Alle nummers
Archief tijdschrift

2018, nummer 8

Jaargang
61
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • De kunst van het voorspellen [Redactioneel]

    Mensen zijn geneigd toekomstige beperkingen somberder in te zien dan dat ze daadwerkelijk zijn. In de psychologie heet dat poor affective forecasting, zeg maar het beroerd voorspellen van levenskwaliteit in geval van toekomstige ellende.

  • Standaardwerk over behandeling alledaagse klachten

    Dit heerlijk overzichtelijke leer- en naslagboek, tevens voorzien van toegangscode tot app en internetversie, biedt (huis)artsen en coassistenten bruikbare handvatten bij de behandeling van alledaagse klachten in de huisartsenpraktijk. Een aanrader!

  • Beter contact met lastige patiënten

    Dit handzame boekje over communicatie met ‘lastige patiënten’ is bedoeld voor alle zorgverleners die te maken hebben met patiënten bij wie de samenwerking makkelijk stagneert. Het is voor huisartsen zeer geschikt. Het boek is prettig leesbaar en beschrijft in vogelvlucht de belangrijkste aspecten van goede communicatie in de spreekkamer.

  • Praktisch compendium geen must have voor aios

    Werd je er niet mee geconfronteerd in de basisopleiding, dan wel in de huisartsenopleiding: de voortgangstoets. Twee studenten zagen een gat in de markt en ontwikkelden samen met nog eens 56 geneeskundestudenten en 38 specialisten een compendium dat claimt het volledige curriculum van de basisopleiding te omvatten. Dat compendium is handig en praktisch, maar mist ook diepgang.

  • Nieuw onderzoek naar poh-zorg voor kinderen met astma

    Geprotocolleerde zorg kan leiden tot een betere astmacontrole, maar is voor huisartsen (te) tijdrovend. De praktijkondersteuner zou deze taak op zich kunnen nemen. Dat gebeurt nu al bij volwassen astmapatiënten en het is de vraag of dat ook bij kinderen mogelijk is. Rotterdamse onderzoekers bekijken daarom of geprotocolleerde astmazorg door de praktijkondersteuner tot een betere astmacontrole leidt bij kinderen dan de ‘usual care’ door de huisarts.

  • Extract groene thee en genitale wratten

    Sinecatechinszalf (extract van groene theebladeren) is het middel van derde keus voor zelfbehandeling van genitale wratten in de NHG-Standaard Het soa-consult. Drie RCT’s laten zien dat deze behandeling effectiever is dan placebo. Alle onderzoeken zijn echter gefinancierd door de producent, er is onvoldoende onafhankelijk bewijs om sinecatechinszalf te adviseren.

  • Desmopressine helpt niet bij nycturie

    Eén keer per nacht of vaker ontwaken om te plassen (nycturie) komt veel voor. Nycturie neemt toe met de leeftijd, leidt tot minder slaap en een lagere kwaliteit van leven. Desmopressine zou nycturie tegengaan, maar de auteurs van een recente Cochrane-review vonden daarvoor geen bewijs.

  • Op maat gemaakte inlegzool niet beter bij hielspoor

    Hielspoor komt veel voor en duurt lang. Patiënten krijgen daarvoor vaak voetorthesen of ‘zooltjes’ aangemeten. Rotterdamse en Deense onderzoekers ontdekten echter dat op maat gemaakte zolen niet effectiever zijn dan een fabriekszool.

  • Te veel diagnostiek naar lymeziekte

    Huisartsen verrichten te vaak diagnostiek naar lymeziekte. Dat doen zij bij klachten als algehele malaise met een lage voorafkans op lymeziekte en bij erythema migrans waarbij behandeling, ongeacht de testuitslag, altijd geïndiceerd is. Bij eenderde van alle lymeconsulten volgt diagnostiek, terwijl in totaal slechts 5,9% van de stedelijke patiëntenpopulatie een positieve uitslag heeft. Dat blijkt uit een observationeel onderzoek.

  • Vaccinatie tegen pneumokokken dringt ziekte terug

    Streptococcus pneumoniae is een van de belangrijkste verwekkers van luchtweginfecties, vooral bij jonge kinderen en ouderen. Het pneumokokkenvaccin zit daarom sinds 2006 in het Rijksvaccinatieprogramma. Het percentage invasieve pneumokokkeninfecties is nadien sterk gedaald bij zowel kinderen als ouderen. De helft van de gevaccineerde kinderen draagt weliswaar nog Streptococcus pneumoniae bij zich, maar deze serotypes zijn minder virulent.

  • Patiëntverzoeken steeds vaker reden van consult

    In de afgelopen 30 jaar gingen patiënten steeds vaker naar de huisarts voor een specifiek verzoek, bijvoorbeeld meer diagnostiek of een verwijzing. Huisartsen voldoen ook steeds vaker aan dergelijke verzoeken, ook al leidt dit niet vaker tot de juiste diagnose. Zij kunnen dan ook beter blijven handelen op medische gronden, aldus de conclusie van een recent Nederlands onderzoek.

  • Honing helpt tegen hoesten

    Hoesten is een veelvoorkomende klacht waarvoor zowel kinderen als volwassenen het spreekuur bezoeken. Honing lijkt een effectief en veilig middel om die klacht bij kinderen te verlichten, zo blijkt uit een recente Cochrane-review. Daarnaast verkort honing in vergelijking met andere middelen ook de duur van de hoest.

  • Beweging verbetert schoolprestaties van kinderen met overgewicht

    Leefstijlveranderingen zoals een gezond dieet en meer beweging zijn nodig om de wereldwijde obesitasepidemie een halt toe te roepen. Recent literatuuronderzoek laat zien dat beweging niet alleen gewichtsverlies bevordert, maar ook de schoolprestaties verbetert bij kinderen met overgewicht of obesitas.

