Misleidende informatie over borstkankerscreening

Er schort nogal wat aan de voorlichting over het nut van borstkankerscreening, zo bleek uit een recent Australisch onderzoek.1 Wat meestal ontbrak, was de nodige informatie om tot een weloverwogen keuze voor deelname te komen. Zo bleek een leeftijdsgerelateerd risico op borstkanker slechts in 15% van de onderzochte voorlichtingsbrochures te worden genoemd. Informatie over de kans op, en de consequenties van een fout-positieve of fout-negatieve uitslag werd slechts in 2% van de brochures gegeven. De kans op borstkanker bij een negatieve uitslag werd zelfs in geen enkele brochure besproken. Een screeningsprogramma gericht op het terugbrengen van borstkankersterfte heeft baat bij een hoog deelnemerspercentage. Voorlichting aan vrouwen die voor screening in aanmerking komen, mag echter nooit gericht zijn op het bevorderen van deelname. Nu de minister op advies van de Gezondheidsraad heeft besloten het screeningsprogramma in Nederland te continueren, is het zinvol om terdege stil te staan bij de voorlichting die aan de potentiële deelnemers wordt gegeven. Voor- en tegenstanders presenteren elkaar tegensprekende cijfers gebaseerd op grote gerandomiseerde trials.234 Eén ding lijkt duidelijk: als het aan de Gezondheidsraad ligt, krijgen vrouwen niet te horen dat hun kans om aan borstkanker te overlijden ongeveer 3% is en dat dit door screening teruggebracht kan worden tot 2,5%. Van de 10 vrouwen die zich laten screenen zal er één te horen krijgen dat ze borstkanker heeft, terwijl dit bij de nooit-gescreende vrouwen 1 op de 12 is. Dat wil zeggen dat ze door zich te laten screenen 16% meer kans hebben op een borstamputatie. Ook betekent dit dat een deel van deze vrouwen ook radiotherapie zal krijgen en daardoor mogelijk net iets eerder zal overlijden aan een hartinfarct of een andere vorm van kanker dan de buurvrouw, die zich niet heeft laten screenen.

Dat alles is toch wel zinnige informatie om een weloverwogen keuze op te baseren, zo lijkt mij. (MB)