Nieuwe markt voor pillen creëren

In zijn proefschrift Drugs looking for diseases beschreef Rein Vos een kleine twintig jaar geleden al dat geneesmiddelen niet alleen worden ontwikkeld om ziektes te genezen, maar dat er ook ziektes worden uitgevonden omdat er pillen zijn. Een treffend voorbeeld betreft osteoporose, een conditie die zijn bekendheid in belangrijke mate te danken heeft aan de beschikbaarheid van eerst oestrogenen en later bisfosfonaten. Verdere marktuitbreiding ligt in het verschiet als men aannemelijk weet te maken dat ook voorstadia van osteoporose behandeling behoeven. Op basis van secundaire analyses van trials met diverse bisfosfonaten, verspreiden farmaceutische industrieën inmiddels propaganda in die richting. In een kritische beschouwing over deze activiteiten in de British Medical Journal wijzen Alonso-Coello en de zijnen erop dat deze secundaire analyses vooral gezien moeten worden als wetenschap ten dienste van marketing. Dat de relatieve risicoreductie in groepen met pre-osteoporose of osteopenie net zo groot is als in groepen met full-blown osteoporose is heel gewoon en als er al verschillen zouden zijn, hadden de subgroepanalyses onvoldoende power om die aan te tonen. Imposante relatieve risicoreducties spelen in de verslagen een hoofdrol, terwijl zij corresponderen met geringe absolute risicoreducties.
Vervolgens blijven belangrijke bijwerkingen zoals oesofagusletsel bij gebruik van alendronaat in de verslagen onvermeld. Saillant is ook dat een aanzienlijk percentage van de auteurs van de secundaire analyses werkt voor de fabrikant van het middel waarover gerapporteerd wordt. Alles overziend lijkt het erop dat de kosten-batenanalyse van de behandeling van pre-osteoporose negatief uitvalt. Dus laten we hier vooral geen geld en middelen aan gaan spenderen. (TW)