Nieuws

Antibiotica wordt nog vaak voorgeschreven bij acute rinosinusitis, hoewel een virus de oorzaak kan zijn en het beloop vaak spontaan en ongecompliceerd is. Een recente Cochrane-review bevestigt nogmaals dat gebruik van antibiotica bij acute rinosinusitis weinig effect heeft en niet opweegt tegen het risico op bijwerkingen.

Ruim een miljoen mensen heeft moeite met ophouden en/of lozen van urine en/of ontlasting. Helaas lukt het niet altijd om het onderliggende medische probleem aan te pakken. Daarom hebben patiënten met continentieproblemen vaak continentiemiddelen nodig zoals katheters, absorberende inleggers en darmspoelingen. Deze hulpmiddelen moeten ervoor zorgen dat de patiënt zelfstandig kan functioneren met een goede kwaliteit van leven. Maar hoe vindt de patiënt de hulpmiddelen die het best bij hem passen? De hulpmiddelenwijzer biedt uitkomst.

​​​​​​​Hoewel pseudokroep meestal onschuldig verloopt en spontaan herstelt, treden er soms ernstige symptomen op waarbij de luchtweg bedreigd kan raken. Een Cochrane-review uit 2004 liet zien dat corticosteroïden binnen zes uur symptoomverlichting geven. Een recente update van deze review geeft aan dat dit waarschijnlijk nog sneller gebeurt, namelijk binnen twee uur.

Patiënten die ondanks antihypertensiva een bloeddruk houden van > 140/90 zouden baat kunnen hebben bij medicatieadvies op basis van thuismetingen in plaats van metingen in de huisartsenpraktijk. Onderzoek laat tot nu toe echter wisselende resultaten zien. Een nieuw onderzoek uit de eerste lijn toont na een jaar een bloeddrukdaling van 4 tot 5 mmHg ten gunste van thuismetingen.

In de Nederlandse huisartsenpraktijk krijgt één op de tien patiënten met astma inhalatiecorticosteroïden (ICS) voorgeschreven voordat de diagnose is gesteld. Voor COPD is dat één op de vijf patiënten. Verder bestaat de helft van de eerste ICS-voorschriften uit een combinatiepreparaat met een langwerkende luchtwegverwijder in plaats van ICS-monotherapie zoals de NHG-Standaarden adviseren. Dat blijkt uit een retrospectief cohortonderzoek.

Leefstijlinterventie is de eerste stap in de behandeling van diabetes, maar de huidige adviezen blijken vaak niet toereikend om progressie van de aandoening te voorkomen. Daarom is in Leiden een onderzoek gestart naar een nieuwe interventie, het ‘fasting mimicking diet’.

Oppervlakkige tromboflebitis in het been komt vaak voor, meestal als complicatie van varices. Het natuurlijk beloop is gunstig. Van geen enkele lokale behandeling is het effect overtuigend aangetoond. Er is alleen risico op uitbreiding naar het diepe systeem of op longembolie bij grotere of progressieve tromboflebitis en bij tromboflebitis die dicht bij een verbinding met het diepe systeem zit. Het is de vraag wanneer, en zo ja welke antistollingsbehandeling dan is aangewezen. De auteurs van deze Cochrane-review concluderen dat het effect alleen voldoende is aangetoond van fondaparinux (een variant laagmoleculairgewichtheparine). Deze conclusie is echter te beperkt aangezien onderzoek naar de effectiviteit van anticoagulantia bij DVT aantoont dat klassieke anticoagulantia als coumarines en laagmoleculairgewichtheparines uitbreiding van de trombus en longembolieën ook effectief tegengaan. De recent populair geworden DOAC’s blijken wat dat betreft even effectief als coumarines.

Olanzapine is een goed alternatief voor de behandeling van kankergerelateerde misselijkheid en braken, maar deze toepassing is niet altijd bekend. De richtlijn Misselijkheid en braken van Pallialine noemt olanzapine naast levomepromazine als alternatief voor patiënten die onvoldoende reageren op andere anti-emetica. Een recente Cochrane-review bevestigt het nut van deze aanbeveling.

Ook de nieuwe NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 blijft de voorkeur geven aan NPH-insuline boven langwerkende insulineanalogen zoals insuline glargine, voornamelijk omdat de analogen twee keer zo duur zijn. Klinisch relevante voordelen, zoals minder ernstige hypoglykemieën die extra uitgaven zouden kunnen rechtvaardigen, acht de standaard onvoldoende aangetoond. In de praktijk blijken veel diabetespatiënten te worden ingesteld op insulineanalogen. Recent onderzoek dat de voorkeur van de NHG-Standaard voor NPH-insuline opnieuw onderbouwt, laat zien dat dat onterecht is.

De direct werkende orale anticoagulantia (DOAC) apixaban geeft een lager risico op grote bloedingen dan vitamine K-antagonisten (VKA’s). Dat is de conclusie van een groot prospectief cohortonderzoek bij patiënten mét en zonder atriumfibrilleren. De DOAC rivaroxaban geeft echter een groter risico op totale mortaliteit. De NHG-Standaard Atriumfibrilleren beschouwt DOAC’s en VKA’s als gelijkwaardige opties.

Kinderen en adolescenten met ADHD krijgen geregeld methylfenidaat. Het gebruik wordt echter vaak gestaakt vanwege de bijwerkingen. Gezien het toegenomen gebruik van methylfenidaat is het van belang dat zowel de behandelaar als de patiënt weet wat de bijwerkingen zijn. Een recente Cochrane-review beschrijft dat 1 op de 100 kinderen een zeer ernstige bijwerking krijgt, ruim de helft van de kinderen een of meerdere bijwerkingen en 1 op de 13 kinderen het gebruik staakt vanwege bijwerkingen.

Hypertensie is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van een beroerte. Starten met antihypertensieve medicatie ten minste 48 uur na een eerste beroerte verlaagt het risico op een volgende beroerte. Deze conclusie trekken de auteurs van een Cochrane-review over het effect van bloeddrukverlagende medicatie op de preventie van (recidiverende) beroertes, hart- en vaatziekten en dementie.