Alle nummers
Archief tijdschrift

2022, nummer 2

Jaargang
65
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • Naar effectieve trauma-interventies voor vluchtelingenkinderen

    Er is weinig bekend over de effectiviteit van traumabehandeling bij vluchtelingenkinderen, terwijl veel kinderen die zijn gevlucht naar West-Europese landen als Nederland schokkende beelden op hun netvlies hebben. Om deze getraumatiseerde kinderen te helpen zijn goede interventies noodzakelijk. In het project KIEM (Kennis Innovatie Mapping) wordt onderzocht of een traumagerichte behandeling effect heeft. Huisartsen kunnen nog kinderen aanmelden voor dit onderzoek.

  • ‘Je gaat het pas zien als je het doorhebt’ [Redactioneel]

    Het overgrote deel van het werk van de huisarts bestaat uit kortdurende zorg bij een breed scala aan alledaagse klachten en symptomen met veelal goede behandelmogelijkheden. Om die reden wordt de huisarts ook wel de specialist voor alledaagse aandoeningen genoemd.

  • Veel huisartsen hebben moeite met euthanasie bij vergevorderde dementie

    De Nederlandse wet geeft ruimte voor het uitvoeren van euthanasie bij patiënten met vergevorderde dementie. Een schriftelijke euthanasieverklaring kan, wanneer aan alle criteria wordt voldaan, een mondeling verzoek tot euthanasie vervangen bij vergevorderde dementie. Een recent vragenlijstonderzoek laat echter zien dat de meeste huisartsen hier moeite mee hebben.

  • Interventies tegen stoppen-met-rokenkilo’s

    De gestopte roker kampt vaak met gewichtstoename, gemiddeld 2 tot 3 kg in het eerste jaar. Kennis van dit fenomeen kan patiënten ervan weerhouden een stoppoging te ondernemen of kan zorgen voor een terugval. De auteurs van deze cochranereview keken daarom naar interventies om gewichtstoename na stoppen met roken te verminderen. De kwaliteit van het huidige bewijs leidt echter niet tot nieuwe aanbevelingen.

  • ‘Vanuit een veilig klimaat mensen laten groeien in hun persoonlijke ontwikkeling’

    Wie zijn de mensen die Huisarts en Wetenschap maken? Die elke 2 weken bij elkaar komen om artikelen te bespreken, te discussiëren over de ontwikkelingen in het huisartsenvak en te brainstormen over themanummers? In de serie Redactie in beeld stellen ze zich voor. Huisarts en epidemioloog Ariëtte Sanders-van Lennep trad 1 oktober 2020 toe tot de H&W-redactie.

  • Medicamenteuze bloeddrukverlaging voor primaire en secundaire preventie van cardiovasculaire events

    Medicamenteuze bloeddrukverlaging vermindert het risico op cardiovasculaire aandoeningen. Internationaal is er echter discussie over de optimale streefwaarde en het nut van antihypertensiva als primaire preventie bij lichte en matige hypertensie. In een recente meta-analyse bleek verlaging van de systolische bloeddruk (SBD) met 5 mmHg het risico op een cardiovasculair event (CVE) met 10% te verminderen, ongeacht het niveau van beginbloeddruk, cardiovasculaire voorgeschiedenis (CVG) en leeftijd. Het cardiovasculaire risico van het individu zou dus leidend moeten zijn bij beslissingen over medicamenteuze bloeddrukverlaging.

  • Wijziging advies middelengebruik en deelname verkeer

    Op rijksoverheid.nl is de tekst herzien over gebruik van morfine, dexamfetamine en medicinale cannabis bij verkeersdeelname. Rijksoverheid.nl beschrijft wat gebruikers daarbij volgens de wet wel en niet mogen. Dit jongste advies wijkt af van het eerdere advies hierover van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP). Als huisarts kunt u patiënten op het nieuwe advies wijzen wanneer u de behandelingsmogelijkheden bespreekt. Daarbij is ook nieuw voorlichtingsmateriaal beschikbaar.

  • Pil met estetrol heeft nog geen toegevoegde waarde

    Recent is er een nieuwe combinatiepil met estetrol toegelaten op de Europese markt. De betrouwbaarheid van deze nieuwe pil ten opzichte van de pil met levonorgestrel – de combinatiepil van eerste keuze in de NHG-Standaard Anticonceptie – is nog niet onderzocht. Wel lijkt de combinatiepil met estetrol minder effect te hebben op biomarkers die samenhangen met het risico op trombose. Er is op dit moment nog te weinig zekerheid om deze nieuwe anticonceptiepil in te zetten als alternatief voor bestaande combinatiepillen.

