Bij programmatisch beoordelen kijken docenten naar de gehele ontwikkeling van de student. De leeruitkomsten van de totale opleiding vormen hierbij de ruggegraat. Ook binnen de competentiegerichte medische (vervolg)opleidingen wint dit programmatisch beoordelen terrein Een recente review schetst een positief beeld van de bruikbaarheid van deze methode voor de leerontwikkeling en beoordeling van studenten.
De auteurs van een recent, Nederlands, beschrijvend onderzoek gingen de wetenschappelijke onderbouwing na van deze methode. Zij bekeken 27 onderzoeken. Het merendeel daarvan werd uitgevoerd in een klinische setting (77%, waarvan 3 bij de huisartsopleiding) en was van Nederlandse bodem (37%). De auteurs keken naar tevredenheid/perceptie en leeruitkomsten. Zij vonden geen gegevens over studentperformance of patiënten-/gezondheidsuitkomsten.
In 14 onderzoeken gaf programmatisch beoordelen voldoende informatie voor een gefundeerde eindbeoordeling en bood deze een effectieve stimulans voor verdere ontwikkeling. Essentieel waren met name de kwantiteit en kwaliteit van de beoordelingen. Meerdere beoordelingen maken analyse en follow-up mogelijk, verlagen de ervaren beoordelingszwaarte en leiden tot beter zelfinzicht bij de student. Uitgebreidere narratieve feedback creëert leermogelijkheden en draagt bij aan een betekenisvollere eindbeoordeling. Essentieel is een veilige en opbouwende leeromgeving, met duidelijkheid over de inhoud en het doel van programmatisch beoordelen.
Er zijn daarnaast ook valkuilen. Angst voor verhoogde werklast hindert zowel de opleider in het geven van (eerlijke) feedback als de student in het vragen daarnaar. Een overmaat aan verplichte beoordelingen of te veel summatieve waarderingen (zoals cijfers) werken ook averechts. Daarnaast hebben eenzijdige (goede) beoordelingen weinig waarde en is het systeem gevoelig voor het selectief uitzoeken van welgezinde beoordelaars. Een eindbeoordeling door mentoren (in tegenstelling tot een onafhankelijke commissie) was geloofwaardiger voor studenten, maar had wel het risico op conflict of interest. Supervisoren varen soms ook meer op hun eigen ervaring dan op de aangeleverde beoordelingen.
Al met al is er een positief beeld van programmatisch beoordelen, zolang er sprake is van een veilig klimaat waarin opleider en student het eens zijn over de inhoud van zinvolle beoordeling en de waarde hiervan voor individuele competentieontwikkeling.
Lees meer over de review Where the rubber meets the road. An integrative review of programmatic assessment in health care professions education van S. Schut, et al.
Literatuur
- Schut S, et al. Where the rubber meets the road. An integrative review of programmatic assessment in health care professions education. Perspect Med Educ 2021;10:6-13.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
