Monique Verduijn

Eind september is het NHG-Standpunt Herhalen specialistische medicatie verschenen. Hierin staan randvoorwaarden die huisartsen kunnen helpen bij de overweging om specialistische geneesmiddelen te herhalen.

Het NHG-Formularium biedt 8 zekerheden. In november 2021 belichtten we op deze plek de zekerheden ‘snel en efficiënt’ en ‘patiëntgericht’. In deze bijdrage zetten we de zekerheden ‘transparant’ en ‘oog voor kosten’ in de spotlights. Alle zekerheden zijn te bekijken in een nieuw filmpje.

Bij het NHG-Standpunt Herhalen gespecialiseerde ggz-medicatie is een nieuw addendum gemaakt over ADHD-middelen bij volwassenen. Hierin staat onder meer dat diagnostiek en behandeling van ADHD bij volwassenen thuishoren in de ggz. De behandeling van ADHD en comorbide stoornissen neemt 6 tot 12 maanden in beslag, voordat stabiele patiënten terugverwezen kunnen worden naar de huisarts en/of basis ggz. Dit is afhankelijk van de complexiteit. Wanneer de huisarts de behandeling overneemt van de ggz is hij ook verantwoordelijk voor de controles en monitoring van het geneesmiddelengebruik.

De module Minderen en stoppen van medicatie, een nieuw onderdeel van de multidisciplinaire richtlijn (MDR) Polyfarmacie bij ouderen, is per 1 december 2020 beschikbaar. Ook zijn de STOPP-START-criteria aangepast.

Rosacea is een chronische huidaandoening met erytheem, teleangiëctastieën en papulopustels, meestal in het centrale deel van het gelaat, die in de regel na het 30e levensjaar optreedt en met remmissies en exacerbaties verloopt. Redenen om de huisarts te consulteren zijn doorgaans cosmetische bezwaren, klachten over branderige pijn en vragen over het beloop. De herziene NHG-Behandelrichtlijn Rosacea geeft aanbevelingen over de diagnostiek en het beleid bij volwassenen met rosacea.

Herkenbaar? Je schrijft een recept uit, maar het middel is niet leverbaar. In 2018 was dat het geval met zo’n duizend uiteenlopende geneesmiddelen. Soms is een alternatief zo gevonden, maar steeds vaker niet.

De module Medicatiebeoordeling uit de Multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen is herzien. De primaire doelgroep is beperkt tot patiënten van 75 jaar of ouder die tien of meer geneesmiddelen gebruiken en/of kwetsbaar zijn. Voor andere groepen zijn ook minder uitgebreide evaluaties beschikbaar. De nieuwe module is praktisch en beperkt de werklast voor huisarts en apotheker.

Farmacogenetisch onderzoek vindt in Nederland steeds vaker plaats. Huisartsen kunnen dit aanvragen. Het huisartseninformatiesysteem (HIS) kan tijdens het voorschrijven farmacogenetische adviezen geven, bijvoorbeeld om de dosering van een geneesmiddel aan te passen. De huisartsopleiding besteedt aandacht aan farmacogenetisch onderzoek. Ook patiënten kunnen komen met vragen over farmacogenetica. Dit standpunt geeft de stand van zaken weer en geeft een voorlopige plaatsbepaling van farmacogenetisch onderzoek in de huisartsenpraktijk.

De NHG-Behandelrichtlijn Perniones (wintertenen, winterhanden) is nieuw. Deze behandelrichtlijn vervangt de Farmacotherapeutische Richtlijn (FTR) Wintertenen, maar is breder van opzet dan de oude FTR. De behandelrichtlijn bevat niet alleen aanbevelingen voor beleid, maar ook voor diagnostiek.

Het gebruik van cannabis voor medische doeleinden heeft de afgelopen jaren een hoge vlucht genomen. Diverse pleitbezorgers benadrukken de positieve effecten van het gebruik van cannabis. Het NHG beveelt het voorschrijven van cannabis niet aan, omdat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor pijnreductie of verbetering van kwaliteit van leven. Cannabis kan wel een plaats hebben in de palliatieve fase. Het NHG-Standpunt Cannabis geeft (praktische) informatie over cannabis en de verschillende preparaten.

Patiënten vragen de huisarts steeds vaker om cannabis bij pijnklachten of om een herhaalrecept voor opioïden na een ingreep in het ziekenhuis. Het gebruik van opioïden in Nederland ligt aanzienlijk lager dan in Verenigde Staten, maar het neemt de laatste jaren net als in de Verenigde Staten toe. Daarom is de NHG-Standaard Pijn aangescherpt met aanbevelingen om onnodig gebruik van beide middelen te voorkomen.