  • Persisterende buikklachten bij patiënten met cholecystolithiasis

    Meer dan de helft van de patiënten met cholecystolithiasis keert na verwijzing naar de tweede lijn terug bij de huisarts vanwege persisterende buikklachten, onafhankelijk van de cholecystectomie. Pre-existente buikklachten zijn daarvoor een belangrijke voorspeller. Dat blijkt uit onderzoek bij 17 Nederlandse huisartsenpraktijken die zijn gelieerd aan het Radboudumc Academisch Huisartsen Netwerk.

  • Is de ziekte van Alzheimer te behandelen met sildenafil?

    Media in binnen- en buitenland schreven onlangs dat gebruik van sildenafil, beter bekend onder de merknaam Viagra, zou kunnen helpen tegen de ziekte van Alzheimer. Helaas blijken deze hoopgevende berichten over een nieuw alzheimermedicijn bijzonder voorbarig. En dat is niet voor het eerst.

Wetenschap

  • Het effect van of-vragen tijdens telefonische triage

    Tijdens telefonische triage op de huisartsenpost maken triagisten gebruik van de Nederlandse Triage Standaard. Deze beslishulp beïnvloedt de interactie tussen triagisten en patiënten, en bevordert het gebruik van meerkeuze of-vragen (bijvoorbeeld ‘Is het een stekende of beklemmende pijn op de borst?’). Onze conversatieanalyse toont aan dat interactionele problemen kunnen ontstaan bij of-vragen wanneer die inadequaat zijn vormgegeven en wanneer de patiënt niet duidelijk is over zijn klachten. Inzicht in de ongewenste gevolgen van of-vragen is essentieel voor het verbeteren van de telefonische triage.

  • Toine Lagro-Janssen: ‘Steeds meer slachtoffers van seksueel geweld vragen hulp bij een CSG’

    Het aantal slachtoffers dat hulp zoekt bij een Centrum voor Seksueel Geweld groeit. Mensen vinden de centra sneller, vaak ook zonder verwijzing door de huisarts. Toch blijft het de taak van de huisarts alert te zijn op mogelijke slachtoffers van (acuut) seksueel geweld die zich niet spontaan durven melden.

Praktijk

  • Jeukende huidafwijkingen in de zwangerschap

    De meeste huidaandoeningen die leiden tot jeuk tijdens de zwangerschap zijn onschuldig, maar cholestase en pemphigoid gestationis brengen risico’s met zich mee. Bij cholestase is er jeuk zonder huidafwijkingen en zijn gal- en leverwaarden verhoogd, bij pemphigoid gestationis ontstaan in en rond de navel vesikels en bullae. Bij beide is verwijzing naar de tweede lijn geïndiceerd. Andere jeukende huidafwijkingen, zoals prurigo gestationis, zwangerschapseczeem, pruritische zwangerschapsfolliculitis en PEP/PUPPP, kunnen worden behandeld met indifferente zalf, topicale corticosteroïden of antihistaminica.

  • Jeukende huidafwijkingen en melasma in de zwangerschap [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Gegrepen door de elegantie van een klein systeem

    Huisarts Kees van Boven heeft de honorary fellowship van de WONCA ontvangen. Een bijzondere onderscheiding die slechts een paar mensen in Nederland ten deel gevallen is. Hij kreeg die voor zijn inspanning voor het herzien van de ICPC, waarmee deze nu tegemoetkomt aan de behoeften in de eerste lijn wereldwijd. Naast ziektegerichte classificatie is nu ook persoonsgerichte classificatie mogelijk.

  • De vele gedaanten van het syndroom van Cushing

    Het syndroom van Cushing is een zeldzame, maar potentieel dodelijke aandoening en het diagnostisch delay is aanzienlijk. De vorige publicatie erover in Huisarts & Wetenschap dateert alweer van 2004. Er zijn intussen nieuwe ontwikkelingen te melden. Daarom is het goed om het syndroom weer eens onder de aandacht te brengen.

  • Serieuze risico’s door combinatie ADHD-medicatie en designerdrugs

    Bij de behandeling van patiënten met ADHD moeten huisartsen op de hoogte zijn van de middelen die hun patiënten gebruiken. Wanneer deze patiënten hun medicatie samen gebruiken met zogenaamde designerdrugs, lopen zij serieuze risico’s. Het gelijktijdig gebruiken van stimulerende middelen (zoals dexamfetamine) voor AD(H)D en dempende middelen (bijvoorbeeld benzodiazepines) kan zelfs levensbedreigend zijn.

  • Verstandelijke beperking en migratieachtergrond

    Een lichte verstandelijke beperking kan bij patiënten met een andere culturele achtergrond worden gecamoufleerd door een taalbarrière of laaggeletterdheid. Denk hieraan bij problemen in de behandeling of therapietrouw. Verzamel informatie over het levensverhaal bij de patiënt en diens familie. Houd bij het afnemen van screeningstests rekening met gevoelens van schaamte en taboe. Culturele factoren kunnen een reden zijn om professionele ondersteuning af te wijzen. Daarom is het belangrijk de opvattingen van de patiënt en familie te verkennen alvorens zorg te gaan organiseren.

