Praktijk

De differentiaaldiagnose van donkergekleurde urine is breed. Als de urinestick bloed aantoont, kan dat wijzen op hematurie, hemoglobinurie of myoglobinurie. Een urinesediment kan dit onderscheid maken, maar wordt in de huisartsenpraktijk nog maar zelden uitgevoerd. De huisarts zal dus moeten handelen op basis van de eigen bevindingen en bedacht moeten zijn op alarmsymptomen, zoals cola-kleurige urine.

Huisartsen zien weliswaar niet vaak patiënten met plotseling gehoorverlies (sudden deafness), maar het is voor het beleid van groot belang dat ze onderscheid kunnen maken tussen geleidings- en perceptiestoornissen van het gehoor. Met de juiste stemvork en de proeven van Weber en Rinne is dat in de dagelijkse praktijk goed te doen.

Goede uitleg over vitaminesuppletie tijdens een preconceptieconsult is van groot belang. Doel is de patiënte in te lichten over de huidige adviezen en aan te dringen op adequate foliumzuursuppletie. Lichamelijk en aanvullend onderzoek zijn alleen nodig bij een vermoeden van anemie. Vitamine D-bepaling wordt ontraden.

Huisarts zien regelmatig volwassen patiënten met erytrocytenverlies in de urine. Zichtbaar, macroscopisch erytrocytenverlies is een duidelijk alarmsymptoom, microscopisch erytrocytenverlies is meestal onschuldig, maar niet altijd. Persisterend of recidiverend microscopisch erytrocytenverlies is een diagnostische uitdaging, zeker als er geen begeleidende klachten zijn. Deze nascholing laat zien hoe de huisarts met anamnese en lichamelijk onderzoek kan inschatten of follow-up noodzakelijk is. Om de kans te verkleinen dat diagnoses gemist worden, presenteren de auteurs een diagnostisch stappenplan voor de eerste lijn.

Acupunctuur is relatief veilig, maar kan leiden tot complicaties. Een zeer zeldzame, maar ernstige complicatie is een pneumothorax. Bij thoracale pijnklachten na een acupunctuurbehandeling moet altijd een pneumothorax worden overwogen. Risicofactoren zijn acupunctuur van thorax, schouders en bovenrug, een niet goed uitgevoerde procedure en longemfyseem of longkanker in de voorgeschiedenis.

Het is uiterst moeilijk voor huisartsen om seksueel misbruik te signaleren bij mensen met een verstandelijke beperking die in een gesloten gezinssysteem wonen. Soms meldt het slachtoffer spontaan het jarenlange misbruik aan de huisarts. Welke handelwijze zal in dergelijke complexe gezinssystemen tot de best mogelijke zorg leiden? Dit artikel geeft inzicht in enkele aspecten die voor huisartsen van belang zijn wanneer er sprake is van seksueel misbruik.

Het lachgasgebruik onder jongeren is de laatste jaren sterk toegenomen, en daarmee ook het aantal patiënten dat zich met gerelateerde klachten bij de huisarts meldt. Lachgas inactiveert vitamine B12, waardoor gebruik kan leiden tot neurologische schade. Voor een gunstige prognose zijn tijdige herkenning en behandeling van belang.

Bevriezingsletsel aan de lippen of aan de binnenzijde van de bovenbenen, neurologische of hematologische aandoeningen door een vitamine B12-tekort. Op het eerste gezicht zijn dit ziektebeelden die niet een en dezelfde oorzaak lijken te hebben. Toch kunnen ze de acute dan wel subacute complicaties van de partydrug lachgas zijn. Lachgas heeft in korte tijd veel aan populariteit gewonnen. Daarnaast lijken er steeds meer gezondheidsincidenten met lachgas plaats te vinden. Een deel van de gebruikers ziet lachgas nog steeds niet als een drug, waardoor het bij de (drugs)anamnese wellicht niet aan de orde komt. Kennis over de achtergrond, het gebruik en de bekende en minder bekende complicaties van lachgas dragen bij aan vroege herkenning van de eraan gerelateerde ziektebeelden.

Toets uw kennis.

Claudicatio intermittens is in de eerste lijn goed te diagnosticeren en te behandelen. Een enkel-armindex om de diagnose te bevestigen kan op steeds meer plaatsen worden bepaald in een vaatlaboratorium zonder verwijzing naar de tweede lijn. De huisarts zet na het vaststellen van de diagnose behandeling in met gesuperviseerde looptherapie bij de fysiotherapeut en cardiovasculair risicomanagement. Verwijzing naar de tweede lijn voor vasculaire interventie is alleen geïndiceerd wanneer de klachten niet verdwijnen of erger worden (rustpijn, nachtelijke pijn of weefselverlies), of bij acute ischemie (pijnlijk, bleek en koud been).