NHG Forum

‘Fysiek is altijd psychisch…’

Gepubliceerd
10 december 2001

Samenvatting

Het is niet toevallig dat de laatste vijf nascholingscahiers over communicatie en attitude de geestelijke gezondheidszorg door de huisarts behandelen. De GGZ is immers de komende jaren het landelijk thema, hetgeen ook reden was om de vijf cahiers aan alle Nederlandse huisartsen toe te sturen. Omdat ook het NHG-Congres van dit jaar de GGZ door de huisarts als thema had, zijn de cahiers nog vóór 30 november verzonden.

En dat is níé:t psychisch, denkt u?

Dit cahier gaat in op de vaak lastig verlopende communicatie met patiënten met functionele klachten. Terwijl de huisarts bij onbegrepen klachten al snel denkt aan een mogelijk psycho-sociale oorzaak, wil de patiënt daar niet zo gauw aan. Hoe wordt zo'n ‘onwillige’ patiënt overgehaald om het verband te leggen tussen het eigen gedrag en de klachten die hierdoor worden veroorzaakt en aan welke voorwaarden moet daarbij worden voldaan? Het cahier volgt de vele stappen die in dit proces moeten worden gezet.

Bent u daar nou nóg niet overheen…?

Wat weet de huisarts af van de ingrijpende gebeurtenissen die patiënten hebben meegemaakt? Niet zoveel als misschien wordt gedacht, terwijl patiënten aangeven ook deze problematiek met hun huisarts te willen bespreken. Met name waar het gaat om het boven tafel krijgen van geweld en misbruik, is een goede, open vraagstelling niet altijd eenvoudig. En zelfs de verslaglegging en overdracht kunnen soms problematisch zijn. Het cahier gaat in op deze en andere problemen en probeert daarbij handreikingen te geven.

Van Kooten: ‘Nee, wach effe. Dus jij heb trek om te fleppen, en dat kruipt-ie de lucht in, maar voordat jij in de suikerpot heb kenne roere gaat-ie weer plat?’ De Bie: ‘Precies!’ Van Kooten; ‘O ja?’ De Bie: ‘Ja, dan duik ik maar weer in de leesportefeuille. Begrijp je?’ Van Kooten: ‘Nee, maar dan zit jij waarschijnlijk in een poreuze cirkel.’ De Bie: ‘Zou jij denke?’ Van Kooten: ‘Ja, dat is waarschijnlijk psychisch. Waarschijnlijk psychisch.’ De Bie: ‘Wat heb mijn jongeheer nou met psychisch te maken?’ Van Kooten: ‘Fysiek is altijd psychisch.’

Het moet niet gekker worden…!

Patiënten met persoonlijkheidsstoornissen kunnen het de huisarts soms flink lastig maken, juist omdat zij zoveel emoties oproepen. Vaak zijn dat negatieve emoties: ongeduld, irritatie en machteloosheid zijn de huisarts maar al te bekend. Maar soms ook is er medelijden, een te grote betrokkenheid of zelfs het gevoel van reddende engel (‘Dokter, alleen u begrijpt mijn probleem, alleen u kunt me helpen’). Toch zijn er goede strategieën om met de complexe problematiek van deze patiënten om te gaan.

En nu wilt u het lot een handje helpen…?

Suïcide en pogingen daartoe zijn bijna altijd pijnlijke en confronterende gebeurtenissen voor de huisarts. Vaak is er het gevoel van falen (‘Heb ik wel genoeg gedaan? Had ik het kunnen voorkomen?’). Soms is er woede en frustratie (‘Al die tijd en moeite, al die gesprekken, en nu toch nog dit…’). En soms is er begrip dat strijdig is met de gangbare beroepsopvattingen (‘Als je al zolang dood wilt en zo ongelukkig bent, mag je van mij een pilletje!’). Het cahier gaat in op copingstrategieën in al dergelijke situaties. Ook is er aandacht voor de praktijk-assistente, die eveneens vaak flink is aangedaan wanneer zelfdoding in de praktijk is voorgevallen.

Nascholingscahiers Huisarts en Patiënt

In totaal zijn twintig nascholingscahiers over communicatie en attitude verschenen. Naast de ‘Warming-up’, de ‘Wetens-waardigheden’ en ‘Hints en adviezen’, bevatten alle cahiers voor anderhalf punt geaccrediteerde ‘Oefenstof’. Hiertoe moeten de vragen op het ingesloten ‘Toetsblad’ worden beantwoord en aan het NHG worden toegezonden. U kunt de (overige delen van de) serie Huisarts en Patiënt bestellen bij het NHG, tel. 030-288 17 00.

Dat bloesje mag ook nog even uit!

Seksualiteit kan een delicaat onderwerp zijn in de spreekkamer: de patiënt kan het moeilijk hebben met het bespreken van seksuele problemen, maar ook de huisarts kan aanlopen tegen eigen opvattingen, gêne en taboes. Hoe daarmee om te gaan? Behalve op het bespreekbaar maken van seksuele problematiek, gaat dit cahier ook in op erotische gevoelens die een rol kunnen spelen in het consult zelf, aan de kant van zowel de patiënt als de huisarts. Immers, dat die erotische gevoelens kunnen ontstaan, hoeft geen probleem te zijn, mits de huisarts daar professioneel en adequaat mee omgaat. (AS)

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen