Weg met malaria?

Nederlandse huisartsen zien niet vaak patiënten met een malaria-infectie, maar ze zien wel vaak patiënten die vakanties boeken naar malariagebieden. En ondanks het preventief slikken van bijvoorbeeld atovaquon/proguanil of mefloquine kan het toch misgaan. Met name Plasmodium Falciparum ontwikkelde in sommige gebieden resistentie tegen deze middelen. Er is echter een nieuw middel op de markt waarmee men de malaria-epidemie afdoende denkt te kunnen aanpakken. Het gaat om de stof artemisinine, die geschikt is voor zowel behandeling als preventie van malaria. De verbinding wordt gewonnen uit de plant zomeralsem (Artemisia annua), al lang bekend in de traditionele Chinese kruidengeneeskunde, maar tot voor kort schaars omdat dit plantje niet overal wil groeien. De Amerikanen lukte het recent om de stof door genetische modificatie te laten maken in gistcellen. Hiermee zal aan de krappe leverbaarheid een eind komen. Dat is goed nieuws, ook voor toeristen die op vakantie een malaria-infectie oplopen. Het enige probleem is dat er ook bij deze stof resistentie op lijkt te treden. Waar voorheen het middel de bloedstroom binnen 48 uur zuiverde van de malariaparasiet, duurt het nu langer. Dat bleek bij onderzoek nabij de Thais-Cambodjaanse grens. Op deze plek verscheen rond 1950 ook de eerste chloroquine-resistente malariaparasiet. Gelukkig duurt het jaren voordat een resistentie zich over de wereld verspreidt. Om dit proces tegen te gaan, adviseert de WHO om artemisinine nu altijd te combineren met een ander middel. De komende jaren lijkt het middel artemisinine dus een effectief malariamedicijn, ook voor geïnfecteerde toeristen, mits in combinatie met een ander middel. (KJ)