2002, nummer 5

Jaargang

Nieuws

Alles kan bij infertiliteit
Het risico op belangrijke congenitale afwijkingen bij kinderen die via intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) verwekt zijn, is tweemaal groter dan bij een natuurlijke bevruchting. Deze bevinding is afkomstig van Amerikaanse onderzoekers die een cohort van 301 kinderen verwekt via ICSI…
Preventie door de huisarts
Grundmeijer geeft in H&W (H&W 2002;44:76-80) een uitgebreide en interessante beschouwing over preventie in de huisartspraktijk. Een aantal zaken blijven naar mijn mening echter wat onderbelicht. Grundmeijer benadrukt de secundaire preventie van hart- en vaatziekten; veel primair preventieve…
Onjuiste conclusie over consultvoering
Van Dulmen et al. zoeken verklaringen voor de discrepanties tussen trainen, evalueren en praktiseren van consultvoeringsvaardigheden. Eerder zijn voor het niveau van deze vaardigheden bij huisartsen en huisartsen in opleiding de kwalificaties ‘laag’, ‘teleurstellend’ en ‘zwak’ gebruikt. Daar…
Kartonnen kokers tegen krabzucht
Het is mooi dat er nu een middeltje tegen impetigo is ( pagina 232 ), maar over de jeuk van deze aandoening vindt men daar geen woord, terwijl dat jeukperspectief toch een belangrijk aspect van het ‘lijden’ van de patiënt is. ‘Wat is dat toch voor een kwelduivel, die onze dag- en nachtrust…
Behandeling van overspanning
In H&W van maart verscheen mijn artikel over de behandeling van overspanning, en een commentaar van Terluin. Dit commentaar geeft mij aanleiding tot de volgende repliek. Terluin heeft kritiek op mijn aanpak in de eerste behandelfase. Hierin pleit ik voor een belangrijke rol van rust en…
Intermezzo
Huygen schreef in het allereerste officiële nummer van H&W een bijdrage over de opleiding tot huisarts (H&W 1957;1:10-1). In de VS was er al eerder dan in Nederland een programma om studenten in de praktijk te introduceren. ‘Studenten sommen als voordelen op dat zij de kans krijgen geneeskunde in…
Voeding en chronische ziekten
Dit boek beschrijft voor werkers in de gezondheidszorg de wetenschappelijke stand van zaken op het gebied van (onderzoek naar) voeding en de preventie van chronische ziekten, en formuleert op basis daarvan praktische voedingsrichtlijnen. Deel 1 omvat vijf hoofdstukken over voedingsadviezen in de…
Eetstoornissen
Dit boek is het resultaat van zes jaar ervaring met enkele honderden patiënten met anorexia, boulimia nervosa en obesitas en hun behandeling. Daarnaast is een enorme hoeveelheid recente literatuur gelezen en op zodanige wijze geordend dat de lezer een overzichtelijk beeld krijgt van de…
Functionele buikklachten
Iedere huisarts krijgt regelmatig en bij herhaling patiënten met vermoedelijk functionele buikklachten in zijn spreekkamer. Hierbij worstelt hij nogal eens met zichzelf of met de patiënt over de vraag hoe uitgebreid de diagnostiek moet zijn en ook over de vraag wat het beleid moet zijn, want…
Het medisch jaar 2001
De redactie heeft zeven thema's gekozen en daarover gerichte vragen aan de auteurs voorgelegd. De onderwerpen zijn relevant voor de huisarts, maar niet altijd wordt duidelijk gemaakt of er in het jaar 2001 echt veel nieuws te melden viel. Het eerste deel handelt over allochtone patiënten; het…
Loon naar werken?
Een gezonde huisartsenzorg mag een goed honoreringssysteem niet ontberen. Voor ziekenfondspatiënten (twee derde van de bevolking) geldt nu een abonnementssysteem: per patiënt krijgt de huisarts jaarlijks een bedrag, ongeacht de verleende zorg. Wel geldt voor een aantal categorieën patiënten een…
Adequate randomisatie doet ertoe
De uitkomsten van een meta-analyse zijn erg afhankelijk van de kwaliteit van de ingesloten trials. Alhoewel dit een logische uitspraak lijkt, was het bewijsmateriaal tot nu toe tegenstrijdig: sommigen vonden een duidelijk verband tussen adequaat randomiseren of blinderen en de uitkomst, terwijl…
Opportunistische screening
Zweedse onderzoekers onderzochten of het de moeite loont patiënten te vragen naar symptomen die op kanker kunnen wijzen als zij toch al op het spreekuur komen vanwege een chronische aandoening. Een brief waarin de symptomen van de vijf meest voorkomende kankers staan vermeld, kon worden…
Vlaamse wetenschapsdag
Elk jaar organiseren Vlaamse huisartsenorganisaties een symposium voor onderzoekers en huisartsen. Deze keer in Antwerpen op 28 september over het thema: een kwaliteitsvolle eerstelijn. De bijeenkomst is vergelijkbaar met de wetenschapsdag van het NHG. Onderzoekers kunnen tot 31 mei bijdragen…
Weg met de poortwachter?
De poortwachtersfunctie is in de visie op de huisartsgeneeskunde verdwenen (zie het commentaar op pagina 230). Maar wat gebeurt er als we de poortwachtersfunctie afschaffen? Wordt de huisarts massaal ontweken in de run op de (super)specialist, of pakt dat toch wat anders uit? Na 25 jaar werd de…
Afweerstoornissen bij ME
Het is bekend dat sommige CVS-patiënten een licht verminderde weerstand tegen virusinfecties hebben door een verminderde cellulaire immuniteit. Visser vond dat T-helpercellen van CVS-patiënten minder interferongamma produceerden dan dezelfde cellen van gezonde personen. Dit zou verklaard kunnen…
Farmaceutische industrie en richtlijnen
Standaarden, richtlijnen en protocollen worden beschouwd als de gouden standaard voor het handelen en als referentiepunt voor kwaliteitscontrole. Impliciet gaat men ervan uit dat richtlijnen ontwikkeld worden op basis van evidence en van integere consensus. Twijfel over de integriteit bij de…
Slappe richtlijn pneumonie
De British Thoracic Society publiceerde in december 2001 een nieuwe, evidence-based richtlijn over ‘community acquired pneumonia in adults’, dus zeg maar longontsteking die je gewoon thuis, op je werk of op vakantie hebt opgelopen. De richtlijn wordt door een huisarts besproken in een editorial …
Evaluatie screening in de zwangerschap
Op verzoek van het ministerie van VWS evalueren het Centraal Laboratorium van de Bloedtransfusiedienst (CLB) en het Academisch Medisch Centrum (AMC) de in 1998 ingevoerde screening van zwangeren op zwangerschap irregulaire erytrocytenantistoffen (IEA) en antenatale anti-D-profylaxe bij 30 weken…
Werkbelasting
Huisartsen hebben het druk en ouderen dragen aanzienlijk bij aan die drukte. In dit nummer van H&W hebben we twee lezenswaardige bijdragen over de werkdruk bij de zorg voor ouderen. Cijfers uit LINH laten zien dat er een duidelijk verschil is in contactfrequentie tussen patiënten onder en boven…
Hervormingen
Of de partijen zo vlak voor de verkiezingen een beetje duidelijkheid hebben gegeven over hun plannen met de gezondheidszorg lijkt me niet waarschijnlijk. Dat dokters op verkiesbare plaatsen staan, betekent geenszins dat het allemaal wel goed komt. Integendeel, de zorg is vol met zendelingen die…
Continuïteit continued
Eerder berichtten wij over de schaarste aan gegevens over het effect van continuïteit in de arts-patiëntrelatie op hardere eindpunten als morbiditeit en ziekenhuisopnames. Het onderzoek van Christakis et al. voorziet voor een deel in die leemte. Zij deden in een Health Maintenance Organization…

