Weer zo’n brief met een afwijkende mammografie-uitslag. Hoeveel onrust zaait u dit keer met uw telefoontje? Nodigt u de patiënt toch maar uit aan het eind van het spreekuur? Mevrouw zit er al doorheen na het overlijden van haar zus. Of gaat u, op weg naar huis, even langs om uitleg te geven over de afwijkende bevindingen…
Uitleg geven
Het is een rode draad in onze dagelijkse praktijk, het behoort tot onze ‘core business’. In deze Huisarts en Wetenschap komt uitleg geven herhaaldelijk aan de orde, zij het niet altijd expliciet. Het blijkt dat patiënten uw persoonlijke uitleg over de uitslag van het cervix- en borstkankerbevolkingsonderzoek als prettig, helder en geruststellend ervaren. Inmiddels wordt uw uitleg ook ingezet bij een afwijkende iFOBT. Wat te denken van de bevindingen van Van Oeffelen dat de prognose na een hartinfarct bij etnische minderheidsgroepen kan verbeteren als door uitleg preventieve medicatie gecontinueerd wordt?
Persoonlijk worstel ik elke keer weer met uitleg geven over suppletie bij vitamine-B12-tekort. Ik ben blij met de aanbeveling van Franken et al. om bij de methylmalonzuuruitslag een suppletieadvies te geven. Opmerkelijk genoeg komt uitleg geven niet voor in het artikel over de rol van de huisarts bij huidtumoren. Ik denk dat de patiënt wel enige uitleg wil voordat u de verdachte huidlaesie biopteert. Uiteraard valt er winst te behalen als u uw tinnituspatiënten uitleg geeft over de aard, het natuurlijk beloop en de effectiviteit van behandelopties van hun aandoening. Overigens ben ik benieuwd of u vindt dat uitleg geven de aandacht krijgt die het verdient in het artikel van Siebeling over het voorspellen van kwaliteit van leven van COPD-patiënten. Als u bij deze patiënten na shared decision-making een passende interventie wilt starten, vraagt dat enige uitleg. En als u vervolgens, geholpen door de praktische leidraad van De Groot, aan de slag wilt gaan met immunotherapie moet u uw patiënten wel uitleggen dat therapietrouw een voorwaarde is voor het slagen van deze behandeling.
Maatwerk
Uitleg geven wordt in al deze artikelen nauwelijks genoemd, alsof het simpel en vanzelfsprekend is. Maar wat vertelt u wel en wat vertelt u niet, en hoe doet u dat dan? Waarmee maakt u patiënten nodeloos ongerust? Willen zij de prognose wel of niet weten? Gebruikt u taal die aansluit bij leeftijd, gezondheidsvaardigheden, opleiding, culturele achtergrond en wensen over informatie? Welke hulpmiddelen helpen bij het uitleggen? Checkt u of u begrepen wordt? Geeft u de patiënt echt ruimte om vragen te stellen? Welke informatie geeft u mee om thuis nog eens rustig na te lezen?
Tekst en uitleg geven: werk aan de winkel!
De tijd dat u als huisarts vooral op klachten reageerde is voorbij. Aan u de taak patiënten te betrekken bij hun eigen zorg en het aanpassen van hun leefstijl. Zelfmanagement en gezamenlijke besluitvorming zijn gevleugelde woorden. U hebt de komende tijd nog heel wat uit te leggen. U kunt er bijna uw beroep van maken…
Marianne Dees
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
