2009, nummer 4

Jaargang

Nieuws

Vervelende patiënten?
Emotionele uitingen van huisartsen over patiënten die het spreekuur vaak bezoeken zijn er genoeg. ‘Die alweer, die heb ik verdorie eergisteren nog gezien’, ‘Heart sink patients’, ‘Waar hij nu toch weer mee kwam’ zijn veelgehoorde verzuchtingen. Voor een deel gaat het artikel van Smits in dit…
Evidence based medicine must voor iedere huisarts
Evidence based medicine (EBM) is tegenwoordig niet meer weg te denken uit de medische wereld sinds het ontstaan ervan eind jaren tachtig in Canada. EBM houdt in dat artsen hun beslissingen moeten baseren op bewijs uit gepubliceerde onderzoeksstudies. De ontwikkelingen van EBM en verschillende…
Jonge kinderen en hun ontwikkeling
Kind in ontwikkeling is bedoeld voor iedereen die beroepshalve betrokken is bij jonge kinderen. Het beschrijft gedetailleerd de ontwikkeling van het kind op verschillende gebieden vanaf de conceptie tot het vijfde levensjaar. Aangezien dit al de zevende druk is, heeft dit boek zijn…
Veel verschillen bij cardiovasculaire preventie
Anders dan de titel doet vermoeden gaat dit boek niet alleen over primaire preventie, maar ook over huisartsgeneeskundige taken bij de secundaire preventie van hartvaatziekten. Het boek is mooi uitgegeven en heeft aandacht voor alle klinische onderwerpen waarmee de huisarts te maken krijgt…
Het hormoonspiraaltje
Met verbazing las ik in de nieuwe NHG-Standaard Het spiraaltje (H&W 2009;52:79-90) dat het verantwoord is een hormoonspiraaltje zes weken postpartum te plaatsen. Het is echter bekend dat een hormoonspiraaltje dat te vroeg postpartum is geplaatst, de neiging heeft door de uteruswand heen naar de…
Prikkelbaredarmsyndroom
In de verder zeer lezenswaardige beschouwing ‘Prikkelbaredarmsyndroom in de huisartsenpraktijk’ van René Bijkerk in H&W 2009;52:17-20 laat hij (onbedoeld?) in de inleiding zien waar de schoen wringt bij de wetenschappelijke basis van PDS. In de definitie van PDS spreek hij van ‘een afwijkend…
Mictieklachten bij oudere mannen
Roelf Norg levert met zijn recente artikel in H&W 2009;52:11-6 – evenals met de andere hoofdstukken van zijn fraaie proefschrift – een nuttige bijdrage aan de kennis over (het omgaan met) plasklachten bij oudere mannen in de huisartsenpraktijk. Toch heb ik enkele bezwaren bij dit deel van zijn…
Wachtkunst
Ik kan niet wachten. Niet dat ik ongeduldig ben, maar er zit voor mij iets onnatuurlijks in het samen wachten. Ik vind het extreem ongemakkelijk om samen met anderen in een vertraagde treincoupé te zitten, in een volle lift of in de wachtkamer van de huisarts. Ik voel constant dat een opmerking…
Hoe lang duurt de overgang?
Tijdens de menopauze bezoekt 15 tot 30% van de vrouwen het spreekuur in verband met vasomotorische klachten als opvliegers en nachtzweten. Het behandelen van deze klachten met hormoonpreparaten heeft ongewenste bijwerkingen en daarom schrijven huisartsen deze medicijnen zo weinig mogelijk, zo…
Inhalatiecorticosteroïden voor kinderen met astma: iedere dag of zonodig?
Inhalatiecorticosteroïden (ICS) zijn al jaren de belangrijkste vorm van onderhoudsbehandeling bij astma. De ontsteking wordt geremd, luchtwegsymptomen nemen af, de longfunctie verbetert en uiteindelijk is er bij normale dosering geen effect op de eindlengte van kinderen. Maar is het nodig om…
Fout
Een vriend van me was ooit kraanmachinist op de grootste kraan die er toen was. Op een dag weigerde hij een klus. Het was gevaarlijk, schatte hij in. Zijn baas ontsloeg hem direct en deed de heisklus zelf. De kraan viel om, met veel schade, toevallig zonder slachtoffers. Zijn baas heeft hem de…
Inleven…
Mijn opa had een tuinderij en ik hielp hem als kleine jongen in de zomermaanden steevast met bonen plukken. Aan één mandje bonen, waar je een halve dag over deed, hield je een kwartje over en een niet te verdragen rugpijn. Als je even rechtop ging staan om de boel weer enigszins in de juiste…
Honger
Voor de diagnose honger is geen code te vinden in ons registratiesysteem. Ik heb het maar als armoede gecodeerd; dat kan wel. Vrijdag had ik die diagnose nodig. Ik heb een tientje gegeven in plaats van een recept. Erg onprofessioneel natuurlijk. Ik moet signaleren, teams inlichten, aanmelden bij…
Maagzuur
Het is bekend dat reflux een veelvoorkomende klacht is en daarmee samenhangend behoort de maagzuurremmer tot de meest voorgeschreven medicijnen. Zo’n 12% van de volwassen Nederlandse bevolking gebruikt deze middelen en het meestgebruikt zijn de protonpompremmers (PPI’s), zoals omeprazol en…
Weg met malaria?
Nederlandse huisartsen zien niet vaak patiënten met een malaria-infectie, maar ze zien wel vaak patiënten die vakanties boeken naar malariagebieden. En ondanks het preventief slikken van bijvoorbeeld atovaquon/proguanil of mefloquine kan het toch misgaan. Met name Plasmodium Falciparum …
Het Patient Scaring Antibody
Ierland is op weg naar de hoogste prevalentie van prostaatkanker in Europa. Een van de redenen daarvoor zou zijn het veelvuldig testen op PSA, wat ertoe leidt dat Ierse mannen relatief vaak overlijden met gediagnosticeerde prostaatkanker. Huisartsen zijn de grootste aanvragers van PSA-testen…
Evaluatieonderzoek accreditering
In december 2008 startte de afdeling IQ Healthcare van het UMC St Radboud in samenwerking met het NHG en de NHG Praktijk Accreditering (NPA) een landelijk evaluatieonderzoek naar de accreditering van de huisartsenzorg bij hart- en vaatziekten. Accreditering vraagt tijd, energie en geld van alle…
Liever kort bij COPD
De meeste internationale COPD-richtlijnen indiceren antibiotica bij COPD-exacerbaties met een toename van purulent sputum, maar laten zich niet uit over de ideale duur van de kuur. Een meta-analyse naar het effect van kuurlengte bij een exacerbatie van chronische bronchitis of COPD was dus welkom…
Schaamte bij de dokter
Het tijdschrift GezondNU onderzocht of mensen zich weleens schamen om bepaalde zaken aan de huisarts voor te leggen en bij welke kwalen of problemen ze dat doen. Het blijkt dat van de 524 ondervraagden men zich vooral schaamt voor erectie- of libidoproblemen (41,6%) en soa’s (38,9%). Mannen…
Waterpokken: vaccinatie invoeren of niet?
Praktisch iedereen krijgt een varicellazosterinfectie, ofwel waterpokken, op jonge leeftijd. Slechts weinigen gaan hiermee naar de huisarts. Gemiddeld is er elke vier jaar een epidemie. In 2010 kunnen we er weer een verwachten, tenzij we deze cyclus doorbreken door massaal te gaan vaccineren. …

