Nieuws

Het is verheugend dat er een boek is verschenen over betekenisvolle zorg voor patiënten in de huisartsenpraktijk. Er is veel te zeggen voor het concept Positieve Gezondheid. Het verrijkt onze kennis en het is inspirerend. Toch is een aantal kritische kanttekeningen hierbij ook op zijn plaats.

Welke diagnose geeft u aan een patiënt met luchtwegklachten waarbij u aan astma denkt: de ICPC-code R96 Astma of R29.02 Prikkelbare luchtwegen?

Patiënten met het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) hebben vaak baat bij een dieet. Een FODMAP-arm dieet (restrictie van gefermenteerde producten, alle suikers en veel zetmeelrijk voedsel) lijkt daarbij het meest effectief, vooral in het reduceren van de algemene klachten. Dat blijkt uit een recent Brits systematisch literatuuronderzoek. Verrassend genoeg bleek het FODMAP-dieet effectiever dan de dieetadviezen van de Britse PDS-richtlijn. Het was ook effectiever dan placeboadviezen en het continueren van het gewone dieet.

Na de zorgmedewerkers in de acute zorg waren 85-plussers in januari 2021 als eerste aan de beurt voor een COVID-19-vaccinatie. Er ontstond daarbij onrust vanwege meldingen uit het buitenland over het overlijden van ouderen na de vaccinatie. Het aantal sterfgevallen in het verpleeghuis na COVID-19-vaccinatie is echter niet hoger dan je zou verwachten. Dat rapporteren onderzoekers van het Universitair Netwerk Ouderenzorg van het Amsterdam UMC in een factsheet.

Wie zijn de mensen die Huisarts en Wetenschap maken? Die elke 2 weken bij elkaar komen om artikelen te bespreken, te discussiëren over de ontwikkelingen in het huisartsenvak en te brainstormen over themanummers? In de serie Redactie in beeld stellen ze zich voor. Huisarts en epidemioloog Pieter Buis is sinds januari 2020 lid van de H&W-redactie.

Een van de belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten is de hoogte van het cholesterolgehalte. Statines verkleinen het risico door de cholesterolwaarden te verlagen. Patiënten nemen statines meestal in de avond, maar dat is niet altijd mogelijk. Dan is het van belang om te weten of ochtendinname andere effecten heeft dan avondinname.

Vroegtijdige zaadlozing gaat gepaard met het gevoel van onvoldoende controle en persoonlijk lijden. De behandeling bestaat in eerste instantie uit voorlichting en niet-medicamenteuze adviezen. Verder kunnen SSRI’s off-label worden voorgeschreven om de intravaginale ejaculatie latentietijd (IELT) te verlengen. Huidig onderzoek laat zien dat SSRI’s daarnaast ook een positief effect hebben op onder andere ervaren klachten, tevredenheid en gevoel van controle.

Coeliakie geeft vaak aspecifieke klachten en daarom zou de diagnose nogal eens worden gemist. Recent Nederlands onderzoek laat echter zien dat het verschil tussen het aantal gediagnosticeerde en niet-gediagnosticeerde patiënten niet zo groot is als vaak wordt gedacht. Huisartsen testen al laagdrempelig.

In de NHG-Standaard Schouderklachten wordt aangeraden om corticosteroïdinjecties in het AC-gewricht te overwegen bij aanhoudende klachten. De standaard vermeldt echter niets over het gebruik van een echoapparaat bij deze ingreep. De auteurs van deze CAT vroegen zich af of de precisie van een injectie in het AC-gewricht nog iets uitmaakt wat betreft vermindering van de pijn. Dat blijkt niet het geval te zijn. Uit onderzoek blijkt dat de effecten van een intra-articulaire injectie en een peri-articulaire injectie vergelijkbaar zijn (vermindering van pijn en verbetering van functie).

Deelnemers aan een eenmalige, door de huisarts geïnitieerde informatiebijeenkomst over Advanced Care Planning (ACP) voor 75-plussers waren positief over dit initiatief. Bij deze groep was er sprake van een verdubbeling van ACP-gesprekken en schriftelijke wilsverklaringen. Dat blijkt uit een pre-postonderzoek op basis van vragenlijsten in 4 huisartsenpraktijken uit de regio Flevoland en Noord-Holland.

Voor patiënten die langdurig last hebben van fasciitis plantaris zijn er nauwelijks behandelmogelijkheden. Als veilige aanvullende behandeling kunnen ze shockwavetherapie krijgen, hoewel het werkingsmechanisme daarvan onbekend is. Uit 2 recente analyses blijkt dat radiale en medium intensity gefocuste shockwavetherapie mogelijk effectief zijn in het reduceren van de pijn. De bijwerkingen zijn mild en kortdurend. Patiënten krijgen het behandeltraject echter niet vergoed en een groot robuust onderzoek zal deze conclusies nog moeten bestendigen.

Een patiënt neemt altijd zijn of haar familieomstandigheden mee naar de spreekkamer en het is nuttig om daar aandacht aan te besteden. Persoonlijke zorg is niet voor niets een belangrijke waarde in de huisartsgeneeskunde. Een systeemtherapeutische benadering, zoals Contextuele Therapie, biedt daarbij praktische en toepasbare handvatten.