Alle nummers
Archief tijdschrift

2020, nummer 10

Jaargang
63
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • ‘Kaderhuisarts biedt onafhankelijke informatie’

    Obaid Sediq wilde hartchirurg worden. De geschiedenis en zijn levensloop kwamen ertussen, maar door de NHG-Kaderopleiding Hart- en Vaatziekten ging een wens in vervulling.

  • De kerntaak, het kind en het badwater [Redactioneel]

    Huisarts van de wieg tot het graf, zijn we dat anno 2020 eigenlijk nog wel? Onze rol bij volwassenen is duidelijk, maar hoe zit het met onze zorg voor kinderen? Hebben we nog voldoende competenties? Volgens kinderartsen verwijzen we te snel tijdens de diensten.

  • Reactie ‘Intensieve behandeling diabetes heeft weinig effect op de lange termijn’ [Ingezonden]

    Uit de bespreking van het artikel over het ADDITION-Europe-onderzoek zal menig huisarts concluderen dat het wel een tandje minder kan met de diabeteszorg. Het is hierbij belangrijk om te bedenken én te vermelden dat het ADDITION-onderzoek 1 groot probleem had: er was nauwelijks of geen verschil tussen de intensieve behandeling en de normale huisartsenzorg in de controlegroep. Dit is natuurlijk een groot compliment voor de huisartsen in de deelnemende landen (Nederland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk).

  • Reactie ‘Anosmie en dysgeusie bij COVID-19’ [Ingezonden]

    In zijn nieuwsbericht schrijft Rick van Uum dat verminderde reuk en veranderde smaak kunnen passen bij een COVID-19-infectie. Is er al iets duidelijk over het onderliggende mechanisme? Een lezer reageert.

  • Intermezzo’s als afscheid

    Ferdinand Schreuder, 35 jaar huisarts in Delft en net met pensioen, bundelde zijn korte stukjes die hij vanaf 2001 met enige regelmaat publiceerde in dit blad. Intermezzo is een mooi afscheidsboekje.

  • NHG-Wetenschapsprijs 2020 voor artikel Vestibulaire revalidatie bij duizeligheid

    Vincent van Vugt kreeg eind augustus de NHG-Wetenschapsprijs 2020 voor zijn artikel over vestibulaire revalidatie bij duizeligheid. Dit artikel verscheen eind vorig jaar in de British Medical Journal. H&W-hoofdredacteur Ivo Smeele zocht Vincent van Vugt thuis op om hem persoonlijk de prijs te overhandigen. Naast een cheque en een sculptuur mag de prijswinnaar dit najaar een presentatie geven op jaarlijkse congres van de North American Primary Care Research Group in Chicago.

  • Eenmalige behandeling tegen spoelwormen ook effectief

    Infecties met spoelwormen (Ascaris lumbricoides) komen ook in Nederland veelvuldig voor, maar geven zelden klachten zodat de huisarts maar weinig mensen met deze aandoening ziet. Bij kinderen in tropische gebieden is de ziektelast van spoelwormen evenwel hoog. De auteurs van deze cochranereview bekeken de effectiviteit en veiligheid van middelen tegen Ascaris lumbricoides bij kinderen en volwassenen wereldwijd. Zij concluderen dat eenmalige doseringen van albendazol, mebendazol en ivermectine zeer effectief zijn en dat er geen verschillen zijn tussen deze middelen onderling.

  • Psychische stoornis als voorbode van lichamelijke ziekten

    Patiënten met een psychische stoornis hebben een verhoogde kans op een lichamelijke ziekte. Dat blijkt uit een grootschalig Deens populatieonderzoek. Vooral de omvang van het onderzoek en het aantal gevonden associaties zijn opvallend.

