Ondanks terughoudende aanbevelingen in richtlijnen vragen huisartsen veel PSA-testen aan. Factoren bij de huisarts zelf, zoals risico-aversie of empathie, kunnen hierbij een rol spelen. Nieuw onderzoek laat zien dat onzekere huisartsen vaker een PSA-test aanvragen.
Deense onderzoekers maakten in 2012 profielen van 129 huisartsen in solopraktijken. Een risicotolerantie-, empathie- en burn-outscore van deze huisartsen werd bepaald met gevalideerde vragenlijsten. Vervolgens werden alle in 2012 aangevraagde PSA-testen van deze huisartsen gekoppeld aan patiëntgegevens. Alleen incidente (nieuwe) testen en patiënten zonder prostaatkanker werden geselecteerd. Bij de analyse werd rekening gehouden met de leeftijd van patiënten, opleidingsniveau en burgerlijke staat.
In totaal werden er door 129 huisartsen bij 4059 patiënten één of meer PSA-testen aangevraagd. Er werd vaker een PSA-test aangevraagd bij oudere, getrouwde en hoogopgeleide mannen. Huisartsen die hoog scoorden op het gebied van ‘angst door onzekerheid’ vroegen 1,1% méér PSA-testen aan dan huisartsen die laag scoorden op dit gebied (OR 1,03; 95%-BI 1,00 tot 1,06). Empathie en burn-out waren niet gerelateerd aan het aantal PSA-testen.
Dit onderzoek laat zien dat onzekere huisartsen vaker een PSA-test aanvragen. Het gevonden verschil is klein in absolute zin, maar praktisch relevant gezien het hoog aantal PSA-testen dat jaarlijks wordt aangevraagd. Een nadeel van dit onderzoek is dat er niet werd gekeken naar de reden van de aanvraag en of dit volgens de richtlijnen was. De NHG-Standaard Mictieklachten bij mannen beveelt aan om bij mannen zonder klinische symptomen van prostaatcarcinoom géén PSA te bepalen. Ook bij verdenking op prostaatcarcinoom na rectaal toucher wordt aanbevolen naar een uroloog te verwijzen en géén PSA te bepalen. Met een PSA-waarde kan prostaatkanker namelijk niet worden aangetoond of uitgesloten. Een PSA-bepaling door een onzekere huisarts lijdt dus alleen maar tot nog meer onzekerheid.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
