Alle nummers
Archief tijdschrift

2022, nummer 10

Jaargang
65
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • Hoe bepaal je kwaliteit? [Redactioneel]

    Kwaliteit kent vele gezichten. En vele gezichtspunten. Wanneer doe je het goed als huisarts? Vanuit welke uitgangspositie bekijk je kwaliteit als huisarts?

  • Eco-angst | Van doem-denken naar doen-denken

    Mijn 9-jarig zoontje is een wandelende dierenencyclopedie. Trots deelt hij zijn weetjes: ‘Wist je dat het grootste landdier op de zuidpool 6 mm lang is?’ ‘Spinnendraad is sterker dan ijzer.’ Helaas brengt deze kennisdrang hem ook het besef dat dieren met uitsterven bedreigd worden.

  • Op tijd uit bed met melatonine?

    In onze praktijk meldde zich een 29-jarige patiënte die moeite had met vroeg opstaan. Ze vraagt of melatonine haar slaap-waakritme kan verbeteren. Wij onderzochten of melatonine de ontwaaktijd vervroegt bij patiënten met het vertraagdeslaapfasesyndroom. Dit lijkt het geval, hoewel het bewijs beperkt is, de veiligheid van langdurig gebruik niet bekend is en verkeerd gebruik averechtse effecten kan veroorzaken. Wanneer dit wordt uitgelegd, hoeft kortdurend gebruik niet ontraden te worden aan patiënten met het vertraagdeslaapfasesyndroom.

  • Annemarije Kruis: ‘Generalisme en het begeleiden van patiënten zijn het mooist aan het huisartsenvak’

    Wie zijn de mensen die Huisarts en Wetenschap maken? Die elke 2 weken bij elkaar komen om artikelen te bespreken, te discussiëren over de ontwikkelingen in het huisartsenvak en te brainstormen over themanummers? In de serie ­Redactie in beeld stellen ze zich voor. Sinds juni 2021 is huisarts ­Annemarije Kruis huisartsredactielid bij H&W.

  • Ouders overschatten vaak koorts bij hun kinderen

    Koorts bij kinderen is een veelvoorkomende reden voor een consult. Maar hoe betrouwbaar is koorts gerapporteerd door ouders eigenlijk? Ouders lijken vooral betrouwbaar in het vaststellen van géén koorts.

  • Nieuw onderzoek naar stabiele angina pectoris: standaard verwijzen of scannen?

    Moeten alle patiënten met (a)typische klachten van stabiele angina pectoris naar de cardioloog verwezen worden voor aanvullende diagnostiek? Het CONCRETE-onderzoek wil nagaan of een CT-scan met coronaire kalkscoremeting via de huisarts een adequaat alternatief kan zijn.

  • Internisten herhalen vaak onnodig het huisartsenlab

    Dit is vast een herkenbare en ergerlijke situatie: de specialist die bij het eerste polibezoek direct het huisartsenlab herhaalt. Uit een Utrechts onderzoek blijkt dat herhaald testen vaak voorkomt bij verwijzing vanuit de huisartsenpraktijk naar de polikliniek interne geneeskunde. In de meeste gevallen levert dat geen nieuwe informatie op. Het is overbodig, duur en onnodig belastend voor de patiënt.

  • Antibioticaprofylaxe bij cornea-erosie geen must

    De NHG-Standaard Rood oog en oogtrauma adviseert om eenmalig een antibiotische oogzalf aan te brengen bij een traumatische cornea-erosie. Deze aanbeveling is echter met name gebaseerd op expert-opinion. Een recente cochranereview laat zien dat er tot nog toe geen bewijs is dat profylactisch antibiotica een ooginfectie voorkomt of het genezingsproces versnelt.

  • Sepsis voorspellen op basis van klinische parameters

    In een onderzoek uitgevoerd op 4 Nederlandse huisartsenposten werd een nieuw predictiemodel ontwikkeld dat redelijk goed kan voorspellen of een patiënt wel of geen sepsis heeft. Patiënten met sepsis hebben een betere prognose als snel wordt gestart met (intraveneus) antibiotica. Daarvoor is het nodig dat huisartsen sepsis goed herkennen.

  • Hoe verbeteren we de controle en opsporing van hepatitis B en C?

    De prevalentie van virale hepatitis B en C in Nederland is de afgelopen jaren gehalveerd. Dat is goed nieuws, maar een substantieel deel van de patiënten krijgt geen adequate controle of behandeling. Dat blijkt uit een recent retrospectief cohortonderzoek. De NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen is echter duidelijk: controleer patiënten met het inactieve, chronische hepatitis B-virus (HBV) halfjaarlijks en verwijs patiënten met actieve chronische HBV naar een behandelcentrum voor hepatitis. Dat laatste geldt ook voor alle patiënten met het hepatitis C-virus (HCV).

  • Tirbanibuline alternatief tegen actinische keratose?

    5-fluorouracil-crème (5-FU-crème; 2 dd gedurende 28 dagen) is eerstekeusbehandeling tegen multipele of grotere actinische keratose (AK). Sinds juli 2021 is 1%-tirbanibulinezalf (1dd gedurende 5 dagen) geregistreerd tegen AK in het gelaat. Hoewel goede vergelijkende onderzoeken nog ontbreken, lijkt het effect van deze zalf gelijkwaardig of iets lager, het bijwerkingenprofiel milder en de kosten wat hoger, concludeert het GeBu.

Wetenschap

  • Heeft prijsweergave effect op aanvraaggedrag?

