Het jaar 2004

In tien hoofdstukken proberen de auteurs de naar hun mening meest actuele onderwerpen van 2004 aan de orde te brengen. Wederom zijn ze daar zeer goed in geslaagd. Achtereenvolgens komen aan de orde: de behandeling en preventie van TIA, hypertrofische cardiomyopathie, maculadegeneratie, refractiechirurgie, tripeltherapie bij dyspepsie, de dienstenstructuur van huisartsen, het rijksvaccinatieprogramma, complicaties van vliegen voor de gezondheid, zin en onzin van cholesterolbepaling en statinen, en nieuwe ontwikkelingen in de reumatologie. Op het hoofdstuk over de dienstenstructuur na, zijn alle onderwerpen van strikt biomedische aard. In de toekomst zou het misschien goed zijn de selectie van onderwerpen wat breder te maken en ook thema's te kiezen die meer biopsychosociaal van aard zijn of thema's die stilstaan bij grote trends in de geneeskunde, bijvoorbeeld het meer en meer evidence-based werken en het handelen op basis van richtlijnen. Hoe staat het daarmee? Wat is de impact daarvan? Worden patiënten er werkelijk beter van? De hoofdstukken lezen zeer vlot. De opzet om per hoofdstuk vanuit concrete vraagstellingen te vertrekken maakt het boek goed toegankelijk en op veel punten van direct praktisch nut voor de praktiserend geneesheer. De inhoudelijke kwaliteit is hoogstaand, op een enkel schoonheidsfoutje na. In het hoofdstuk over cholesterol spreekt men over ‘de minder krachtige statines’ en ‘oudere statines’. Op een andere plek laten de auteurs hun duidelijke voorkeur blijken voor atorvastatine. Dat is niet zoals het hoort, omdat er nog onvoldoende gegevens zijn op harde eindpunten om dit zo te stellen. Op verschillende plekken spreken ze over een reductie in CHZ met x% zonder te vermelden dat het gaat om een relatieve risicoreductie en niet om een absolute. Het hoofdstuk over de hypertrofische cardiomyopathie is zeer boeiend geschreven en alle aspecten zijn goed uitgewerkt: fysiologisch, technisch, therapeutisch en genetische screening. In de reumatologie heeft zich – veel meer nog dan in andere domeinen – een ware revolutie voorgedaan wat betreft de behandeling. De disease modifying drugs zijn in staat het natuurlijk beloop van de ziekte te modificeren en de progressie van de radiologische afwijkingen af te remmen en wellicht zelfs tot staan te brengen. De verschuiving in het paradigma, waarbij de omgekeerde piramidebehandeling begint met een maximale combinatietherapie die geleidelijk vermindert, vergt een attitudeverandering bij de reumatoloog en de huisarts. Het hoofdstuk over de complicaties van vliegen voor de gezondheid schetst op schitterende wijze de state of the art met betrekking tot risico op trombose, vliegangst en jetlag. Kortom een prachtig boek voor al wie de recente evoluties in de geneeskunde wil volgen. Ten zeerste aanbevolen.