Adinda Mailuhu

Patiënten met kanker kunnen fysieke en mentale klachten ervaren, zoals moeheid en angst. Het aanbieden van een (na)zorgplan zou daarom zinvol zijn. Uit het proefschrift van Belle de Rooij blijkt echter dat een (na)zorgplan mogelijk juist kan leiden tot schadelijke effecten, vooral bij patiënten die medische informatie liever vermijden. Een betere afstemming van een (na)zorgplan op de behoeften van de individuele patiënt lijkt dan ook nodig.

Een manier om de zorgkosten te drukken is integratie van tweedelijnszorg in de eerste lijn, de zogenaamde 'anderhalvelijnszorg'. Uit een Nederlands pilotonderzoek blijkt dat wanneer een internist in de huisartsenpraktijk spreekuur doet, er niet minder patiënten een verwijzing naar de tweede lijn krijgen.

Van alcohol is bekend dat het een migraineaanval kan uitlokken. Nederlandse onderzoekers hebben gekeken welke soort drank precies een aanval uitlokt. Alcohol blijkt niet een op zichzelf staande trigger voor een migraineaanval, omdat het niet consistent na élke consumptie een aanval uitlokt.

Er zijn steeds meer patiënten met chronische aandoeningen en daardoor stijgt de zorgdruk. Een actieve bijdrage aan de eigen gezondheid door de patiënt kan deze zorgdruk verlagen. Uit een Brits cross-sectioneel onderzoek blijkt dat actief zelfmanagement is geassocieerd met minder zorgverbruik en verspilling.

Elk jaar selecteert de huisarts patiënten die in het kader van het Nationaal Programma Grieppreventie in aanmerking komen voor de griepvaccinatie. Onderzoekers gingen het effect na van het huidige vaccinatieprogramma in de afgelopen elf jaar en zij voorspellen dat de impact van het vaccineren de komende jaren zal toenemen.

Het is de taak van huisartsen om patiënten voorlichting te geven over gezondheid. Hierbij maken zij steeds meer gebruik van audiovisuele middelen, zoals een wachtkamerscherm. De auteurs van dit literatuuronderzoek bekeken het effect van dergelijke elektronische middelen op het gezondheidsgedrag van patiënten. Conclusie: het effect is minimaal.

Antibiotica wordt nog vaak voorgeschreven bij acute rinosinusitis, hoewel een virus de oorzaak kan zijn en het beloop vaak spontaan en ongecompliceerd is. Een recente Cochrane-review bevestigt nogmaals dat gebruik van antibiotica bij acute rinosinusitis weinig effect heeft en niet opweegt tegen het risico op bijwerkingen.

De antibioticaresistentie neemt wereldwijd toe en het is de vraag of deze ook een rol speelt bij patiënten met een natuurlijk beloop van een luchtweginfectie. Een groep Europese onderzoekers zocht het uit. Zij concluderen dat een bestaande antibioticaresistentie geen invloed heeft op de duur en ernst van symptomen van een lageluchtweginfectie bij patiënten die zich met acuut hoesten melden in de huisartsenpraktijk.

In de strijd tegen het roken is er nu ook aandacht voor de zogenaamde rokersidentiteit. Rokers kunnen zichzelf beschouwen als roker of niet-roker. Leidse onderzoekers keken of deze ‘zelfidentificatie’ en geslacht een rol spelen in het aantal stoppogingen. Ze bekeken ook in hoeverre rokers ervoor openstaan om met de huisarts te praten over stoppen met roken. Vrouwen blijken daarbij anders te reageren dan mannen.

Britse onderzoekers gingen na of een humaan monoklonaal antilichaam, erenumab, kan worden gebruikt ter preventie van migraine. Hun conclusie luidde dat maandelijks een preventieve prik het aantal migrainedagen en het gebruik van pijnstillers voor migraine vermindert. Het effect op lange termijn is echter nog onbekend.

Buikklachten zijn een uitdaging voor huisartsen. Niet alleen omdat verschillende organen een rol kunnen spelen, maar ook omdat zij het risico op een maligniteit tijdig willen onderkennen. Een Europees onderzoek ging het verband na tussen het voorkomen van buikklachten, het vermoeden van een maligniteit en het beleid bij een maligniteit in de huisartsenpraktijk. Conclusie: blijf evidence-based werken, maar vertrouw ook op uw intuïtie.