Just Eekhof

Artikelen

Hirsutisme

Praktijk

Hirsutisme, overmatige haargroei bij vrouwen volgens een mannelijk beharingspatroon, wordt vaak veroorzaakt door het polycysteusovariumsyndroom (PCOS). Huisartsen spelen een cruciale rol bij het herkennen en doorverwijzen van patiënten voor verder onderzoek en behandeling. In dit artikel bespreken we de belangrijkste kenmerken van deze aandoening, de diagnostiek en het beleid.
Pilotonderzoek toont onverwachte omvang en kosten van vernietigde medicijnen

Wetenschap

Volgens een pilotonderzoek zijn de omvang en kosten van vernietigde medicijnen in Nederland aanzienlijk hoger zijn dan eerder werd aangenomen. Uit gegevens van 78 openbare apotheken blijkt dat op 1 dag 30.221 tabletten en capsules werden geregistreerd, waarvan ruim de helft in onaangebroken verpakkingen. De totale waarde van deze medicijnen bedroeg € 14.975. Doorgerekend naar alle openbare apotheken zou het gaan om een jaarlijks verlies van € 95 miljoen, alleen aan tabletten en capsules. Van de teruggebrachte medicatie was tweederde nog niet over de vervaldatum heen. Kritische herziening van het medicatiebeleid is hard nodig, vooral gezien de toenemende medicijntekorten en milieubelasting. Huisartsen kunnen bijdragen door kritisch voor te schrijven en chronische medicatie te controleren.
Hoe betrouwbaar is de klinische diagnose onychomycose?

Wetenschap

Onychomycose (schimmelnagels) is de meest voorkomende nagelaandoening. Vaak wordt gedacht dat de diagnose gemakkelijk en correct gesteld kan worden op basis van de klinische presentatie. Volgens de NHG-Standaard Dermatomycosen is aanvullend onderzoek alleen nodig bij twijfel of als de behandeling niet aanslaat. Om te kijken hoe goed huisartsen deze diagnose stellen, vergeleken we bij 137 patiënten de klinische diagnoses van huisartsen met de uitslagen van aanvullend onderzoek. Het percentage correcte diagnosen (de positief voorspellende waarde) was 74,5%. Het percentage vals-positieve diagnosen was 25,5%. Deze bevindingen moeten worden meegenomen bij het overwegen van een behandeling.
Erythema ab igne: herkenning en behandeling van ‘kachelbenen’

Praktijk

Kachelbenen (erythema ab igne) worden veroorzaakt door chronische blootstelling aan warmtebronnen of infraroodstraling gedurende enkele uren (6–8 uur), meerdere dagen per week. Deze huidafwijking wordt gekenmerkt door een netvormig patroon van erytheem en bij langdurige expositie een roodbruine pigmentatie met teleangiëctasieën. Deze verschijnselen werden vaak gezien toen men zich nog warmde bij open vuur en kachels, en werden daarom ook wel ‘kachelbenen’ genoemd. De aandoening kan echter ook op andere delen van het lichaam voorkomen.
Histamine-intoxicatie na het eten van vis

Praktijk

Een histamine-intoxicatie is een ziektebeeld dat lijkt op een allergische reactie na het eten van vis, maar is dat niet. De meest voorkomende symptomen zijn flushing, palpitaties, gastro-intestinale klachten, moeheid en hoofdpijn. Deze klachten ontstaan binnen enkele uren na het eten van vis die door een te hoge bewaartemperatuur een te hoge concentratie histamine bevat.
Foetor ex ore

Praktijk

Foetor ex ore, ook halitose of ozostomie genoemd, is de medische aanduiding voor ‘stank uit de mond’ oftewel ‘slechte adem’. Van halitofobie of pseudohalitose spreken we wanneer de patiënt (bij herhaling) een slechte adem meent te hebben, terwijl deze niet door de arts wordt waargenomen.
Putjeszolen

Praktijk

Pitted keratolysis (putjeszolen, keratoma plantare sulcatum) is een oppervlakkige, meestal bilaterale bacteriële huidinfectie van de gewichtdragende delen van de voetzool en soms ook van de handpalmen. De bacterie veroorzaakt onder broeierige omstandigheden kleine kratervormige putjes in de hoornlaag (stratum corneum), soms samenkomend tot erosies. De aandoening gaat gepaard met overmatige zweetproductie en een onwelriekende geur.
Bijoortje

Praktijk

Een bijoortje is een aangeboren afwijking. Bijoortjes zijn meestal onschuldig, maar kunnen geassocieerd zijn met erfelijke nierafwijkingen en gehoorstoornissen, en met een aantal zeldzame syndromen. Daarom is een goede anamnese en gedegen lichamelijk onderzoek aan te raden.
Navelbreuk bij zuigelingen

Praktijk

Een navelbreuk bij zuigelingen ontstaat kort na de geboorte, maar geeft vrijwel nooit klachten en herstelt meestal spontaan binnen enkele jaren. Bij oudere kinderen wordt een navelbreuk die nog bestaat vaak wel geopereerd, omdat die op latere leeftijd kan leiden tot inklemming of problemen bij zwangerschap.
Groene nagel

Praktijk

Een groene nagel ontstaat vaak doordat een bacterie (meestal Pseudomonas) zijn kans grijpt na een andere infectie of na een beschadiging. Droog houden en kunstnagels vermijden zijn het beste advies. De klacht verdwijnt vaak vanzelf binnen een jaar. Nagelkweken zijn niet erg sensitief en voor de effectiviteit van medicamenteuze behandelingen is weinig bewijs.
Infantiel hemangioom

Praktijk

Infantiele hemangiomen (aardbeivlekken) zijn de meest voorkomende vaattumoren bij kinderen. Ze ontstaan in de eerste weken na de geboorte (maar niet later dan week 12) en verdwijnen na enige maanden vanzelf. De meeste hemangiomen zijn onschuldig, maar bij 5-10% kunnen problemen ontstaan.
Steek van de pieterman

Praktijk

De pieterman is een zeevis met stekels, die zich overdag ingraaft in het zand. Vooral badgasten en zeevissers lopen risico op een zeer pijnlijke steek. De beste remedie is het gestoken lichaamsdeel zo snel mogelijk onder te dompelen in zo heet mogelijk water en dit 30–90 minuten vol te houden.