Henk Schers

Bij volwassenen met niet-traumatische knieklachten verschilt de verwijsdiagnose van huisartsen nogal eens van de diagnose die orthopeden stellen. Huisartsen blijken de diagnose artrose minder vaak te stellen bij de relatief jonge patiënt (45–55 jaar). Wanneer artrose niet herkend wordt, kunnen conservatieve behandelopties onderbenut blijven.

Tijdig beginnen met proactieve zorgplanning (advance care planning, ACP) kan de patiëntgerichte zorg rond het levenseinde verbeteren. In dit retrospectieve dossieronderzoek vergeleken we de werkelijke ACP-timing, zoals die was vastgelegd in het elektronische patiëntendossier, met de optimale ACP-timing, die was vastgesteld door onafhankelijke huisartsen op basis van dezelfde dossiers. ACP werd in de praktijk later uitgevoerd dan wat de onafhankelijke huisartsen als optimaal beschouwden. Het is wenselijk dat zorgplanning niet langer reactief gebeurt, maar proactief, zeker bij patiënten met niet-maligne ziekten.

Persoonlijke continuïteit is een kernwaarde van huisartsenzorg die steeds meer onder druk komt te staan. Het doel van dit onderzoek was om met behulp van routinezorggegevens en interviews met huisartsen praktijk- en patiëntkenmerken aan te wijzen die samenhangen met persoonlijke continuïteit. Persoonlijke continuïteit blijkt kleiner naarmate het absolute aantal vaste huisartsen binnen 1 praktijk en het percentage waarneemcontacten groter zijn. Persoonlijke continuïteit neemt toe wanneer een patiënt langer is ingeschreven. Een kleine verandering van een kenmerk blijkt al te kunnen leiden tot grotere persoonlijke continuïteit.

Bij veel klachten in de huisartsenpraktijk speelt sociale problematiek een rol. Huisartsen en praktijkondersteuners kunnen via een ‘sociaal recept’ verwijzen naar een niet-medische instantie voor het aanpakken van risicofactoren, financiële problemen, eenzaamheid of chronische psychiatrische klachten. Meestal gaat het dan om gezamenlijke activiteiten onder begeleiding of om laagdrempelig advies bij bijvoorbeeld financiële problemen. Het veld is nog jong, het aanbod is divers en lang niet overal even groot. Om een sociaal recept effectief te kunnen inzetten, moeten huisartsen goed op de hoogte zijn van de lokale mogelijkheden en de patiënt kunnen motiveren. De effectiviteit van het sociaal recept is nog onvoldoende onderbouwd, maar de patiënttevredenheid is meestal groot en het lijkt een veelbelovende toevoeging aan de gereedschapskist van de huisarts.

In 2015 is met de Wet langdurige zorg (WLZ) de ouderenzorg hervormd. In dit onderzoek zijn 4 huisartsen geïnterviewd over de effecten daarvan. Zij waren gematigd positief, maar versnippering van de thuiszorg en gebrek aan financiering voor multidisciplinaire samenwerking zijn bedreigingen voor geïntegreerde zorg aan kwetsbare thuiswonende ouderen.

Wanneer huisartsen meer aandacht besteden aan de familiaire belasting voor premature hartzieken kunnen nog niet ontdekte risicofactoren aan het licht komen, zoals een hoog cholesterol of een hoge bloeddruk. Dat kan leiden tot een betere primaire preventie. Moeten huisartsen niet vaker de familieanamnese uitvragen, zodat ze hoogrisicopatiënten tijdig opsporen?

Voor de incidentie van de ziekte van Lyme zijn tot nog toe slechts ruwe schattingen beschikbaar. Annemarie Uijen et al onderzochten de incidentie van Lyme op basis van elektronische dossiers uit Nederlandse huisartsenpraktijken over de periode 2009-2014. Verder analyseerden zij de kenmerken van de betreffende patiënten en keken we in hoeverre de huisartsen de CBO-richtlijn uit 2013 volgden.