    Omdat huisartsen steeds meer diagnostiek aanvragen, is zinnig en efficiënt aanvraaggedrag een speerpunt van beleid. Wij onderzochten voor 22 laboratoriumtests of huisartsen minder geneigd waren die test aan te vragen als ze de prijs in beeld kregen. Het totaal aantal aangevraagde tests daalde niet significant, maar het aantal laboratoriumbepalingen die afzonderlijk geprijsd waren, daalde met 6,1%. Dat maakt het aannemelijk dat het zichtbaar beprijzen van laboratoriumkosten wel enig effect heeft op het aanvraaggedrag.

  • Kenmerkende beroepsactiviteiten: geen toetsmiddel, wel een leermiddel

    Kenmerkende beroepsactiviteiten (KBA’s) zijn oorspronkelijk bedoeld als toetsinstrument, maar in de huisartsopleiding worden ze alleen gebruikt als ondersteuning van het leerproces van de aios. Dat vinden wij een verstandige beslissing. Het gebruik van KBA’s in combinatie met de langdurige huisartsstages biedt namelijk extra kansen voor aiossen om zich te ontwikkelen tot een zelfstandig werkende en competente huisarts.

  • COVID-19 versnelt samenwerking in de spoedzorg

    De acute zorg is overbelast en dreigt minder toegankelijk te worden. De coronacrisis heeft scherp duidelijk gemaakt dat de kwaliteit van de acute zorg, zeker in crisistijd, alleen op peil kan blijven als de betrokken organisaties en zorgverleners beter gaan samenwerken. Wij onderzochten welke factoren die samenwerking belemmeren of juist faciliteren, en hoe dat integratieproces in de toekomst beter kan – ook buiten crisistijd.

  • De huisarts ontdekt boezemfibrilleren met en zonder screening even goed

    Opportunistisch screenen op boezemfibrilleren in de eerste lijn heeft geen toegevoegde waarde op standaardzorg. Huisartsen diagnosticeren boezemfibrilleren bij klachten of vinden het per toeval. Het gebruik van een bloeddrukmeter met ritmedetectie of het maken van een ecg met 1 afleiding zijn een goede aanvulling op de gebruikelijke zorg, het voelen van de pols.

Praktijk

  • Coxitis fugax en andere heup­aandoeningen bij kinderen [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Kaaskiezen

    Kaaskiezen zijn kiezen of tanden die zijn verkleurd door een verstoorde aanleg van het tandglazuur bij kinderen. Ze zijn minder solide dan gezonde molaren en gevoeliger voor cariës, maar vroegtijdige behandeling kan progressie voorkomen.

  • Coxitis fugax en andere niet-traumatische heupaandoeningen bij kinderen

    Bij jonge kinderen die mank lopend op het spreekuur verschijnen zonder een duidelijk voorafgaand trauma, kunnen we aan verschillende diagnoses denken. Bijvoorbeeld de ‘onschuldige’ coxitis fugax, waarbij er een steriele inflammatie van het heupgewricht is, zonder tekenen van infectie. Normaal treedt er binnen 10 dagen spontaan herstel op. Bij een afwijkend klinisch beloop kunnen ernstigere aandoeningen een rol spelen, waarvan sommige levensbedreigend en andere langdurig invaliderend kunnen zijn. Het is belangrijk dat u (de ouders van) uw patiënt goed instrueert om aan de bel te trekken wanneer het klinisch beloop toch anders is dan verwacht.

  • Een man met ongewone klachten bij de ziekte van Peyronie

    Naar schatting 1 op de 15 mannen krijgt tijdens zijn leven te maken met de ziekte van Peyronie. Deze aandoening begint meestal met een kromme stand van de penis ­en/of een milde pijn bij erectie. De psychische impact op het welbevinden en seksueel functioneren is groot en meestal blijvend. Ook relationele problemen treden veelvuldig op. Daarom is kennis van het ziektebeeld en de gevolgen ervan belangrijk voor diagnostiek en begeleiding. Soms heeft een patiënt met ernstige peniele pijn geen palpabele afwijkingen of kromstand tijdens erectie.

  • Gemiste diagnose: het valt niet terug te draaien

    Het missen van een diagnose is vervelend voor alle betrokkenen. Als patiënten besluiten de door hen geleden schade op de zorgverlener te verhalen, kunnen zij een claim indienen. Een van de vaker gemiste diagnoses die tot een claim leiden, is torsio testis. Om inzicht te krijgen in de factoren die maken dat huisartsen deze diagnose missen, voerden we een nadere analyse van de betreffende claimgegevens uit. Met dit artikel hopen we het bewustzijn van de soms atypische presentatie van torsio testis onder huisartsen te vergroten, zodat ze deze diagnose minder vaak zullen missen.

Richtlijn

  • Doxycycline eerste keus bij vrouwen met chlamydia in herziene NHG-Standaard Het soa-consult

    In de herziene NHG-Standaard Het soa-consult is Myco­plasma genitalium toegevoegd. Daarnaast zijn 2 onderwerpen herzien: hiv en chlamydia. Een grote verandering ten opzichte van de oude standaard betreft de behandeling van chlamydia bij vrouwen. In de oude standaard werd verondersteld dat rectale chlamydia alleen voorkwam als er sprake was van anale seks. Dit blijkt bij vrouwen heel anders te liggen, en het middel van eerste keus is hierop aangepast.

NHG Forum

  • Denk met ons mee!

    Wat verwacht u van ons? Welke materialen, producten en diensten gebruikt u? Wat kunnen we doen om deze te verbeteren? Uw feedback is belangrijk. Daarom doen we doorlopend onderzoek onder onze leden. Daarbij vragen we u naar uw algemene tevredenheid over het NHG en stellen we verdiepende vragen over een specifiek onderwerp.