Longkankerpatiënten voelen zich gestigmatiseerd

Afbeeldingen van zwarte longen op grote billboards en op pakjes sigaretten hebben tot doel om jonge mensen te weerhouden van roken en rokers te laten stoppen, maar zorgen meteen ook voor stigmatisering van longkankerpatiënten. De grootschalige antirookcampagnes van deze tijd lijken effectief: het aantal rokers neemt af en de individuele verantwoordelijkheid wordt bij de rokers zelf gelegd. Toch is er een keerzijde, zo blijkt uit onderzoek dat in de BMJ verscheen. Onderzoekers gingen in een kwalitatief onderzoek na wat de ervaringen en opvattingen van longkankerpatiënten waren met betrekking tot stigmatisering. Tevens gingen de onderzoekers in op de gevolgen van antirookcampagnes. Hiertoe werden 45 longkankerpatiënten geïnterviewd. Al snel werd duidelijk dat zij zich sterk gestigmatiseerd voelden en dat dit verstrekkende gevolgen voor hun leven had. Sociale contacten met familie en vrienden stonden onder druk. Het zelfbeeld werd aangetast, vooral wanneer patiënten moesten stoppen met werken en sommige patiënten waren zelfs bang dat hun behandeling werd onthouden. Ook durfden zij soms niet meer uit te komen voor hun ziekte en steun te zoeken. Deze stigmatisering komt vooral voort uit de associatie van longkanker met een vreselijke dood, zoals benauwdheid en stikken. Bovendien is de sterke relatie tussen roken en longkanker een oorzaak van de stigmatisering doordat longkanker als een ziekte wordt gezien waaraan de patiënten zelf schuldig zijn. Ook worden de media als oorzaak van stigmatisering aangewezen. Zowel dokters als de sociale omgeving nemen te gemakkelijk aan dat roken de oorzaak van de longkanker is, zelfs als iemand al is gestopt of zelfs nooit heeft gerookt. Ouderen hadden minder het idee dat ze werden aangekeken op hun longkanker. Als huisarts blijft het uiteraard belangrijk om patiënten goede informatie te geven over de negatieve effecten van roken voor de gezondheid. Houd echter wel in het achterhoofd dat dit gevolgen kan hebben voor patiënten op het moment dat ze de diagnose longkanker krijgen. (ToH)