Gezondheid is ongelijk verdeeld. Dat is natuurlijk geen opzienbarende bevinding, maar een overzicht zoals de WHO dat recent over Europa publiceerde, is toch schokkend. Het rapport bestaat uit drie delen: één overzicht over de gezondheidstoestand van de bevolking, één over de belangrijkste determinanten van gezondheid en één deel over de organisatie van de zorg. De gezondheidsverschillen in Europa zijn de afgelopen jaren groter geworden. Het verschil in levensverwachting tussen EU-landen en landen van het voormalige Oostblok bedroeg in 1990 nog 5,5 jaar, maar steeg tot 5,9 in 1998. Het verschil tussen de EU en de landen van de voormalige Sovjet-Unie neemt zelfs nog sterker toe (van 7,2 tot 10,2 jaar). Nederland hoort niet meer bij de gezondste top; dat bleek ook uit de recente Toekomstverkenningen van het RIVM. Maar in vergelijking met Oost-Europa zijn we een oase van gezondheid. De gezonde levensverwachting in Rusland is voor mannen (bij de geboorte) maar 50 jaar, terwijl West-Europese vrouwen een gezonde levensverwachting van 72,2 jaar hebben. Het WHO-rapport geeft echter niet alleen informatie over levensverwachting, maar ook over verschillen in infectieziekten, chronische aandoeningen, geestelijke gezondheidszorg en ongevallen. Er zijn aparte hoofdstukken over de gezondheid van jeugdigen (50 abortussen per 1000 15-19-jarige vrouwen in Moldavië en in Rusland), vrouwen en gezondheid bij ouderen. In het tweede deel spelen armoede en leefwijze de belangrijkste rol: weinig bewegen, overgewicht, roken en alcohol veroorzaken vooral in het oosten van Europa veel morbiditeit. Vrijwel alle landen proberen de eerste lijn een belangrijker plek in hun gezondheidszorg te geven. Hoe dat met maar $10 per persoon per jaar in Albanië moet, vraag ik me dan af. In Nederland stegen vorig jaar de kosten voor geneesmiddelen alleen al e 19 per inwoner. Het is een prachtig verzorgd rapport met onthutsende cijfers. Voor hulpverleners die wat verder willen kijken dan de grens en de eigen portemonnee is het een nuttig boek, voor gezondheidszorgonderzoekers en huisartsen met connecties in Oost-Europa is het verplichte kost.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
