De internationale richtlijnen zijn duidelijk: bouw antidepressiva af zodra het mogelijk is. Toch daalt het gebruik niet of nauwelijks. Patiënten aarzelen om te stoppen omdat ze bang zijn voor een terugval in depressie of angst, of omdat ze onttrekkingsverschijnselen kregen bij een eerdere stoppoging. Ook huisartsen nemen niet snel het initiatief voor een gesprek over afbouwen.
Carolien Wentink en collega’s achterhaalden daarom welke onderwerpen patiënten en huisartsen belangrijk vinden bij de beslissing om te stoppen. Die inventarisatie leverde 50 relevante onderwerpen op, verdeeld over 6 thema’s: proces van afbouwen, verwachtingen, professionele begeleiding, huidig gebruik, omgeving en bijwerkingen. Een beter overzicht van deze factoren, en het besef welke factoren patiënten zelf belangrijk vinden, kan de gezamenlijke besluitvorming over antidepressiva ondersteunen.
De NHG-Standaard Depressie adviseert bij het starten van een antidepressivum meteen te bespreken dat deze medicatie moet worden afgebouwd zodra dat kan. Algemene adviezen van de huisarts bleken eerder niet erg effectief. De huisarts is waarschijnlijk effectiever als er onderwerpen aan de orde komen die de patiënt belangrijk vindt. De 10 belangrijkste onderwerpen staan voor een deel al in de NHG-Standaard: een individueel afbouwschema met tempo en doseringsstappen, aandacht voor onttrekkingsverschijnselen en tussentijds contact bij problemen. Nieuw zijn de aandacht voor de kwaliteit van leven en het psychisch functioneren, de verwachtingen op basis van eerdere stoppogingen, de voor- en nadelen van afbouwen, de angst voor terugval en de mogelijkheden als het afbouwen niet goed blijkt te gaan. De digitaal beschikbare keuzehulp kan daarbij helpen.
Meer weten?
Lees het onderzoek van Carolien Wentink et al. er nog eens op na. Zie verder ook de NHG-Standaard Depressie en Thuisarts.nl.
Literatuur
- Wentink C, et al. Een goed gesprek over het afbouwen van antidepressiva. Huisarts Wet 2021;64(4):16-8.
Reacties (1)
Praktische tip: we benaderen in onze praktijk alle ptt. die een SSRI herhalen, met de vraag of ptt. wel eens nagedacht heeft over afbouwen. We hebben geen telling bijgehouden, maar heel wat ptt. wilden wel een poging wagen en zijn gestopt. Anderen wilden het nu (nog) niet. We spreken af, wanneer we hierover opnieuw in gesprek gaan. In de probleemregel staat nu 'depressie, SSRI co: datum'. Dit verschijnt ook op het herhaalrecept. Als de SSRI herhaald wordt na de controle datum, nemen we opnieuw contact op met de pt. Als de pt. helemaal niet gemotiveerd is, noteren we 'depressie, SSRI zc'. Op deze manier zien we bij het fiatteren van de herhaalmedicatie direct of deze pt. eigenlijk gecontroleerd zou moeten worden. Het is even een klus, maar wel een dankbare.
- Login om te reageren
