Vitamine B12 oraal versus intramusculair voor vitamine-B12-deficiëntie

Achtergrond Vitamine-B₁₂-deficiëntie komt algemeen voor. Huisartsen behandelen patiënten met deze aandoening doorgaans met vitamine B₁₂ intramusculair. Dat zou ook anders kunnen. Meerdere onderzoeken wijzen uit dat orale toediening van vitamine B₁₂ even effectief is als intramusculaire injectie. Bovendien bestaat daar in Zweden en Canada ervaring mee. Doel Beoordeling van de effectiviteit van vitamine B₁₂ per os in vergelijking met de gebruikelijke intramusculaire toedieningsvorm. Zoekstrategie Er werd begin 2005 gezocht in de Cochrane Library, MEDLINE, EMBASE en Lilacs. De auteurs zochten de referenties van alle gevonden onderzoeken na. Bovendien namen zij contact op met de auteurs van relevante onderzoeken, onderzoekers en relevante farmaceutische bedrijven en zochten zij in het National Research Register (UK), Current Controlled Trials en National Institutes of Health (USA) naar informatie over andere ongepubliceerde, gepubliceerde en lopende onderzoeken. In de review werden RCT’s opgenomen die orale en intramusculaire toediening van vitamine B₁₂ vergeleken. Uitkomstmaten De primaire uitkomstmaten waren vitamine-B₁₂-serumspiegels en symptomen van vitamine-B₁₂-deficiëntie. Bijkomende uitkomstmaten waren: Hb, MCV, homocysteïne en methylmalonzuurspiegels, kosten, bijwerkingen, acceptatie van de behandeling en algemeen welbevinden van de patiënt. Resultaten Twee (niet-geblindeerde) onderzoeken werden in de review opgenomen. Het eerste onderzoek vergeleek dagelijks 2000 mcg cyanocobalamine per os (18 patiënten) met maandelijks 1000 mcg intramusculair (15 patiënten).1 In beide groepen trad in 4 gevallen een duidelijke neurologische verbetering op. Vitamine-B₁₂-serumspiegels na 2 maanden waren hoger bij toediening per os dan bij intramusculaire toediening (634 +/- 328 pg/ml respectievelijk 306 +/- 118 pg/ml; p12 per dag per os gedurende 10 dagen, gevolgd door 1 dosis per week (26 patiënten) met een gelijke dosis intramusculair gedurende eveneens 10 dagen gevolgd door 1 dosis per maand (34 patiënten).2 In beide gevallen werden verbeteringen gerapporteerd in het cognitief functioneren en de klachten van neuropathie, echter zonder overtuigend verschil tussen de beide regimes. In beide gevallen stegen de vitamine-B₁₂-serumspiegels, maar verschillen tussen de regimes werden niet geanalyseerd. Conclusies De auteurs stellen dat er op grond van deze review beperkt bewijs is dat dagelijkse toediening van 1000-2000 mcg vitamine B₁₂ per os even effectief is als intramusculaire toediening eenmaal per maand. Dat geldt volgens hen ook voor patiënten met een aandoening die met malabsorptie geassocieerd wordt. Orale toediening van vitamine B₁₂ zou – ondanks het beperkte bewijs – een goede keus zijn voor veel patiënten omdat er minder bezoeken aan de huisartsenpraktijk voor nodig zijn en het ongemak door de injectie vervalt. Monitoring van de behandeling is volgens de auteurs, onafhankelijk van de toedieningvorm, van belang.