Mattijs Numans

Patiënten met niet-acute pijn op de borst kunnen onderliggend coronairlijden hebben. Een minderheid van de patiënten krijgt een verwijzing naar de cardioloog voor aanvullende diagnostiek. De daaropvolgende informatieoverdracht tussen huisarts en cardioloog blijkt niet bij alle ­patiënten optimaal te verlopen. Continuïteit van informatie en zorg is voor deze patiënten van groot belang, omdat zo complicaties en heropnamen kunnen worden voorkomen. Er is ruimte voor verbetering van zowel de terugkoppeling van de cardioloog na verwijzing, als van de registratie van deze terugkoppeling in het EPD door de huisarts. Bij patiënten met de diagnose angina pectoris blijkt de medicamenteuze behandeling niet altijd volgens de richtlijn te gebeuren.

Tijdig beginnen met proactieve zorgplanning (advance care planning, ACP) kan de patiëntgerichte zorg rond het levenseinde verbeteren. In dit retrospectieve dossieronderzoek vergeleken we de werkelijke ACP-timing, zoals die was vastgelegd in het elektronische patiëntendossier, met de optimale ACP-timing, die was vastgesteld door onafhankelijke huisartsen op basis van dezelfde dossiers. ACP werd in de praktijk later uitgevoerd dan wat de onafhankelijke huisartsen als optimaal beschouwden. Het is wenselijk dat zorgplanning niet langer reactief gebeurt, maar proactief, zeker bij patiënten met niet-maligne ziekten.

Seksualiteit is belangrijk, ook voor mensen met een chronische ziekte. Chronische ziekten zorgen echter vaak voor seksuele problemen. Doordat de prevalentie van chronische ziekten toeneemt, wordt het thema seksualiteit in de spreekkamer steeds belangrijker. Ook als de patiënt er niet over begint, zou de huisarts het onderwerp moeten aankaarten. Vaak komt het daar echter niet van, meestal door tijdgebrek, Bewustwording en training van huisartsen en praktijkondersteuners kunnen hierin misschien verbetering brengen.

De acute zorg is overbelast en dreigt minder toegankelijk te worden. De coronacrisis heeft scherp duidelijk gemaakt dat de kwaliteit van de acute zorg, zeker in crisistijd, alleen op peil kan blijven als de betrokken organisaties en zorgverleners beter gaan samenwerken. Wij onderzochten welke factoren die samenwerking belemmeren of juist faciliteren, en hoe dat integratieproces in de toekomst beter kan – ook buiten crisistijd.

Acutezorgorganisaties zijn vaak overbelast en daarom zijn er verschillende innovatieprojecten gestart. Het evalueren van deze acutezorgprojecten blijkt in de praktijk lastig. Wij evalueerden een interventie van een ambulancedienst en huisartsenpost, die zijn gestart met het integreren van hun zorg door gegevens te koppelen. Voor de evaluatie maakten we gebruik van de Triple Aim-uitkomsten (het verbeteren van de zorgervaring en de gezondheid, en het verlagen van de kosten).

Zorgprotocollen worden soms als een hinderpaal voor zorg-op-maat ervaren. Veel huisartsen zouden bij patiënten met een goede diabetescontrole meer willen doen met zelfmanagement en persoonsgerichte zorg. Wij lieten 4 praktijken waar de diabeteszorg goed was georganiseerd experimenteren met de implementatie van zelfmanagementinterventies in plaats van protocollaire zorg. De ontheffing van het protocol werkte inspirerend, maar gaf ook onzekerheid. We identificeerden 3 randvoorwaarden voor succesvolle zorg-op-maat: oog voor de behoeften van patiënten, goede samenwerking binnen het praktijkteam en goed functionerende e-health­toepassingen. Deze voorwaarden hebben we verwerkt in een stappenplan.

Klachten van patiënten bieden een unieke inkijk in de manier waarop patiënten hun artsen ervaren en wat ze van hen verwachten. Onderzoek naar de precieze inhoud van klachten is schaars, zeker als het om ervaren onprofessioneel gedrag gaat. Wij onderzochten klachten van patiënten over de zorg van een huisartsenpost, over een periode van 10 jaar. De meeste klachten betroffen de huisartsen en gingen over medische expertise. Een tweede grote groep van de klachten betrof gedrag van de huisartsen dat patiënten als onprofessioneel ervaarden.

Huisartsen blijken angststoornissen bij jongeren niet altijd te herkennen en ze behandelen deze ook niet vaak. Wij hebben huisartsen die een nascholing bezochten vignetten voorgelegd van jongeren die angstgerelateerde klachten hadden. Daarmee wilden we onderzoeken of de onderherkenning van angststoornissen al vroeg in het diagnostisch proces plaatsvindt. Huisartsen zagen angst bij jongeren relatief vaak over het hoofd wanneer ze de omschreven symptomen ook met andere stoornissen of een normale ontwikkeling konden verklaren.

In de discussie over het nut van screenen van ouderen in de huisartsenpraktijk ligt de nadruk te veel op vragenlijsten. Juist ouderen bij wie proactief beleid zinvol is, laten zich niet gemakkelijk met vragenlijsten benaderen. Geautomatiseerde analyse van dossiergegevens vormt een veel steviger uitgangspunt voor gestructureerd proactief beleid bij ouderen in de huisartsenpraktijk.

Seksualiteit en intimiteit zijn belangrijk, ook voor mensen met een chronische ziekte. Veel van hen hebben echter seksuele klachten. Praktijkondersteuners (POH’s), die een centrale rol spelen in de zorg voor mensen met een chronische ziekte, vinden het vaak lastig om met hen over de seksuele gezondheid te praten. Training en richtlijnen over dit aspect van de gezondheid kunnen POH’s daarbij helpen.

Oncologische bevolkingsonderzoeken zijn op populatieniveau alleen effectief als een groot deel van de doelgroep eraan meedoet. Nederland kent 3 van dergelijke bevolkingsonderzoeken: naar baarmoederhals-, borst- en darmkanker. Zorgelijk is dat de huidige opkomstcijfers van die onderzoeken een dalende trend laten zien en soms al onder de effectieve grens liggen. Wij hebben de achtergronden van (niet-)deelname in kaart gebracht. Huisartsen kunnen mogelijk een belangrijke rol spelen bij het keren van de dalende trend.