lagen te overwinnen, vind ik ernstig.’

Wat verwachtte je toen je begon?

‘Het leek me goed om tijdens mijn voorzitterschap als huisarts in de praktijk te blijven werken. Dat bleek inderdaad nuttig: bij presentaties en casuïstiek heb ik altijd uit mijn eigen ervaringen kunnen putten. Het is goed voor huisartsen en NHG-medewerkers, met wie ik met veel plezier heb samengewerkt.’