  • Terugvalpreventie bij stoppen met roken

    Er zijn verschillende effectieve methoden die rokers helpen te stoppen met roken, zoals gedragsmatige ondersteuning en medicamenteuze behandeling. Veel gestopte rokers vallen echter na enige tijd terug en beginnen weer te roken. De auteurs van deze cochranereview onderzochten verschillende interventies voor terugvalpreventie, zoals aanleren van vaardigheden om met verleidingen om te gaan, verlengen van de medicatieduur of aanvullende ondersteuning. Zij concluderen dat gedragsmatige interventies niet effectief zijn, maar verlenging van de duur van medicamenteuze behandeling (vooral met varenicline) mogelijk wel.

  • Meer eiwit eten, langer leven

    Meer (plantaardig) eiwit eten hangt samen met een significant lager risico op overlijden. Dat blijkt uit een meta-analyse van 31 prospectieve cohortonderzoeken, hoofdzakelijk uitgevoerd in westerse en Aziatische landen.

  • Voorspelt een simpele bloedtest Alzheimer?

    Huisartsen krijgen soms opmerkelijke vragen. ‘Dokter, ik las in de krant dat er een simpele bloedtest is die kan bepalen of ik Alzheimer krijg. Kan ik die test krijgen?’ Het antwoord op die vraag is helaas negatief. De bloedtest die in het onderzoek werd gebruikt is nog niet beschikbaar. Bovendien is nog niet bekend of deze daadwerkelijk kan voorspellen of iemand wel of geen Alzheimer krijgt.

  • Pijnklachten na een heupprothese

    Het aantal patiënten met een heupprothese stijgt en daarmee ook het aantal onbegrepen pijnklachten dat optreedt na een heupoperatie. Het is essentieel de oorzaak van die klachten op te sporen, maar dat proces is niet gestandaardiseerd. Dat kan beter. De auteurs van een retrospectief onderzoek laten zien dat met een algoritme en kennis van pijnklachten de vermoedelijke oorzaak in de meeste gevallen kan worden gevonden.

  • Cardiale afwijkingen bij COVID-19?

    Er is eerder veel aandacht geweest voor pulmonale klachten en complicaties bij COVID-19. Duitse onderzoekers waren benieuwd of patiënten ook cardiale schade ontwikkelden na het doormaken van een COVID-19-infectie.

  • Nog zeker 5000 kankerdiagnoses niet gesteld door COVID-19

    Sinds de uitbraak van COVID-19 in februari is het aantal kankerdiagnoses fors gedaald ten opzichte van de maanden daarvoor. Patiënten gingen minder vaak naar de huisarts, de huisarts verwees minder vaak door, de bevolkingsonderzoeken werden stopgezet en de diagnostiek in de tweede lijn duurde langer. Sinds week 15 (6 april) stijgt het aantal diagnoses weer, maar er is nog steeds een forse achterstand van naar schatting 5000 kankerdiagnoses in vergelijking met voorgaande jaren. Dat blijkt uit de cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie, op basis van de landelijke pathologiedatabase PALGA, die het integraal kankercentrum Nederland (IKNL) gepubliceerde.

Wetenschap

  • Goede prognose voor terugverwezen hartinfarctpatiënten

    Het is belangrijk om te achterhalen welke ST-elevatiemyocardinfarctpatiënten tot de laagrisicogroep behoren, zodat ze naar de huisarts terugverwezen kunnen worden. Wij onderzochten wat de prognose is van patiënten met een ST-elevatiemyocardinfarct die na 1 jaar behandeling volgens een specifiek protocol naar de huisarts zijn terugverwezen.

  • Ervaringen en perspectief van de POH-Jeugd

    Omdat de specialistische jeugdzorg zwaar belast wordt, doet men in verschillende regio’s ervaring op met een POH-Jeugd. Deze kan psychosociale problemen bij kinderen en jeugdigen vroegtijdig onderkennen, zo mogelijk kortdurend behandelen en eventueel gericht verwijzen naar de tweede lijn. Als de POH-Jeugd kan voorkomen dat de situatie verergert, ontlast dat de specialistische jeugdzorg en worden er minder zorgkosten gemaakt. Dit artikel beschrijft de ervaringen tot nu toe en de richting waarin de functie zich verder zou kunnen ontwikkelen.

