Alle nummers
Archief tijdschrift

2021, nummer 10

Jaargang
64
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • Podcast: oktober 2021

    Reflecterend testen houdt in dat de laboratoriumspecialist een test niet louter protocollair uitvoert, maar de resultaten interpreteert, van commentaar voorziet en zo nodig aanvullende tests doet. Bij diverse diagnoses kan reflecterend testen zinvol zijn en het beleid van de huisarts adequater maken, stellen Wilhelmine Verboeket-van de Venne en Wytze Oosterhuis in de H&W-podcast van oktober.

  • Is het nou astma of niet? [Redactioneel]

    Welke diagnose geeft u aan een patiënt met luchtwegklachten waarbij u aan astma denkt: de ICPC-code R96 Astma of R29.02 Prikkelbare luchtwegen?

  • Is Positieve Gezondheid een aanwinst voor de huisarts?

    Het is verheugend dat er een boek is verschenen over betekenisvolle zorg voor patiënten in de huisartsenpraktijk. Er is veel te zeggen voor het concept Positieve Gezondheid. Het verrijkt onze kennis en het is inspirerend. Toch is een aantal kritische kanttekeningen hierbij ook op zijn plaats.

  • H&W-redacteur Pieter Buis: ‘Ik werk liever in kleine stapjes aan praktijkverbetering’

    Wie zijn de mensen die Huisarts en Wetenschap maken? Die elke 2 weken bij elkaar komen om artikelen te bespreken, te discussiëren over de ontwikkelingen in het huisartsenvak en te brainstormen over themanummers? In de serie Redactie in beeld stellen ze zich voor. Huisarts en epidemioloog Pieter Buis is sinds januari 2020 lid van de H&W-redactie.

  • Statines innemen in de ochtend of avond?

    Een van de belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten is de hoogte van het cholesterolgehalte. Statines verkleinen het risico door de cholesterolwaarden te verlagen. Patiënten nemen statines meestal in de avond, maar dat is niet altijd mogelijk. Dan is het van belang om te weten of ochtendinname andere effecten heeft dan avondinname.

  • Informatiebijeenkomst ACP door huisarts is effectief

    Deelnemers aan een eenmalige, door de huisarts geïnitieerde informatiebijeenkomst over Advanced Care Planning (ACP) voor 75-plussers waren positief over dit initiatief. Bij deze groep was er sprake van een verdubbeling van ACP-gesprekken en schriftelijke wilsverklaringen. Dat blijkt uit een pre-postonderzoek op basis van vragenlijsten in 4 huisartsenpraktijken uit de regio Flevoland en Noord-Holland.

  • Conservatieve behandeling of operatie bij rotatorcuff-ruptuur?

    Rotatorcuff-rupturen plaatsen ons vaak voor een dilemma: conservatief of operatief behandelen? Uit een recente meta-analyse blijkt dat er na 2 jaar geen verschil is in schouderfunctie tussen deze behandelingen. Wel geeft chirurgische behandeling circa 1 VAS-punt minder pijn na een jaar. Goede voorlichting hierover kan onnodige verwijzingen en operatieve complicaties voorkomen.

  • Oppassen met anticholinergica bij het verouderde brein

    Volgens de NHG-Standaard Dementie is het raadzaam om bij patiënten die symptomen hebben van cognitieve achteruitgang anticholinerge medicatie op proef te staken of om te zetten naar een alternatief. Een recente cochranereview onderschrijft dit advies. De auteurs vonden een verdubbeling van het risico op cognitieve achteruitgang of dementie bij een hoge cumulatieve dosis anticholinergica die een cognitief gezonde oudere binnenkrijgt. Een belangrijk punt om rekening mee te houden bij het voorschrijven en herhalen van anticholinerge medicatie.

  • Online educatie vermindert het aantal gastroscopieën bij dyspepsie

    Diagnostische gastroscopie bij dyspepsieklachten levert weinig op en leidt zelden tot een ander beleid. Toch vindt een derde van de gastroscopieën plaats bij patiënten die alleen dyspepsie hebben, ondanks de kosten en het risico op complicaties. Nederlandse onderzoekers laten zien dat het aantal gastroscopieën flink kan verminderen door online patiënteneducatie, zonder dat dit ten koste gaat van het beloop van de klachten of de kwaliteit van leven.

