Grote verschillen in palliatieve zorg bij vergevorderde dementie

De auteurs deden een literatuuronderzoek en een scenario-onderzoek onder zorgprofessionals waarin zij usual care bespraken voor mensen met gevorderde dementie. 

Sinds de zorghervormingen van 2015 leven ouderen in Nederland langer thuis. Toch wonen in Nederland – en ook in de Verenigde Staten – de meeste mensen met gevorderde dementie in een verzorgingstehuis, waar meestal de specialist ouderengeneeskunde de palliatieve zorg coördineert. In Israel verblijft het merendeel van de ouderen in de eigen woonomgeving en ontvangt daar palliatieve zorg. Opvallend is dat de mensen die thuiswonen in de Verenigde Staten en Israel een slechtere toegang hebben tot palliatieve zorg. Je kunt je dus afvragen of (nog) langer thuiswonen wenselijk is, een vraag die ook discussie verdient in Nederland.

De grootste medisch-inhoudelijke verschillen zijn er tussen Nederland en Israel. In Nederland wordt in deze laatste fase vaak een restrictief beleid gevoerd ten aanzien van kunstmatige voeding en antibioticagebruik, terwijl deze middelen in Israel juist worden ingezet om het comfort van de patiënt te vergroten. Zijn wij te cru om deze middelen niet meer in te zetten? Onthouden we onze patiënten potentieel palliatieve behandelingen? Of is het ‘te ruim’ en wellicht juist cru om het leven van een ernstig dementerende oudere te verlengen onder het mom van palliatieve therapie?

De inzichten uit dit onderzoek kunnen helpen om de kwaliteit van deze zorg en de discussie hierover te verbeteren. Zorgen we voor onze ouderen thuis of in een verzorgingshuis? Welke middelen zetten we in voor palliatieve zorg, ook als deze levensverlengend zijn? Huisartsen kunnen (verder) inzetten op een persoonsgerichte benadering, bijvoorbeeld door tijdig een advanced care plan op te stellen met de patiënt en diens familie, afgestemd op zijn cultuur en wensen.