Alle nummers
Archief tijdschrift

2020, nummer 4

Jaargang
63
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • Niet-helpen voor hulpverleners

    Jeffrey Wijnberg, ruim veertig jaar als psychotherapeut werkzaam, laat zien hoe een door hem ontwikkelde vorm van ggz-hulpverlening ook in de huisartsenpraktijk van pas kan komen. Uitgangspunt: het leven zelf is al therapeutisch genoeg dus moet een hulpverlener zich zo snel mogelijk overbodig maken.

  • Reacties ‘Kleine kinderen en kinkhoest, een gevaarlijke combinatie’ [Ingezonden]

    Twee reacties op het artikel ‘Kleine kinderen en kinkhoest, een gevaarlijke combinatie’, gepubliceerd in H&W van december 2019.

  • Bekkenbodemapp

    De bekkenbodemapp biedt informatie over en ondersteuning bij bekkenbodemoefeningen. De app is gemaakt door het ProFundum instituut, met financiële ondersteuning van een groep bekkenfysiotherapeuten, sponsoren en de appbouwer (4net).

  • Dokter Media biedt nuance bij medisch nieuws in de publieke media

    Een bloedtest kan in een heel vroeg stadium borstkanker ontdekken? Een typisch voorbeeld van een medisch nieuwsbericht dat wel wat nuancering kan gebruiken, om te voorkomen dat de wachtkamer van de huisarts de volgende ochtend vol zit met vrouwen die zo snel mogelijk voor die test in aanmerking willen komen. Dokter Media duikt in de bron van zo’n bericht en duidt het in begrijpelijke taal.

  • Pityriasis rosea behandelen of afwachten?

    Pityriasis rosea is een jeukende, rozerode, schilferende huiduitslag die selflimiting is binnen zes tot acht weken. Desondanks kunnen patiënten er behoorlijk last van hebben door de jeuk en door cosmetische bezwaren. Een recente cochranereview presenteert de resultaten van mogelijke behandelingen, bijvoorbeeld met macroliden of antivirale therapie. Afwachten lijkt echter nog steeds de beste aanpak, desgewenst met symptoombestrijding.

  • Nieuw onderzoek naar integrale CVRM-app

    Zelfmonitoring van de bloeddruk geeft een betere risicoschatting van hart- en vaatziekten (HVZ) en draagt bij aan bloeddrukverlaging. Hoe kan de huisarts deze zelfmonitoring sturen en begeleiden? Een nieuwe zelflerende app moet dit vergemakkelijken.

  • Doet u mee aan het bevolkingsonderzoek?

    Er doen steeds minder mensen mee aan de bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker, borstkanker en dikkedarmkanker. De auteurs van een systematisch literatuuronderzoek inventariseerden daarom de determinanten voor deelname. Patiënten met een lage sociaaleconomische status of jongere leeftijd en patiënten die zijn geboren buiten Nederland bleken vaker niet mee te doen. Hier ligt een kans voor de huisarts.

  • Positietherapie bij slaapapneu als alternatief voor CPAP

    Tweederde van de patiënten met het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) gebruikt het Continuous Positive Airway Pressure (CPAP)-apparaat niet elke dag. Bij positieafhankelijke OSAS is positietherapie een mogelijk alternatief. CPAP is weliswaar effectiever op de korte termijn, maar de therapietrouw is beter bij positietherapie. Dat is de conclusie van een cochranereview.

  • Diagnostiek naar kinkhoest door Nederlandse huisartsen

    Kinderen jonger dan een jaar hebben een hoger risico op een ernstig beloop van kinkhoest. Preventie dient zich daarom hoofdzakelijk te richten op deze groep kinderen en hoogzwangere vrouwen (≥ 34 weken). Uit een vragenlijstonderzoek onder huisartsen blijkt dat dit onvoldoende gebeurt.

  • Aanvullende MRI bij borstkankerscreening

    Aanvullend MRI-onderzoek bij vrouwen tussen de 50 en 75 jaar met dicht borstweefsel en een normaal mammogram bij borstkankerscreening vermindert het aantal nieuwe mammacarcinomen in de tweejarige intervalperiode tussen twee screeningsmomenten. Dit blijkt uit een groot multicenter gerandomiseerd onderzoek van Nederlandse bodem.

  • Statines bij kinderen met familiaire hypercholesterolemie

    Het inzetten van statines bij kinderen met heterozygote familiaire hypercholesterolemie verlaagt het LDL-cholesterol en is veilig op de korte termijn. Dat blijkt uit een recente update van een cochranereview.