Wetenschap

Opsporing van prostaatkanker bij jonge mannen
Is onderzoek naar prostaatkanker bij ongeselecteerde jonge mannen uitvoerbaar en zinvol? Prostaatkanker komt erg veel voor. Onderzoeken hebben tot op heden niet aangetoond vanaf welke leeftijd screening hierop zinvol is. Dit onderzoek toont aan dat jonge mannen veel minder vaak reageren…
Chronisch dagelijkse hoofdpijn
Onderwerp van dit proefschrift is chronisch dagelijkse hoofdpijn (CDH). Het verschijnen van dit proefschrift kreeg uitzonderlijk veel aandacht in de media. Na een week was de opbrengst 34 besprekingen in kranten en 1 cartoon. CDH komt voor bij 3,7% van de volwassenen, vrouwen hebben weliswaar…
Langdurig frequent bezoek aan de huisarts moeilijk te voorspellen
Onderzoek naar frequent consulterende patiënten beperkt zich meestal tot een periode van één jaar. Enkele interventieonderzoeken bij deze kortdurend frequente bezoekers lieten tegenstrijdige resultaten zien wat betreft het effect op de kwaliteit van leven van deze patiënten. Geen enkele…
De resultaten van trials zijn voor de huisarts vaak niet goed bruikbaar
De richtlijnen in de huisartsgeneeskunde zijn gebaseerd op het beste beschikbare klinische onderzoek. Dat onderzoek is echter niet in de huisartsenpraktijk gedaan en daarom niet altijd van toepassing op de gemiddelde huisartsenpatiënt, vooral omdat die vaak meerdere aandoeningen heeft. Men…
‘Smeer niet te veel en niet te snel’
In 1999 startte Koning met zijn onderzoek, met een subsidie van het NHG-Fonds Alledaagse Ziekten (het latere ZonMw-Programma Alledaagse Ziekten). Zijn onderzoek behoorde tot de eerste twee die uit het Fonds werden gesubsidieerd. ‘Dat was buitengewoon prettig, want het zou heel moeilijk zijn…
De (patho)genese van de grootschalige dienstenstructuur
De eerste grootschalige dienstenstructuur (in Den Haag) is tientallen jaren een geïsoleerd verschijnsel geweest. Centrale posten bepalen pas vanaf het eind van de twintigste eeuw het beeld van de avond-, nacht- en weekenddienst. Tijdgeest en ervaren werkdruk zijn hierbij waarschijnlijk…
Drukke huisartsen houden oog voor psychische problemen
Huisartsen hebben een belangrijke positie in het opsporen, diagnosticeren en behandelen van psychische problemen van patiënten. Psychische problemen vragen meer tijd en energie van de huisarts omdat consulten langer duren en patiënten vaker contact hebben met de huisartsenpraktijk. …

Praktijk

Meralgia paraesthetica
Meralgia paraesthetica (MP) is een syndroom met verschijnselen van pijn met een prikkelend, brandend karakter en soms met gevoelloosheid in een nauwkeurig aangegeven gebied aan de voor- en zijkant van het bovenbeen. MP is een vrij zeldzame aandoening, het incidentiecijfer is 4,3 per 10.000…
Implementatie bij deNHG-Standaard Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom
De naam van de herziene NHG-Standaard Cervixuitstrijken is gewijzigd in NHG-Standaard Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom. Een belangrijk argument daarvoor is dat de nieuwe standaard ook uitgebreid ingaat op de rol die het humaanpapillomavirus (HPV) speelt bij het optreden van…

Richtlijn

NHG-Standaard Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom (tweede herziening)
Deze versie van de NHG-Standaard kunt u opvragen bij het NHG-Kenniscentrum via kenniscentrum@nhg.org.