  • Ecg-casus ‘Een witte raaf’

    De huisarts denkt differentiaaldiagnostisch aan hartfalen en maakt onder andere een ecg. Beschrijf het ecg systematisch volgens ECG-10+ . , Hoe luidt uw diagnose en welk beleid stelt u voor?

  • Ecg-casus ‘Een witte raaf’ [Antwoord]

    Frequentie & regelmaat | Er zijn van links naar rechts 13 complexen te zien; dat beeld past bij een frequentie van 78/min. Er is een constant RR-interval, dus een regulair ritme. As | De sterkst positieve afleiding is afleiding avL (past bij een as van -30 graden). De meest iso…

Richtlijn

  • Asplenie: wat zet ik in mijn HIS?

    Bij een patiënt met een (functionele) asplenie zijn preventieve en curatieve behandelingen nodig. Deels gaat het om standaardbehandelingen en deels om behandelingen in specifieke situaties. In elk geval moet de asplenie direct in het HIS zichtbaar zijn. Hoe kunt u dit het beste doen?

  • Herziening NVDV-richtlijn Lichen planus: wanneer verwijzen?

    De richtlijn Lichen planus van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venerologie (NVDV) is herzien. Daarin wordt geadviseerd patiënten te verwijzen die vermoedelijk lichen planus hebben en die niet reageren op initiële therapie. Ook bij twijfel over de diagnose en bij extra-cutane of extra-orale manifestaties luidt het advies te verwijzen.

  • Meer ruimte voor behandeling met corticosteroïden in NHG-Standaard Lichen sclerosus

    De NHG-Standaard Lichen sclerosus is op enkele onderdelen aangepast. Zo is er meer ruimte gekomen voor intermitterende onderhoudsbehandeling met lokale corticosteroïden. Er zijn aanwijzingen dat deze behandeling de kans op plaveiselcelcarcinoom vermindert.

  • Voorlichting en niet-medicamenteuze adviezen centraal in de herziene NHG-Behandelrichtlijn Melasma

    De NHG-Behandelrichtlijn Melasma is herzien. In de behandelrichtlijn wordt onderscheid gemaakt tussen melasma, melasma bij zwangerschap of een andere hormonale oorzaak, of persisterend melasma. In alle gevallen bestaat het beleid uit voorlichting en niet-medicamenteuze adviezen. Voor patiënten met persisterend melasma en melasma zonder onderliggende oorzaak is naast azelaïnezuur ook tretinoïnecrème toegevoegd als behandeloptie. Schrijf deze middelen alleen voor als niet-medicamenteuze adviezen onvoldoende effect hebben en er een sterke wens tot behandeling is.

  • Verheldering aanbeveling in NHG-Standaard Borstkanker

    In de NHG-Standaard Borstkanker is een tekstuele wijziging doorgevoerd, om de intentie van een bestaande aanbeveling te verhelderen (niet te veranderen).

NHG Forum

  • Kom ook naar het NHG-Congres

    Op vrijdag 8 april 2022 organiseren we het NHG-Congres met als titel ‘Poten in de klei, kop in de cloud’. Na een voorbereidende reeks webinars over de inzet van digitale toepassingen in de huisartsenpraktijk, hopen we met elkaar in Den Bosch de voorbijgekomen onderwerpen verder uit te diepen. Vanzelfsprekend op een veilige wijze en passend binnen de geldende coronamaatregelen.

  • Nieuwe Thuisarts-keuzehulp: ‘Wel of niet onderzoek doen naar dementie?’

    Op Thuisarts.nl is een nieuwe keuzehulp te vinden die mensen met geheugenklachten, hun naasten en de huisarts kan ondersteunen bij de beslissing om wel of niet te starten met een diagnostiektraject naar dementie. De huisarts speelt een belangrijke rol bij deze beslissing. De keuzehulp is ontwikkeld door onderzoekers van het MUMC+ en het Radboud UMC Nijmegen, in samenwerking met het NHG.

  • Terugblik Algemene Ledenvergadering december

    Op dinsdag 14 december 2021 vond de online Algemene Ledenvergadering plaats. De aanwezige leden werden door de Raad van Bestuur bijgepraat over de verkenning van de samenwerking tussen het NHG, de LHV, InEen en de VPH, de plannen voor het jubileumjaar 2022, het NHG-Jaarplan 2022 en de begroting. Ook werd stilgestaan bij de verschillende wisselingen en benoemingen binnen de diverse NHG-commissies en raden.

  • ‘Standaarden geven vertrouwen’

    Hoe maken NHG-leden gebruik van hun vereniging? Is er hierin verschil tussen ervaren en startende huisartsen? In een serie interviews in het kader van 65 jaar NHG laten we leden hierover aan het woord. In deze aflevering gaat het om de NHG-Standaarden. Hoe gebruiken huisartsen Suzan van Vliet en Bert van Enter de richtlijnen?