Lichamelijke bijwerkingen zijn eerder regel dan uitzondering tijdens langdurig gebruik van opioïden bij chronische, benigne pijn. Zelfs ernstige bijwerkingen komen relatief vaak voor. Over psychische bijwerkingen, met name het risico op verslaving, is echter nog steeds weinig bekend.
In deze Cochrane-review zijn 61 onderzoeken opgenomen met in totaal ruim 18.000 patiënten die werden behandeld voor chronische, benigne pijn. De auteurs selecteerden onderzoeken met patiënten die twee weken of langer opiaten kregen voorgeschreven. De gemiddelde duur van het gebruik varieerde van zes tot zestien weken. De gebruikers van opioïden hadden 40% meer kans op bijwerkingen dan degenen die placebo kregen (RR 1,42; 95%-BI 1,22 tot 1,66). Het optreden van ernstige bijwerkingen was bijna drie keer zo hoog (RR 2,75; 95%-BI 2,06 tot 3,67). Dit komt neer op absolute risico’s van respectievelijk 78% voor relatief lichte bijwerkingen tot 7,5% voor ernstige bijwerkingen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn obstipatie, duizeligheid, slaperigheid, moeheid, opvliegers, overmatig zweten, misselijkheid, jeuk en overgeven. Het is opvallend dat in geen enkel onderzoek werd gekeken naar bijwerkingen als verslaving, cognitieve achteruitgang, depressie, endocriene stoornissen of ademhalingsdepressie.
De NHG-Standaard Pijn roept terecht op tot terughoudendheid bij het voorschrijven van opiaten aan patiënten met chronische, benigne pijnen. De standaard vermijdt het beladen woord ‘verslaving’ echter zorgvuldig en vervangt het door het minder beladen woord ‘afhankelijkheid’. Het valt op dat van de twee meest voorgeschreven opiaten het aantal fentanylgebruikers in de afgelopen vijf jaar met 25% is gestegen en het aantal oxycodongebruikers met 125% (GIPdatabase). Mogelijk dat door het ontbreken van gedegen informatie zich een nieuwe, nog onvoldoende erkende, verslavingsepidemie aan het voltrekken is.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