  • Essentiële bestanddelen van Welzijn op Recept

    Welzijn op Recept (WOR) is een interventie waarbij eerstelijnszorgverleners patiënten met psychosociale problematiek naar welzijnscoaches verwijzen. De doelgroep van WOR komt overeen met ongeveer de helft van de patiënten in huisartsenpraktijken. Het gaat om patiënten met gemiddeld een hoger aantal contacten met de huisarts, een langduriger ziektebeloop en vaak psychosociale klachten. WOR richt zich op het verhogen van het welbevinden, het optimaliseren van het zorggebruik en het verlagen van de zorgkosten.

  • Risicofactoren voor een ernstig beloop van COVID-19

    Dit is het eerste Nederlandse onderzoek naar risicofactoren voor een ernstig beloop van COVID-19. Hogere leeftijd en diabetes mellitus type 2 zijn geassocieerd met een hogere kans op ic-opname en overlijden. Deze patiëntengroep zou als eerste in aanmerking moeten komen voor vaccinatie, zodra die beschikbaar is.

  • Vliegwiel voor nationaal eerstelijns onderzoek

    Na een sluimerende start moet het Consortium Onderzoek Huisartsgeneeskunde uitgroeien tot een nationaal icoon voor prospectief onderzoek in de eerste lijn. Kwartiermakers en huisartsen Jochen Cals en Marco Blanker vertellen over de visie van de consortiumleden over wetenschappelijk onderzoek door huisartsen.

  • Hoe denken huisartsen over de kernwaarden en kerntaken van de huisartsgeneeskunde?

    Sinds de Woudschotenconferentie in 1959 zijn zowel de huisartsgeneeskundige zorg als de samenstelling van de beroepsgroep drastisch veranderd. Bij de herijking op de tweede Woudschotenconferentie in 2019 bleken de destijds geformuleerde kernwaarden en kerntaken weinig aan zeggingskracht hebben ingeboet. Blijkens de enquête die de herijking voorbereidde, zijn huisartsen het nog altijd eens over de kernwaarden, maar verschillen in de opvattingen over kerntaken maken voortgaande heroriëntatie op de organisatie van de huisartsenzorg noodzakelijk.

  • Risicomedicatie bij uitdroging

    Het is van groot belang ouderen, patiënten met chronische nierschade en patiënten met hartfalen adequaat te informeren over de risico’s van RAAS-remmers, diuretica en NSAID’s. Huisartsen laten nog te vaak na deze patiënten een stopadvies te geven als er gevaar bestaat op volumedepletie door bijvoorbeeld koorts, diarree of braken.

  • Hoe denken burgers over de eerstelijnszorg voor kinderen?

    De eerstelijnszorg is bepalend voor het verkrijgen en behouden van een goede gezondheid van Nederlandse kinderen. Die zorg moet beantwoorden aan de behoeften van de zorgvragers en daarom is het van belang te weten hoe zij over de kwaliteit van de zorg denken. Ons onderzoek wijst erop dat het oordeel van de burger over de eerstelijnszorg positief is, maar dat er ook punten zijn die meer aandacht verdienen.

Praktijk

  • Claudicatio intermittens [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Claudicatio intermittens, goede zorg bij de huisarts

    Claudicatio intermittens is in de eerste lijn goed te diagnosticeren en te behandelen. Een enkel-armindex om de diagnose te bevestigen kan op steeds meer plaatsen worden bepaald in een vaatlaboratorium zonder verwijzing naar de tweede lijn. De huisarts zet na het vaststellen van de diagnose behandeling in met gesuperviseerde looptherapie bij de fysiotherapeut en cardiovasculair risicomanagement. Verwijzing naar de tweede lijn voor vasculaire interventie is alleen geïndiceerd wanneer de klachten niet verdwijnen of erger worden (rustpijn, nachtelijke pijn of weefselverlies), of bij acute ischemie (pijnlijk, bleek en koud been).