  • Stretchen kan helpen tegen nachtelijke kuitkrampen

    Nachtelijke kuitkrampen zijn erg hinderlijk en verstoren de nachtrust. Dagelijks stretchen van de kuit en hamstrings gedurende 6 weken kan helpen om de ernst van de kuitkrampen te verminderen. Dat blijkt uit een recente cochranereview.

  • Trommelvliesbuisjes helpen niet tegen recidiverende OMA

    Trommelvliesbuisjes kunnen worden overwogen als kinderen > 3 episoden van otitis media acuta (OMA) binnen 6 maanden hebben of 4 episoden per jaar. In de NHG-Standaard Otitis media acuta bij kinderen wordt beschreven dat trommelvliesbuisjes een halve tot 1 episode van OMA in het eerste jaar kunnen voorkomen. Dit advies is echter gebaseerd op oude onderzoeken van matige kwaliteit. Nieuw onderzoek laat zien dat het plaatsen van trommelvliesbuisjes bij recidiverende OMA niet leidt tot minder episodes, maar mogelijk wel enkele andere voordelen heeft.

Wetenschap

  • Gemist acuut coronair syndroom bij triage op de huisartsenpost

    In dit geblindeerde case-controlonderzoek lieten we 15 triagegesprekken op een HAP waarin een acuut coronair syndroom werd gemist en 120 vergelijkbare triagegesprekken zonder catastrofale afloop beoordelen door een panel van ervaren huisartsen, onafhankelijk van elkaar en geblindeerd voor de uitkomst. De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid binnen het panel was laag en de gevonden verschillen tussen cases en controls zijn niet heel uitgesproken. Toch pleiten wij ervoor om calamiteiten niet alleen individueel te analyseren, maar ze ook in grotere aantallen te vergelijken met een controleconditie. Om te leren van calamiteiten zou niet alleen de fatale afloop uitgangspunt moeten zijn. Het is ook belangrijk om rekening te houden met de dagelijkse praktijk, zodat eventuele verbetermaatregelen daarbij aansluiten.

  • Willen bezoekers van soapoli’s testuitslagen delen met de huisarts?

    Wanneer iemand een bezoek brengt aan de soapoli van de GGD worden diens soatestuitslagen in principe niet met de huisarts gedeeld. Zo kan de cliënt, die vaak tot een kwetsbare doelgroep behoort, anoniem blijven en de GGD laagdrempelig blijven bezoeken. De vraag is of cliënten de soatestuitslag wel geheim willen houden voor hun huisarts. Bovendien zit deze werkwijze de continuïteit van de huisartsenzorg in de weg.

  • Regionale ketenzorg chronische nierschade in Noordwest-Veluwe

    De zorg voor patiënten met chronische nierschade (CNS) kan beter. Opsporing, goede registratie, controle en behandeling zijn in veel huisartsenpraktijken nog niet goed op orde. In de regio Noordwest-Veluwe en Zeewolde hebben we een project opgezet om onze huisartsen hierbij te ondersteunen. Het bleek mogelijk een goed afgestemde werkwijze op het gebied van CNS te implementeren. De registratie, controle en behandeling van patiënten bekend met CNS verbeterden. Ook de communicatie met onder andere de apothekers op het gebied van nierfuncties is versterkt. Daarnaast lijkt het aantal verwijzingen naar de tweede lijn te zijn verminderd.

  • De histamineprovocatietest voor astma kan ook in de eerste lijn

    Bij patiënten met luchtwegklachten is de diagnose ‘astma’ soms moeilijk te stellen op basis van anamnese en spirometrie alleen. Regelmatig is een provocatietest nodig om bronchiale hyperreactiviteit aan te tonen of uit te sluiten, maar deze tests worden bijna uitsluitend in ziekenhuizen gedaan. Ze kunnen echter goed en veilig worden uitgevoerd in een eerstelijns diagnostisch centrum. Dat kan het aantal diagnostische verwijzingen naar de tweede lijn reduceren, en mogelijk ook het risico op overbehandeling.

