Effecten van de COVID-19-pandemie op gevorderde melanoomzorg

Vanaf maart 2020 werd de Nederlandse zorg overspoeld met COVID-19-patiënten. De reguliere zorg werd afgeschaald. Ook ontstonden er zorgen over het geven van immunosuppressieve oncologische therapie. Dit had gevolgen voor de behandeling van bijvoorbeeld patiënten met een gevorderd melanoom. Nederlandse onderzoekers bekeken de impact van het eerste COVID-19-jaar op de zorg voor patiënten met een melanoom in stadium IIIc/ IV. Zij selecteerden daartoe patiënten uit de Dutch Melanoma Treatment Registry. Vervolgens vergeleken ze de zorg tijdens de eerste en tweede golf met een historisch cohort uit 2018 en 2019 als controlegroep.

Tijdens de eerste golf kregen 47 patiënten per maand de diagnose melanoom in stadium IIIc/IV tegenover 74 per maand in de controleperiode. Tijdens de tweede golf waren dat 52 patiënten per maand tegenover 71 in de controleperiode. In heel 2020 waren 205 minder diagnoses dan verwacht. Tijdens de tweede golf presenteerde 41,2% van de patiënten zich met hersenmetastasen, vergeleken met 29,1% in de controleperiode (p = 0,016). Tijdens de eerste golf was het mediaan aantal dagen tussen diagnose en start van systemische therapie in het zuiden van Nederland 21 dagen en in het noorden 10 dagen (p = 0,010).
Het is aannemelijk dat het lagere aantal diagnoses en uitgestelde behandeling van een gevorderd melanoom samenhangt met de COVID-19-pandemie, hoewel ook de verbeterde behandeling van een melanoom in stadium III (en dus minder verslechtering naar stadium IV) een verklaring zou kunnen zijn. Tijdens een nieuwe pandemie zouden overheid, ziekenhuizen en artsen hierop bedacht moeten zijn. En wellicht kunnen wij huisartsen patiënten helpen door hen te motiveren om toch het ziekenhuis te bezoeken als dat nodig blijkt.