Nieuws

Klimaatverandering is de grootste bedreiging voor de volksgezondheid op aarde in de 21e eeuw. Zo luidt de conclusie van een internationale groep wetenschappers die onderzoek heeft gedaan naar de effecten van de klimaatverandering op de gezondheid van de wereldbevolking. Er zijn steeds meer voorbeelden dat klimaatverandering en gezondheid niet los van elkaar staan.

Is de COVID-19-pandemie een wake-upcall aan de mensheid om te stoppen met het overschrijden van de grenzen van de planeet? Deze vraag stelt redactielid Mirrian Hilbink in het redactioneel van H&W nummer 6. De hoogste tijd voor een groene herstart van patiënt aardbol, waarbij de huisarts door de ‘klimaatlens’ gaat kijken. Het interview met de Amerikaanse arts Renée Salas gaat hier verder op in. Daarnaast komen er ook weer diverse andere onderwerpen aan bod in dit juninummer van Huisarts en Wetenschap.

Het nut van een strikte aanpak van hypertensie bij fitte ouderen is in diverse trials aangetoond. Een recent Brits observationeel onderzoek onder een representatieve groep ouderen laat nu zien dat de overall mortaliteit juist iets afneemt bij een systolische bloeddruk (SBD) > 139 mmHg en toeneemt bij SBD < 130 mmHg. Deze uitkomsten onderstrepen het belang van maatwerk.

Bij problematisch alcoholgebruik zijn verschillende interventies mogelijk. Daarbij is gestandaardiseerde, intensieve begeleiding van patiënten die bijeenkomsten van Anonieme Alcoholisten (AA) bijwonen effectiever dan andere gebruikelijke psychologische interventies, inclusief het alleen volgen van AA. Dat blijkt uit een cochranereview.

Hoe lang duurt het voordat de diagnose slokdarm- en maagkanker wordt gesteld en welke factoren zijn daarmee geassocieerd? Nederlands onderzoek laat zien dat bij deze vormen van kanker vaak patient delay optreedt en adviseert om patiënten bewuster te maken van de alarmsymptomen.

Artsen gebruiken verschillende predictiemodellen om het risico op hart- en vaatziekten (HVZ) in te schatten bij mensen met cardiovasculaire risicofactoren zonder HVZ. Deze modellen zijn echter niet zo nauwkeurig in het schatten van het cardiovasculair risico. Biomarkers bieden hierbij mogelijk uitkomst. Zo zou behandeling op geleide van de hoogte van het (NT-pro)BNP een gunstig effect kunnen hebben op (cardiovasculaire) morbiditeit bij patiënten met cardiovasculaire risicofactoren zonder hartfalen. Dat is althans de conclusie van een recente cochranereview. Het bewijs daarvoor is echter nog te mager om deze interventie in de reguliere zorg te implementeren.

De prevalentie van atriumfibrilleren stijgt met de leeftijd tot 17,8% bij 85-plussers. Als de huisartsenpraktijken integrale zorg verlenen aan deze groep patienten kan de mortaliteit met 45% dalen in vergelijking met reguliere zorg. Dat blijkt uit een recent Nederlands onderzoek.

Antistoffen-sneltests voor COVID-19 zijn vooralsnog van onvoldoende kwaliteit om veilig te kunnen inzetten bij individuele patiënten, risicogroepen of onderzoeken naar COVID-19. Dat concludeert de RIVM Taskforce serologie op basis van een onderzoek in Nederlandse laboratoria.

Macroliden antibiotica zijn geïndiceerd bij bacteriële huidinfecties, zijn het middel van tweede keus voor pneumonie bij zwangere vrouwen en zijn het alternatief bij een penicilline-allergie. Uit een eerdere grote meta-analyse bleek dat gebruik van macroliden in de zwangerschap leidde tot meer miskramen, maar er was geen duidelijkheid over het risico op aangeboren afwijkingen. Uit een retrospectief cohortonderzoek blijkt nu dat macroliden tijdens de zwangerschap de kans op met name cardiovasculaire aangeboren afwijkingen licht vergroot.

Preventie van overgewicht onder de jeugd heeft een hoge prioriteit. Maar wat werkt? Uit een cochranereview over dit onderwerp blijkt dat interventies bij kinderen van 0 tot 18 jaar een klein tot zeer klein effect hebben op het verlagen van de BMI en het risico op overgewicht en obesitas.

Jonge adolescenten (12 tot 16 jaar) brengen steeds meer tijd zittend door. Deze leefstijl is geassocieerd met een vergrote kans op depressieve klachten op 18-jarige leeftijd. Uit Brits onderzoek blijkt dat lichte fysieke inspanning het risico op depressiviteit bij deze groep aanzienlijk kan verminderen.

Britse onderzoekers bekeken met een ‘discrete choice experiment’ (DCE) de voorkeuren van patiënten bij de behandeling van hypertensie. De patiënten konden daarbij steeds kiezen uit twee scenario’s. Uit dit onderzoek bleek dat patiënten een voorkeur hadden voor scenario’s met door de huisarts gestuurde zorg in plaats van zelfmanagement en voor frequentere bloeddrukmetingen, lagere kosten en het laagste cardiovasculaire risico.