Wetenschap in de Praktijk

Naar de basis

Aan het NHG-Beleidsplan Wetenschap in de Praktijk zijn vele voorbereidingen voorafgegaan. Allereerst bespraken directie en bestuur van het NHG intensief waar nu de zwaartepunten in het beleid moesten komen te liggen. Vervolgens konden ook de leden hun mening geven over inhoud en prioriteiten in een goed bezochte ledenvergadering op 5 oktober vorig jaar.

Nu is het beleidsplan er dus in zijn definitieve vorm en weet het NHG waar het zich de komende jaren op moet richten. In dit NHG-katern wordt een toelichting gegeven op de meest interessante nieuwe beleidsvoornemens. Maar eerst wordt eerst ingegaan op de ideeën die aan de basis van die beleidsvoornemens liggen.

De missie van het NHG

Uitgangspunt is en blijft natuurlijk altijd de primaire doelstelling, zoals deze in de statuten is vervat: het NHG stelt zich ten doel de bevordering van een wetenschappelijk gefundeerde uitoefening van de huisartsgeneeskunde. Een dergelijke doelstelling kan ruim worden opgevat, een keuze die het NHG al lang geleden heeft gedaan en die ook in het nieuwe beleidsplan wordt gevolgd. Zijn producten wil het NHG richten op de wetenschappelijk denkende huisarts, die creatief diens medisch-inhoudelijke beslissingen neemt op grond van evidence-based materiaal en daarbij nadrukkelijk de eigen praktijkervaring, kennis, kunde, vaardigheden en inzichten laat meewegen. De positie die het genootschap wil innemen is die van een gezaghebbend, normstellend instituut. Daarom worden richtlijnen voorzien van een wetenschappelijke onderbouwingen wordt de eigen onafhankelijkheid bewaakt. Waar mogelijk wil het NHG samenwerken met de LHV en andere partners in de gezondheidszorg, met respect voor en behoud van eenieders taak, functie en visie.

De doelgroep

In vroeger jaren richtte het NHG zich uitsluitend op en tot de Nederlandse huisartsen en haio's. Maar de primaire doelstelling van het NHG – de bevordering van een wetenschappelijk onderbouwde huisartsgeneeskunde – heeft impliciet een onderliggend doel: de gestage verbetering van de patiëntenzorg. Om ook dit onderliggende doel te bereiken is het NHG zijn blik in het nabije verleden steeds meer gaan verruimen. Immers, als je het werk van de huisarts wilt faciliteren, is het van belang dat ook de praktijkassistente de juiste dingen weet, kan en doet. Bovendien is het wel zo prettig als de patiënt wordt voorzien van informatie die aansluit bij het beleid van de huisarts. En zo zijn er nog wel meer doelgroepen te noemen tot wie het NHG zich is gaan richten. Of dit ook in de toekomst wenselijk is, heeft veel aandacht gekregen. Het NHG wil in de eerste plaats een vereniging van en voor huisartsen en haio's zijn en blijven, maar richt zich vooral op de huisartsgeneeskundige zorg en functie. De meeste huisartsen werken immers in grotere verbanden samen met anderen (collega's, praktijkassistentes, -verpleegkundigen en -ondersteuners, en andere aanbieders van eerstelijns zorg). Ook voor deze samenwerkingspartners worden NHG-producten ontwikkeld, toegespitst op een ieders expertise. Omdat een goede informatievoorziening aan patiënten wordt gezien als ondersteuning van het werk van de huisarts, blijft het NHG ook in de toekomst voorlichtingsmateriaal voor patiënten ontwikkelen. Een belangrijke vernieuwing is dat het NHG zich vanuit de recent opgerichte sectie Advies en Ondersteuning gaat richten op de ondersteuning van de districten bij het ontwikkelen en uitvoeren van het kwaliteitsbeleid. Het NHG zal zich hierbij laten sturen door vragen die vanuit het veld naar voren komen, hetgeen een organisatorische omslag betekent. Zie pagina 77 voor het verslag van de eerste stappen op dit gebied.

De verenigingsfunctie

Het NHG wil voor zijn leden een kenniscentrum voor de huisartsgeneeskunde vormen; een platform waar huisartsen elkaar ontmoeten, met elkaar in gesprek komen over de inhoud van hun vak en elkaar inspireren. Maar ook functioneert het NHG als een facilitair bedrijf; een ‘werkplaats’ waar de leden, ondersteund door het bureau, werken aan de inhoudelijke versterking van de huisartsgeneeskunde. De verenigingsfunctie krijgt in de komende jaren extra aandacht door te werken aan een verbetering van de communicatie met de leden. Hiertoe zal bijvoorbeeld de NHG-website verder worden ontwikkeld tot informatiebron en discussieplaats. Bestaande activiteiten op het terrein van de platform- en werkplaatsfunctie, zoals het jaarlijkse NHG-Congres en de NHG-Wetenschapsdag, worden uiteraard voortgezet. Maar bovenal zal het NHG zijn leden waar mogelijk raadplegen over te ontwikkelen beleid, plannen en visie. Daarmee gaan de deuren en ramen van het NHG verder open dan in het verleden het geval is geweest.

Intern kwaliteitsbeleid

Een vereniging die zichzelf ten doel stelt om de huisartsgeneeskunde en de patiëntenzorg op een steeds hoger peil te brengen, zal zich voortdurend moeten bekommeren om de kwaliteit van de eigen producten en dienstverlening. De eigen kwaliteitsbewaking is dan ook een punt van voortdurende aandacht: het NHG wil blijvend hoge eisen aan zichzelf en zijn producten stellen. Om dat slagvaardig te kunnen doen zal het bestaande interne kwaliteitssysteem op schrift worden gesteld.

Financiële onafhankelijkheid

Het NHG dient als wetenschappelijke vereniging steeds afstand te kunnen nemen van de dagelijkse hectiek en waan van de dag, en kan alleen gedijen in een onafhankelijke positie. Met name voor de richtlijnontwikkeling is een plaats in de luwte van belang. Bij dit alles hoort dus ook een zo groot mogelijke financiële onafhankelijkheid. Het NHG put zijn middelen uit contributies en structurele en incidentele subsidies. Door een vereniging te zijn waarvan huisartsen graag lid blijven, worden de inkomsten uit de contributies veiliggesteld. De structurele subsidies zijn echter in de afgelopen jaren onvoldoende meegegroeid met de NHG-activiteiten en ook is een verschuiving zichtbaar geweest van langlopende naar incidentele subsidies. Daarmee komt de toekomstige financiële veiligheid in gevaar. Wil het NHG zijn functie naar behoren kunnen blijven vervullen, dan moet opnieuw gezocht worden naar voldoende structurele subsidies. Het NHG wil daarop een actief beleid ontwikkelen, waarbij samenwerking zal worden gezocht met andere partijen, zoals de zorgverzekeraars. (AS)