  • Beweging blijft zinvol voor demente mensen

    Bewegen is goed voor de gezondheid, maar helpt bewegen ook bij mensen die al dement zijn om verdere fysieke en cognitieve achteruitgang te beperken? Uit Nederlands onderzoek onder dementerende mensen blijkt dat beweegtraining helpt om de loopsnelheid te verhogen, maar training beperkt de cognitieve achteruitgang niet.

  • Intensieve bloeddrukverlaging bij ouderen

    De NHG-Standaard CVRM adviseert om bij ouderen een systolische streefwaarde van 150 mmhg te hanteren. Verdere bloeddrukverlaging naar 140 of zelfs 130 mmhg is al jaren een controversieel onderwerp. Een Amerikaans onderzoek onder 75-plussers met hypertensie en cerebrale wittestofafwijkingen liet zien dat bloeddrukverlaging naar 130 mmhg verdere wittestofschade beperkt, het aantal cardiovasculaire events reduceert en veilig lijkt.

  • Burgerhulpsysteem bij hartstilstand is zinvol

    Burgerhulpverleners verhogen de overlevingskans van patiënten die een hartstilstand krijgen buiten het ziekenhuis. Dat blijkt uit een promotieonderzoek van de Universiteit Maastricht, waarin aan de hand van prospectieve registratiedata werd bekeken of het zinvol was in reanimatie getrainde burgers in te zetten.

Wetenschap

  • Wensen en zorgen van ouderen over hypertensiebehandeling

    Ouderen die langdurig antihypertensiva gebruiken, voelen zich weinig betrokken bij deze behandeling. Ze vinden het moeilijk om met hun huisarts te praten over behoeften en voorkeuren. Huisartsen zouden het stilzwijgen moeten doorbreken en oudere patiënten moeten begeleiden in hun ambivalente gevoelens over langdurig gebruik van antihypertensiva.

  • Sneller verwijzen bij darmkanker

    Bij 10 tot 25% van de patiënten met darmkanker duurt het lang voordat de huisarts tot verwijzing overgaat. Dat moet beter, want de ziektelast neemt af wanneer kanker tijdig wordt herkend. Lange duur tot verwijzing kan teruggedrongen worden wanneer huisartsen valkuilen weten te vermijden en nieuwe diagnostische strategieën gaan toepassen.

  • Hart- en vaatziekten voorspellen bij ouderen

    Bestaande predictiemodellen geven een slechte voorspelling van het cardiovasculair risico bij ouderen. Een nieuw model laat zien dat op hogere leeftijd systolische bloeddruk, totaal cholesterol en HDL-cholesterol als voorspellers minder belangrijk worden, maar polyfarmacie en apathie steeds belangrijker.

  • Update medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2

    In 2018 is het medicamenteuze stappenplan uit de NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 geüpdatet. Nieuw was de beperkte plaats voor de dipeptidylpeptidase-4-remmers (DPP4-remmers) of glucagon-like peptide 1-agonisten (GLP1-agonisten) als alternatief voor insuline. De natriumglucose-cotransporter 2-remmers (SGLT2-remmers) staan niet in het stappenplan. De ontwikkelingen rond deze middelen gaan echter hard. Wat weten we nu meer dan toen?

Praktijk

  • Primair hyperaldosteronisme [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Zwangerschap en waterpokken

    Waterpokken tijdens de zwangerschap kunnen ernstige gevolgen hebben voor moeder en kind. Wanneer een zwangere een risicocontact heeft gehad en niet zeker weet of ze eerder waterpokken heeft doorgemaakt, is snel bloedonderzoek op IgG-antistoffen voor varicella zoster van belang. Immunoglobuline is alleen geïndiceerd bij bewezen seronegativiteit en als het risicocontact korter dan 96 uur geleden plaatsvond.

  • Primair hyperaldosteronisme

    Primair hyperaldosteronisme (PHA) komt vaker voor dan voorheen werd aangenomen, namelijk bij 5 tot 10% van de mensen met hypertensie. Daarmee is PHA de meest voorkomende oorzaak van secundaire hypertensie. Bij PHA is de aldosteronproductie ontregeld, wat leidt tot een blijvend verhoogde bloeddruk en een sterk verhoogd cardiovasculair risico. Hoe sporen we PHA op en wat kunnen we ertegen doen?

