Nieuws

Huisartsenposten (HAP) met ongelimiteerde toegang tot röntgendiagnostiek scoren beter op zowel de doorlooptijd van patiënten als op patiënttevredenheid. Dat is de belangrijkste conclusie van een Nederlands observationeel onderzoek onder patiënten bij wie een fractuur werd vermoed en die werden verwezen voor aanvullende röntgendiagnostiek.

Tijdens de COVID-19-pandemie zijn veel zorgafspraken afgezegd door hulpverleners. Onduidelijk is in hoeverre mensen met symptomen zelf actief zorg hebben gemeden. Een groot Rotterdams populatieonderzoek laat zien dat 1 op de 5 mensen zorg meed tijdens de eerste weken van de pandemie. Vooral kwetsbare patiënten zochten later of geen hulp. Eén op de 3 zorgmijders had klachten die kunnen wijzen op een ernstige acute aandoening. Gerichte aandacht en instructies voor hen zijn dus belangrijk.

Patiënten voelen zich regelmatig niet serieus genomen. Doorgaans heeft dit betrekking op het gezondheidsprobleem zelf, de urgentie ervan of de beleving bij de patiënt dat de arts deze als overbezorgd zag. Femke Veldman en Pieter Barnhoorn bespreken klachten van patiënten op de huisartsenpost.

Het is belangrijk een veneuze trombo-embolie (VTE) veilig uit te sluiten om (verdere) schade en complicaties bij de patiënt te voorkomen. Om onnodige verwijzingen en scans te vermijden, gebruiken huisartsen klinische beslisregels in combinatie met een D-dimeertest. Nederlandse onderzoekers bekeken of andere biomarkers voor VTE het aantal fout-positieven in de eerste lijn verder kan verminderen. Dat blijkt niet het geval te zijn.

De donkere dagen voor kerst zijn aangebroken. Dat vindt niet iedereen gezellig. Door het gebrek aan licht zijn er nogal wat mensen die lijden aan een winterdepressie. Eerder verscheen in H&W een nieuwsbericht over lichttherapie, een reguliere behandeling van winterdepressies. Lichttherapie lijkt daarnaast breder inzetbaar.

Neurodegeneratieve aandoeningen zoals dementie komen steeds vaker voor. Ook de aandacht voor preventieve mogelijkheden neemt toe. Uit een Schots populatieonderzoek onder profvoetballers blijkt dat jonge profvoetballers ruim een driemaal hoger risico op dementie hebben dan hun gematchte leeftijdsgenoten uit de algemene bevolking. Deze bevindingen steunen de voorstanders van hoofdbescherming bij contactsporten zoals voetbal.

De klachten op de huisartsenpost nemen gestaag toe, zo valt te lezen in het artikel van Barnhoorn et al. ‘Adequate voorlichting over wat mensen buiten kantoortijden van de huisartsenzorg mogen verwachten, lijkt me noodzakelijk. Maar wie moet dat doen?’, vraagt H&W-redacteur Ariëtte Sanders zich af in haar redactioneel. In dit decembernummer leest u verder over ACS-diagnostiek bij mannen en vrouwen, bekkenbodemklachten bij misbruikte mannen, arteriitis temporalis en nog veel meer.

De dagen worden korter, de avonden langer. Tijd voor reflectie en bezinning. Neem de situatie op de huisartsenpost. Het aantal (geformaliseerde) klachten neemt daar gestaag toe. Ongeacht of ze gegrond zijn, blijft het een situatie die je liever niet wil meemaken. Barnhoorn et al. geven ons een inkijkje in welke motieven spelen bij mensen die een klacht indienen. Onvervulde verwachtingen blijken van belang.

Huisartsen zien veel patiënten met ademhalingsproblemen. Zo zijn er patiënten met en zonder astma die disfunctioneel ademen. Ook na een COVID-19-infectie kunnen mensen moeite houden met ademen. In zijn nieuwe boek Functioneel ademen geeft Jan van Dixhoorn oefeningen om de ademhaling te verbeteren.

Hoewel geen huisarts zal ontkennen dat de ontmoeting tussen huisarts en patiënt in grote mate door de context wordt beïnvloed, lukt het maar weinigen deze via theoretische kaders naar praktische handvatten te vertalen. De auteur van dit boek kan dat wel. Hij belicht de wetenschapstheorie van die ontmoeting op inspirerende wijze en biedt een kader van samenhangende concepten en hun praktische uitwerking. Daarmee kan de huisarts (in spe) aan de ontmoeting met de patiënt dimensies toevoegen die zijn werkplezier kunnen vergroten.

Angststoornissen komen veel voor (bij mannen 8% en bij vrouwen 13%). Een deel van deze patiënten komt met hun klachten bij de huisarts. Britse onderzoekers gingen na hoe dat contact verloopt en interviewden huisartsen en patiënten over angst. Uit die interviews bleek dat huisartsen liever een symptoombeschrijving geven dan een diagnose, terwijl volgens patiënten die diagnose juist kan helpen.

Uitgestelde zorg tijdens de COVID-19-pandemie: huisartsen kennen de individuele gevallen en weten wat de nadelige gevolgen zijn. Hierover zijn ook steeds meer cijfers bekend. Zo bekeken Nederlandse onderzoekers recent de cijfers over de uitgestelde diagnose en systemische behandeling van patiënten met een gevorderd melanoom in het eerste COVID-19-jaar. Het onderzoek biedt een belangrijke les voor de toekomst.