Verwachtingen rondom levenseinde bij kanker

In 2018 verstuurden de onderzoekers via diverse patiëntenorganisaties en sociale media een online vragenlijst aan patiënten in de palliatieve fase bij kanker. De onderzoekers vroegen naar voorkeuren van patiënten over levenseindegesprekken. De meerderheid van de 654 respondenten (n = 405; 62%) had behoefte aan levenseindegesprekken, vrouwen iets meer dan mannen (80% versus 67%; p = 0,001). De meerderheid wilde het levenseinde bespreken met de partner (80%) of de huisarts (76%). Het ideale moment om dit te bespreken verschilde en varieerde van ‘wanneer het goed voelt’ (44%) tot wanneer de gezondheid achteruitgaat (58%), kort na de diagnose (39%) of pas in de terminale fase (23%). Opvallend is dat 21% überhaupt geen behoefte had aan een gesprek over het levenseinde. Op de vraag over wie het initiatief moet nemen (op een schaal van 1 tot 10, patiënt of arts), bleek er voorkeur voor de behandelend arts. Patiënten benoemden ook dat goed moet worden gekeken naar de individuele behoefte en naar het geschikte moment. 

Deze bevindingen sluiten aan bij de KNMG-handreiking Tijdig praten over het levenseinde, waarbij een proactieve betrokken houding een vereiste is. Daarbij moeten behandelaars genoeg tijd nemen voor het gesprek, zoals ook blijkt uit dit onderzoek. De informatie op Thuisarts.nl over praten over het levenseinde kan hierbij een goed hulpmiddel zijn.