  • Chondrodermatitis nodularis chronica helicis: de kussenduivel

    Chondrodermatitis nodularis chronica helicis (CNCH) is een goedaardige, maar hinderlijke inflammatoire druknodulus, die zich vrijwel altijd op de oorschelp bevindt waarop de patiënt ’s nachts het liefst ligt. De diagnose wordt meestal klinisch gesteld bij mannen tussen de 45 en 75 jaar op basis van de typische lokalisatie op de helix (of antihelix) en de kenmerkende gevoeligheid bij aanraking. Behandeling van CNCH vormt een uitdaging: niet alleen doordat ze geregeld recidiveert, maar ook omdat de bewijsvoering voor de verschillende behandelopties beperkt is.

Richtlijn

  • Herziene NHG-Standaard Dementie

    De NHG-Standaard Dementie is herzien, maar de aanbevelingen zijn niet wezenlijk gewijzigd. Wel is er meer aandacht voor probleemgedrag bij dementie, laaggeletterden en niet-westerse migranten. Onveranderd geldt dat de huisarts bij signalen van dementie kan besluiten dementiediagnostiek op te starten, in overleg met de patiënt en zijn naasten. De NHG-Standaard blijft terughoudend over aanvullend onderzoek (alleen op indicatie) en medicamenteuze behandeling wordt niet aanbevolen. Indien het niet mogelijk is om de MMSE en kloktekentest af te nemen vanwege een taalprobleem, kan de huisarts overwegen de RUDAS af te nemen.

  • Behalen streefwaarden bij CVRM is geen verplichting

    Aan de samenvatting van de herziene NHG-Standaard en multidisciplinaire richtlijn CVRM is een passage toegevoegd over het omgaan met streefwaarden. Dit naar aanleiding van het vorig jaar ontstane tumult over de streefwaarde van 1,8 mmol/l voor LDL-cholesterol. De passage benadrukt dat het bij CVRM gaat om maatwerk en niet om het slaafs volgen van protocollen waarop men kan worden afgerekend.

NHG Forum

  • “Kaderhuisarts ontzorgt collega’s”

    De kaderopleiding geeft werkplezier, aldus kaderhuisarts Regien Kievits, kaderhuisarts astma en COPD. Niet alleen om bestuurswerk te doen of les te geven, ook om puur kennis te vergroten.

  • “Krachten bundelen is noodzaak”

    Met de Visie Regionale samenwerking en organisatievorming in de huisartsenzorg stimuleren NHG, LHV en InEen het structureel samenwerken van huisartsen in de regio. Jako Burgers, huisarts en strategisch-medisch adviseur bij het NHG, legt uit waarom dit zo belangrijk is.

  • Triage van online afspraken [Uitgelichte post HAweb Ledenforum]

    Bij de accreditatie van de praktijk van Resi Sledsens kwam de vraag naar boven of het een idee was om triage toe te passen op online gemaakte afspraken. “Een interessante vraag waarvan ik dacht: waar komt dat vandaan?”, zegt Sledsens. “Zijn er richtlijnen die dit adviseren of is er algemene consensus over? Daarom heb ik het op het Ledenforum op HAweb gezet. Ik vind dit een mooi podium waar mensen hun mening kunnen geven.”

  • Samen werken aan kwaliteit in de praktijk [Column]

    De kern van ons huisartsenwerk bestaat uit direct contact met onze patiënten: via telefoon en internet, in de spreekkamer, tijdens een huisbezoek en op de huisartsenpost. Daarbij zetten we onze kwaliteiten als mens en professional in om zo goed mogelijk aan te sluiten op de hulpvraag en verwachtingen van de patiënt. Ten tijde van de huidige coronacrisis geen sinecure!

  • Minister akkoord met gewijzigde herregistratie-eisen

    In het maartnummer van H&W besteedden we in NHG Forum aandacht aan de gewijzigde herregistratie-eisen. Inmiddels heeft de minister van VWS ingestemd met de wijzigingen in het specifieke Besluit huisartsgeneeskunde van 11 december 2019.

  • Nieuw: de HAweb-app

    HAweb, het online netwerk voor huisartsen, heeft nu ook een app voor iOS en Android. De app is gratis en altijd en overal te gebruiken. Groot voordeel: u blijft ingelogd.

  • Een beetje wetenschap is leuk en leerzaam

    Onderzoek doen in de eigen praktijk, met andere collega’s nadenken over patiënten, inzicht krijgen in de beoordeling van effecten. Wetenschap bedrijven lijkt soms een ver-van-ons-bedshow, ingewikkeld, veel te moeilijk voor een gewone dokter en al helemaal niet leuk. Maar dat is een grote vergissing.