Torsio testis is een urologische spoedindicatie. Vertraging in het stellen van diagnose en behandeling leidt bij 20-40% tot verlies van de testikel.
1 De geschatte incidentie in de huisartsenpraktijk is 1 op 1800-4000 per jaar bij jongeren < 25 jaar.
1 De twee piekincidenties liggen in het eerste levensjaar en rond de puberteit.
In het eerste levensjaar, vooral in de eerste 30 dagen, is meestal sprake van extravaginale torsio testis, waarbij de gehele testis met tunica vaginalis om de as draait. Op latere leeftijd treedt intravaginale torsio testis op. Dit is meestal het gevolg van een anatomische variatie, waardoor de testikel mobieler en dwarser in het scrotum ligt. Deze kan daardoor draaien ten opzichte van de funiculus spermaticus.
De patiënt presenteert zich over het algemeen met een acuut ontstane pijn in de testis, vaak gepaard gaande met misselijkheid en braken. Geïsoleerde buikpijn zonder uitstraling naar lies of scrotum komt bij ongeveer 10% als initiële presentatie voor.
2 De pijn kan weer afnemen als de testis necrotisch wordt, vanaf 6 uur na ontstaan van de klachten. Ongeveer 50% van de patiënten heeft al eerder scrotale pijn gehad voorafgaand aan torsio testis.
3 Door de anatomische variatie met vergrote mobiliteit kan er gemakkelijk torsie en detorsie plaatsvinden.
Bij het lichamelijk onderzoek is de aangedane testis pijnlijk, gezwollen en ligt vaak hoger in het scrotum. Het scrotum kan oedemateus en erythemateus zijn.
4 De cremasterreflex is afwezig bij torsio testis, maar kan bij kinderen tot 2,5 jaar ook zonder torsio afwezig zijn.
Met behulp van een echo worden de vascularisatie en het aspect van de testis beoordeeld. Differentiaaldiagnostisch moet bij acuut scrotale pijn gedacht worden aan acute epidydimitis, orchitis, trauma, ingeklemde liesbreuk of tumor.
De kans op behoud van de testis is 90-100% bij operatie binnen 6 uur en neemt af tot 20-50% in 12 uur en < 10% in 24 uur.
2 Gezien het bilateraal voorkomen van anatomische afwijkingen, zal tijdens de operatie de contralaterale testis geëxploreerd worden en een orchidopexie plaatsvinden.