Verklaringsmodellen voor menselijk gedrag

Doelgroep Huisartsen(-in-opleiding), specialisten, paramedici en verpleegkundigen. Volgens de auteur voor ‘iedereen die met mensen omgaat’.

Inhoud Besproken worden verklaringsmodellen van menselijk gedrag en persoonlijkheidsontwikkeling, vanuit de biologische, sociologische en psychologische benadering. Bij de persoonlijkheidsontwikkeling wordt de invloed van temperament, hechting en cognitieve ontwikkeling beschreven. Daarna is er uitvoeriger aandacht voor de dimensionele benadering van gedrag, systeem- en communicatietheorie en emotieleer en ook voor de invloed van empathie, emotionele intelligentie en man-vrouwverschillen.

De tweede helft van het boek gaat over de betekenis van de verklaringsmodellen in de praktijk, met name over persoonlijkheidsstoornissen. Het boek eindigt met praktische tips over moeilijke gesprekken en psychische decompensatie.

Oordeel Het boek is mooi vormgegeven, met leuke illustraties. Door het bovenstaande echter te willen beschrijven in een boek van 185 (met bijlagen 214) pagina’s, heeft de auteur veel hooi op zijn vork genomen. De onvolledigheid wordt erkend, het boek wordt een ‘oriënterende mindmap’ genoemd. Met keuzes die niet altijd even begrijpelijk zijn. Waarom bijvoorbeeld wel iets over Freud, terwijl bijvoorbeeld de cliëntgerichte benadering en de Transactionele Analyse niet genoemd worden? Waarom komt de betekenis van mindfulness niet in het boek voor? Waarom wordt bij de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen alleen de schematherapie besproken en niet de drie andere bewezen effectieve behandelingen?

De auteur laat zien over een grote kennis van verschillende verklaringsmodellen te beschikken, die hij helder uitlegt. Toch gaat zijn benadering veelal uit van het ‘medisch model’, waarbij de arts de diagnose stelt en op grond daarvan zijn strategie bepaalt. Er zou meer in mogen over het contact tussen arts en patiënt.

De inhoud van dit boek verklaart het gedrag van veel ‘moeilijke patiënten’ en is daarom interessant voor wie die verdieping zoekt. Voor gebruik in de dagelijkse praktijk is het toch minder geschikt, omdat het daarvoor weer te uitgebreid is.