  • Aanhoudende klachten van COVID-19 na de eerste golf

    Longfunctieonderzoek of een thoraxfoto brengen weinig afwijkingen aan het licht bij patiënten die klachten blijven houden nadat ze thuis COVID-19 hebben doorgemaakt. Zulk onderzoek kan soms geruststelling bieden aan patiënten met dyspneu, thoracale pijn en vermoeidheid na milde tot matige COVID-19.

  • Waarom reflecterend testen zinvol kan zijn

    Reflecterend testen houdt in dat de laboratoriumspecialist een test niet louter protocollair uitvoert, maar de resultaten interpreteert, van commentaar voorziet en zo nodig aanvullende tests doet. Bij diverse diagnoses kan reflecterend testen zinvol zijn en het beleid van de huisarts adequater maken, zo blijkt uit dit onderzoek.

Praktijk

  • Histamineprovocatietest bij astma [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Presbyfonie en heesheid

    Heesheid kan allerlei – soms ernstige – oorzaken hebben, maar kan ook optreden door natuurlijke veroudering: presbyfonie. Stoppen met tabak en alcohol, voldoende drinken en goede stemhygiëne helpen vaak al, soms helpt ook logopedie. Medicatie helpt meestal niet. Langdurige heesheid is een reden om naar de kno-arts te verwijzen.

  • Ecg-casus ‘Schrikken’

    De patiënte heeft de klachten nog steeds en de dienstdoende huisarts maakt een ecg om het probleem vast te leggen. We tonen 3 ecg’s die alle 3 passen bij de klachten en symptomen van deze patiënte. Beschrijf de ecg’s systematisch volgens ECG-10+ . , Hoe luidt uw…

Richtlijn

NHG Forum

  • Doreth Teunissen: ‘Gendersensitief zijn levert betere zorg voor mannen en vrouwen’

    Sekse en gender hebben invloed op gezondheidsklachten. Dat besef dringt steeds meer door, maar nog lang niet voldoende, vindt huisarts Doreth Teunissen. Zo blijkt dat slechts bij 20% van de studies naar de behandeling van COVID-19 gekeken is naar verschillen tussen mannen en vrouwen. Recent onderzoek wijst dit uit. Ook in de huisartsenpraktijk spelen man-vrouwverschillen een rol. Teunissen is een van de initiatiefnemers van het congres ‘Gender in de spreekkamer’ (25 november 2021) en van het boek ‘Gendersensitieve huisartsgeneeskunde’.

  • Tijd [Column]

    De laatste maanden krijg ik veel patiënten op mijn spreekuur met reeds lang bestaande klachten. Het was allemaal niet zo ernstig, misschien zou het vanzelf wel overgaan, en ze wilden me vooral niet lastigvallen ‘tijdens corona’. De tijd had echter niet geholpen en nu wilden ze toch eindelijk echt eens van hun klachten af.

  • Nieuw: overzichtstabellen inhalatoren

    Het NHG biedt sinds kort overzichtstabellen van inhalatoren voor volwassenen met astma en COPD, te vinden op richtlijnen.nhg.org/standaarden/astma-bij-volwassenen. U kunt ze gebruiken als hulpmiddel bij de keuze voor een inhalator in de eerste lijn. Ze sluiten aan op aanbevelingen over gebruik van inhalatoren in de NHG-Standaarden Astma bij volwassenen en COPD.

  • Gratis derde NHG-Congreswebinar op 4 november 2021

    In aanloop naar het live NHG-Congres ‘Poten in de klei, kop in de cloud’ in 2022, is er op 4 november 2021 een webinar. Het is het derde – gratis – webinar in de reeks die u een eerste indruk geven van wat u op het congres kunt verwachten. Rode draad in alle evenementen is de inzet van digitale toepassingen in de huisartsenpraktijk. We belichten zowel de goede als de lastige punten van digitale zorg.