Wetenschap

Ervaren werkdruk van de huisarts bij de zorg voor ouderen met psychische stoornissen
Met het toenemen van de leeftijd van de patiënt stijgt het aantal contacten met de huisarts. , , Daarnaast neemt ook het percentage visites toe. Ouderen hebben niet vaker dan patiënten uit andere leeftijdsgroepen contact met de huisarts voor gewone klachten zoals keelpijn, hoesten of…
Wilsverklaringen in de huisartspraktijk: een voorschot op de toekomst?
Maandagmorgen, 8.00 uur, de eerste patiënt, een nieuw gezicht. Een jonge man, goed in het pak en met een goed verzorgd uiterlijk stapt de spreekkamer binnen en geeft een hand. ‘Ik ben nieuw in uw praktijk en kom me voorstellen en heb tevens twee medische probleempjes.’ Ruim 20 minuten later…
Visie op de huisarts, een Brownse beweging
In een hoekje van hun website publiceerden LHV en NHG op 1 maart de conceptvisie over de huisartsenzorg, de afsluiting van een jaar durende discussie in de beroepsgroep over taak en functie van de huisarts in 2012. Over dat voorlopige resultaat ben ik nogal teleurgesteld. De uitkomst van het…
Fusidinezuurcrème ter behandeling van impetigo
Impetigo is de meest voorkomende huidinfectie bij kinderen, , voornamelijk veroorzaakt door Staphylococcus aureus en soms door Streptococcus pyogenes (groep A). Vanwege het veronderstelde goedaardige spontane beloop suggereren sommige auteurs dat in milde gevallen een afwachtende…

Praktijk

Pseudokroep
Pseudokroep is een aandoening die voorkomt bij jonge kinderen tussen de 3 maanden en 6 jaar (met een piek in het 2e en 3e levensjaar), voornamelijk in de herfst- en wintermaanden. De incidentie in de leeftijd van 0 tot 5 jaar ligt tussen de 15 en 37 per 1000 kinderen per jaar. , …
Pijn op de borst
Pijn op de borst komt vaak voor. In de literatuur wordt onderscheid gemaakt tussen angineuze pijn, atypische pijn en non-angineuze pijn op de borst. Ernaar gevraagd zeggen veel mannen op middelbare leeftijd het afgelopen jaar pijn op de borst te hebben gehad: 38,1% van de mannen in een…
Relevant huisartsgeneeskundig onderzoek
Reductie of staken van slaapmedicatie bij individuele patiënten in de huisartspraktijk een serie n=1-onderzoeken A.C.M. Wegman , , D.A.W.M. van der Windt , , W.A.B. Stalman , , Th.P.G.M. de Vries . Instituut voor Extramuraal Geneeskundig Onderzoek (EMGO Instituut), VU…
Leren leren
De acht huisartsopleidingen in Nederland veranderen volop. Deze vernieuwing is gestart met de publicatie van de eindtermen in september 2000, gevolgd door het Raamcurriculum in juni 2001. Om maatschappelijke, vakinhoudelijke en didactische redenen besloot de Raad voor de Huisartsopleiding in…
Geschiedenis van de huisarts
Bestuur en leden Op 31 december 2001 bestond de studiegroep uit een bestuur van voorzitter en secretaris en 12 leden. Doel De leden van de studiegroep bereiden een publicatie voor met als werktitel: Huisarts in het Interbellum . De uitgave beoogt een levendig beeld te geven van werk en positie…