  • CVRM bij mensen met een verstandelijke beperking

    Mensen met een verstandelijke beperking hebben vaak meer cardiovasculaire risicofactoren dan mensen zonder verstandelijke beperking. De inschatting van het risico is complexer, de behandeling vraagt vaak meer aandacht en er zijn meer betrokkenen. Dit artikel beschrijft de valkuilen en geeft adviezen.

  • Een harde zwelling onder de nagel

    Twee patiënten bezoeken kort achter elkaar de huisarts, omdat ze een zwelling onder een nagel hebben. Na onderzoek blijkt het te gaan om een subunguale exostose, een zwelling onder de nagels van tenen of vingers. Vanwege de zeldzaamheid van deze aandoening duurt het enige tijd voor de huisarts de diagnose stelt. Wat moet u doen bij een patiënt met een zwelling onder de nagel?

  • COVID-19 in de huisartsenpraktijk

    COVID-19 is een nieuwe ziekte die zich op verschillende manieren kan presenteren. Omdat de huisarts naar verwachting de overgrote meerderheid van de patiënten zal behandelen, bespreken we aan de hand van de literatuur en enkele casussen verschillende uitingsvormen die zich in de huisartsenpraktijk kunnen presenteren.

Richtlijn

  • Herziene NHG-Behandelrichtlijn Rosacea

    Rosacea is een chronische huidaandoening met erytheem, teleangiëctastieën en papulopustels, meestal in het centrale deel van het gelaat, die in de regel na het 30e levensjaar optreedt en met remmissies en exacerbaties verloopt. Redenen om de huisarts te consulteren zijn doorgaans cosmetische bezwaren, klachten over branderige pijn en vragen over het beloop. De herziene NHG-Behandelrichtlijn Rosacea geeft aanbevelingen over de diagnostiek en het beleid bij volwassenen met rosacea.

NHG Forum

  • Kennis is kracht [Column]

    Als wetenschappelijke vereniging maken wij de vertaalslag van wetenschappelijk onderzoek naar bruikbare adviezen voor de (huisartsen)praktijk. Kennis gaf ons vak de afgelopen decennia een solide basis en heeft mede gezorgd voor de sterke positie die de huisartsgeneeskunde in Nederland heeft.

  • Huisarts op de fiets [Uitgelichte post HAweb Ledenforum]

    Karin Pouls, huisarts in Warnsveld: ‘Tussen 2010 en 2014 was ik huisarts in dunbevolkt Nieuw-Zeeland. Terug in Nederland ben ik incidenteel visites gaan doen op de fiets. In oktober neem ik een praktijk over en wil ik alles op de fiets gaan doen. Hoe doen andere huisartsen dat met visites, vroeg ik me af. En hoe bereid je je erop voor dat je tijdens een praatvisite ineens een oproep kunt krijgen voor reanimatie?

  • Actuele wensen vervuld in HIS-Referentiemodel 2020

    E-consulten en (online) afspraken, belangrijke behandelingen of een specifieke benadering van mijn patiënt: hoe registreer ik het in mijn HIS? Hoe blijft correspondentie overzichtelijk? Deze zaken zijn beschreven in het net verschenen HIS-Referentiemodel 2020. Het NHG werkt met deze update toe naar een (nog) intelligenter HIS.

  • ‘Er is zoveel wat je aan duizeligheid kunt doen’

    Duizeligheid, vestibulaire revalidatie en e-health zijn de voornaamste ingrediënten van het artikel waarmee huisarts Vincent van Vugt de British Medical Journal haalde. Met deze publicatie won hij de NHG-Wetenschapsprijs 2020.