  • Apps en therapietrouw bij bloeddrukmedicatie

    Niet goed ingestelde hypertensie wordt in 50% van de gevallen veroorzaakt door slechte therapietrouw. Het lijkt een aardig idee de bloeddruk te verbeteren met behulp van een app op de smartphone, maar een recent gerandomiseerd onderzoek laat zien dat dit niet effectief is.

  • Vroegere detectie borstkanker door deelname bevolkingsonderzoek

    Het nut van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker staat internationaal nog steeds ter discussie, maar dit Nederlandse onderzoek bevestigt de effectiviteit. Deelname aan het bevolkingsonderzoek zorgt ervoor dat borstkanker in een vroeger stadium wordt opgespoord. Hierdoor kan uitgroei naar een gevorderd stadium worden voorkomen en zijn de kansen op een succesvolle behandeling beter.

  • Cognitieve achteruitgang neemt toe

    Vijfenzestigplussers hadden in 2012 een hoger risico op blijvende cognitieve achteruitgang dan in 1992. Dat ontdekten Amsterdamse onderzoekers. Zij konden dit verschil niet verklaren door een toename van cardiovasculaire ziektes, diabetes, hoge bloeddruk, leefstijl en depressie. De oorzaak van deze stijgende incidentie is vooralsnog onduidelijk.

Wetenschap

  • Internationale definitie van advance care planning

    Advance Care Planning (ACP) staat sterk in de belangstelling, maar het ontbreekt nog aan een breed geaccepteerde definitie en aan aanbevelingen voor de toepassing ervan.

  • Hoe weet je of cognitieve stoornissen waarschijnlijk zijn?

    Wanneer de patiënt zelf, diens partner of huisarts opmerkt dat er mogelijk sprake is van cognitieve klachten, is het belangrijk om op een betrouwbare en efficiënte manier na te gaan of de patiënt mogelijk een milde cognitieve stoornis, in de literatuur ook wel mild cognitive impairment (MCI) genoemd, of dementie heeft.

  • Dagbesteding bij dementie

    Dagbesteding buitenshuis kan bijdragen aan het langer thuis wonen van mensen met dementie. Het onderwerp ligt echter vaak gevoelig. Het bepalen van de dagbesteding is bij uitstek iets om samen over te beslissen. Recent onderzoek laat zien hoe mensen met dementie bij deze beslissing betrokken kunnen worden.

Praktijk

  • Kennistoets: Dagbesteding en cognitieve stoornissen

    Toets uw kennis

  • Hoogleraren De Wit en Bindels in discussie over wijkgerichte zorg

    Wijkgericht werken is het nieuwe toverwoord, waarbij preventie steeds vaker om de hoek komt kijken. Maar wat is de rol van de huisarts daarin? Waar ligt de grens van zijn verantwoordelijkheid? Wat is de evidence voor wijkgericht werken? En wat is er nodig om deze aanpak te doen slagen? Een interview met twee kopstukken uit de huisartsgeneeskunde: Patrick Bindels en Niek de Wit.

  • Kromliggen doet pijn

    In de nasleep van de crisis van 2008 zijn veel mensen in de financiële problemen geraakt. Dit artikel beschrijft de relatie tussen financiële problemen en gezondheid. Het signaleren en bespreekbaar maken van zulke problemen kan de gezondheid van de patiënt bevorderen. Hier ligt een rol voor de huisarts.

  • Groep A-streptokokken vulvovaginitis vaak onderbelicht

    Groep A-streptokokken vulvovaginitis bij volwassenen is een relatief onbekend ziektebeeld, dat zich kan uiten in vulvovaginale klachten en in typische klachten van urineweginfectie. Wanneer u een urineweginfectie en soa hebt uitgesloten, en de klachten met een onduidelijke focus aanhouden, is het raadzaam laagdrempelig gynaecologisch onderzoek te doen en bij gevonden afwijkingen zonder duidelijke focus een banale kweek te verrichten.

Richtlijn

  • Geen medicatie bij wintertenen

    De NHG-Behandelrichtlijn Perniones (wintertenen, winterhanden) is nieuw. Deze behandelrichtlijn vervangt de Farmacotherapeutische Richtlijn (FTR) Wintertenen, maar is breder van opzet dan de oude FTR. De behandelrichtlijn bevat niet alleen aanbevelingen voor beleid, maar ook voor diagnostiek.

NHG Forum

  • Gezondheidsvaardigheden op de kaart

    Gebrekkige gezondheidsvaardigheden kunnen schrikbarende gezondheidsverschillen tussen patiënten opleveren, aldus hoogleraar gezondheidsvaardigheden en patiëntparticipatie Jany Rademakers tijdens het NHG-symposium in juni. Met een rollenspel pakten de deelnemers dit probleem aan.

  • Column Rob Dijkstra: Vertrek folderrek

    Ik loop door de wachtkamer en zie dat een patiënt een folder uit het NHG Folderrek pakt. En dan denk ik ‘Hè wat leuk, ze worden toch nog gebruikt.’ Blijkt dit meisje mijn volgende patiënt op het spreekuur te zijn. Ze komt binnen met de folder over maagklachten in haar hand.

  • ‘Je hakt eerder een knoop door’

    In deze rubriek portretteren we praktiserende huisartsen die iets bijzonders doen. Tjitske van den Bruele is huisarts-ambassadeur aanpak kindermishandeling. De KNMG vroeg haar om het afwegingskader voor artsen binnen de Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld te helpen samenstellen.

  • Uitgelichte post HAweb Ledenforum: Wietolie

    'Helpt wietolie patiënten in de terminale fase?', vraagt Monique Bhogal-Statham, huisarts in Schiedam op het HAweb Ledenforum.