Het zal zelden voorkomen dat een medisch tijdschrift gedaagd wordt voor de Raad voor de Journalistiek. Het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde overkwam het. Klager was biochemicus dr. J. Kamsteeg. Hij wordt geciteerd in het boek De nieuwe vrouwenziekte, HPU. HPU staat voor hemopyrrollactamurie, een ‘nieuwe’ stofwisselingsziekte. Dit boek werd in het NTvG in de rubriek ‘Binnenlands Nieuws’ besproken door mevrouw dr. F. Kievits (geen journalist, maar ook biochemicus). Volgens Kamsteeg schreef Kievits een stuk met twee inhoudelijke onjuistheden en een tendentieuze kop ( Hebt u HPU? De ontdekking van een vrouwenziekte). De Raad achtte de klacht voor een deel gegrond. Het gaat mij hier niet om de inhoud en aard van de fouten. De uitspraak van de Raad voor de Journalistiek is om drie redenen opmerkelijk. In de eerste plaats omdat de Raad zich bevoegd acht tot oordelen, omdat Kievits&' stuk een ‘journalistieke gedraging’ zou zijn. Dit betekent dat alle stukken in wetenschappelijke tijdschriften – met uitzondering van trials en mogelijk casuïstiek -journalistieke stukken zijn. Ten tweede is het opmerkelijk dat de Raad zich bevoegd acht te oordelen over medische inhoudelijke feiten (het ging er namelijk om welk percentage patiënten een laag histaminegehalte heeft). Blijkbaar meent een niet-medische Raad te kunnen oordelen over ‘waar’ of ‘niet waar’ in geneeskundige ‘feiten’. Dat lijkt mij nogal hovaardig: de scheidslijn tussen ‘waar’ en ‘niet waar’ is in de geneeskunde zelden heel duidelijk. En dan het derde punt: de klacht is deels gegrond verklaard omdat van een tijdschrift als het NTvG hogere zorgvuldigheidseisen mogen worden verwacht dan van andere ‘kranten’. Dit slaat mij met verbijstering. Dit is meten met twee maten. Het kan niet zo zijn dat – bijvoorbeeld – een wetenschapsjournalist absolute onzin kan uitkramen in huis-aan-huisbladen (oplage honderdduizenden), Metro of Spits (oplagen meer dan een miljoen) of NRC en de Volkskrant zonder dat de Raad hem op de vingers tikt en een wetenschapper/specialist voor elke pietluttigheid in een vakblad (met een lage oplage) wél gecorrigeerd wordt. De kwestie speelde sinds 2000, de Raad deed eind 2001 uitspraak en alles is terug te vinden op de website van de Raad (www.rvdj.nl). Elke H&W-auteur is hierbij gewaarschuwd: u bent journalist als u regelmatig en tegen betaling iets voor H&W doet. (FM)
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
