Direct werkende orale anticoagulantia (DOAC’s) verdringen in snel tempo vitamine K-antagonisten (VKA’s). In het Farmacotherapeutische kompas ontbreken klinische gegevens over het gebruik door kwetsbare ouderen. Het Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen (Ephor) beoordeelde de beschikbare evidence van het gebruik bij 75-plussers (waaronder kwetsbare ouderen). Het blijkt dat op dit moment duidelijke voor- of nadelen van DOAC’s ten opzichte van VKA’s ontbreken. Er is geen praktijkonderzoek beschikbaar over het gebruik door kwetsbare ouderen. Het Ephor adviseert dan ook terughoudend te zijn bij het voorschrijven van DOAC’s aan kwetsbare ouderen.
Gegevens over kwetsbare ouderen uit klinische onderzoeken zijn niet altijd beschikbaar in het Farmacotherapeutisch Kompas. Het Ephor stelt met een gevalideerd beoordelingsinstrument geneesmiddelenrapporten voor kwetsbare ouderen op. Het Expertisecentrum publiceerde in september 2016 het twaalfde antistollingsrapport over antistolling bij 75-plussers. De VKA’s acenocoumarol en fenprocoumon werden vergeleken met de DOAC’s apixaban, dabigatran, edoxaban en rivaroxaban. De indicaties waren preventie en behandeling van diepe veneuze trombose, longembolieën, en trombo-embolieën bij non-valvulair atriumfibrilleren, en profylaxe van trombo-embolieën bij heup- en knieprothesen (literatuur update tot 15-07-2016). Op basis van de trials wordt op dit moment gesteld dat bij 75-plussers DOAC’s bij de genoemde indicaties geen duidelijke voor- of nadelen hebben ten opzichte van VKA’s. Bij deze klinische trials waren wel ouderen maar geen kwetsbare ouderen geïncludeerd.
Conclusie is dat DOAC’s en VKA’s bij “gezonde” ouderen aan elkaar gewaagd zijn, als het gaat over effectiviteit en veiligheid. Bij kwetsbare ouderen ontbreekt echter praktijkonderzoek. Uiteraard zijn de complicaties die u bij een demente bejaarde na een val zag en die het gevolg waren van een niet te couperen bloeding bij DOAC-gebruik, statistisch niet relevant. Toch kan het geen kwaad kritisch en terughoudend te zijn bij een kwetsbare oudere, in afwachting van meer evidence. Er zijn voldoende argumenten om de context van de kwetsbare oudere in de besluitvorming te betrekken. Daarbij kunnen voorkeuren van de patiënt belangrijk zijn bij de keuze van het orale antistollingsmiddel, zoals wel of geen INR-controle willen.
http://www.ephor.nl/media/1348/antistolling-vka-en-noacs-versie-2-ephor-augustus-2016.pdf
Jansen PAF, et al. Terughoudend met DOAC’s bij kwetsbare ouderen. Pharmaceutisch weekblad 2016;23 september.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
