Oppassen met fopspenen

Is de fopspeen een welkome troost voor huilende kinderen? Vergeet het maar! Fopspenen verhogen de kans op een recidiverende middenoorontsteking, zo bleek uit een recent onderzoek uitgevoerd door het Julius Centrum te Utrecht. Middenoorontsteking is bij de huisarts de meest voorkomende consultreden voor jonge kinderen. Bekende risicofactoren zijn rokende ouders en crèchebezoek. De fopspeen is als boosdoener minder bekend. Deze zou de reflux van nasofaryngeale excretie in het middenoor echter vergroten of mogelijk een verandering in de tandstructuur veroorzaken, wat zou leiden tot disfunctie van de buis van Eustachius. Om te onderzoeken of de fopspeen daadwerkelijk tot middenoorontsteking leidt, voerde het Julius Centrum een cohortonderzoek uit in de wijk Leidsche Rijn bij Utrecht. Dit onderzoek was onderdeel van het Utrechtse Gezondheids Project, waarin alle nieuwe inwoners van de wijk lijsten invulden over gezondheid en voorgeschiedenis. Voor dit onderzoek werd gebruikgemaakt van alle kinderen van 0 tot 4 jaar die waren aangemeld tussen 2000 en 2005. Deze kinderen werden gevolgd tot 2005. Van de 476 geïncludeerde kinderen gebruikten 216 een fopspeen. In het HIS van de deelnemende huisartsen werd nagegaan hoe vaak de kinderen op consult waren gekomen in verband met een middenoorontsteking. Tijdens de follow-up van gemiddeld 2,8 jaar hadden 76 van de 216 fopspeengebruikers (35%) minimaal eenmaal otitis media acuta (OMA). Van de 260 niet-fopspeengebruikers kregen er 82 (32%) een OMA (32%), een niet-significant verschil. Het fopspeengebruik verhoogde wel de kans op recidiverende OMA van 10% naar 15%. Moeten we nu alle fopspenen verbieden? Dat niet, maar de auteurs geven aan dat u dat wel kunt overwegen bij kinderen die op het spreekuur verschijnen met een OMA. Hierdoor zou de kans op een recidief kleiner worden.(KJ)