Nieuws
Australische lessen over dikkedarmkankerscreening
Screening zou effectief zijn om de mortaliteit van coloncarcinoom te verlagen. Dit jaar gaat het Nationaal Screeningsprogramma voor Dikkedarmkanker in Nederland van start. De grote vraag is of dit programma deze aanname waarmaakt. In Australië screenen ze al…
Tetanus na honden- of kattenbeet
Vraagstelling Tetanus, ook wel bekend als kaakklem of wondkramp, is een acute, zeer ernstige, potentieel dodelijke infectieziekte, veroorzaakt door het toxine van Clostridium tetani . Alleen vaccinatie met het tetanustoxine geeft immuniteit tegen tetanus. Na introductie van tetanusvaccinatie in…
Periodiek gezondheidsonderzoek is niet nuttig
Context Veel mensen zien het periodiek controleren van de gezondheid als een nuttig verschijnsel. Het idee lijkt ook logisch: hoe vroeger een ziekte wordt opgespoord, hoe meer kans op genezing. Het gaat hierbij om screening van personen zonder klachten. Die screening kan gericht zijn op één…
Gerookt vlees
Piepend zit mevrouw Jurrens voor me. Haar ogen kijken me onrustig aan. Vlassig haar, diepe groeven rond haar mond en de geur van tabak om haar heen. Ze verdwijnt bijna in haar grote trenchcoat en wijde spijkerbroek. In haar hand heeft ze een plastic tas, hierin bewaart ze haar medicijnen. Die…
‘Ik ben door mijn onderzoek een betere huisarts geworden’
Elders in dit nummer kunt u de nieuwe NHG-Standaard Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) lezen. Op dit onderwerp promoveerde Tim olde Hartman eind 2011, met zijn proefschrift Persistent medically unexplained symptoms in primary care…
Alles staat toch op Facebook?
Doelgroep Iedereen die geïnteresseerd is in (de grenzen van) het medisch beroepsgeheim. Inhoud Middels interviews met 14 experts beschrijven de auteurs het medisch beroepsgeheim en met name de grenzen en dilemma’s daarvan. Voor huisartsen worden – hopelijk -…
Onderzoek naar SOLK na rampen
De NHG-Standaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) beschrijft ‘klachten die langer dan enkele weken duren en waarvoor, na medisch onderzoek, geen aandoening is gevonden die de klachten voldoende verklaart’. Er wordt dus aangenomen dat een onderliggende ziekte…
Secundaire opscheppreventie
Het is een geliefde bezigheid van wetenschappers: mopperen op de pers en op de manier waarop die – vooral hun eigen – onderzoek aan het publiek heeft gepresenteerd. De onervaren onderzoeker stampvoet en raast, de door de wol geverfde collega schudt meewarig het hoofd en is blij dat in ieder geval…
Selectie voor de huisartsopleiding
Toelating tot de Nederlandse huisartsopleiding wordt idealiter bepaald door medische en persoonlijke kwaliteiten. Op dit moment vindt selectie plaats op basis van een sollicitatiebrief, hierna worden de kandidaten beoordeeld in een sollicitatiegesprek. Echter,…
U vraagt niet, wij draaien toch
Tijdens mijn huisartsopleiding vroeg een vrouw mij om bij haar broer langs te gaan. Hij dronk te veel en kwam niet meer buiten en zij maakte zich zorgen. In een vlaag van paternalisme zegde ik toe en ging die middag tijdens de visiteronde bij hem langs. De broer bleek een vriendelijke zestiger die…
Generieke geneesmiddelensubstitutie vermindert therapietrouw
Het overgrote deel van de huidige prescripties is generiek, maar kost slechts een fractie van de totale kosten aan geneesmiddelen. Helaas kleeft er naast het economische voordeel een bezwaar aan het gebruik van generieke geneesmiddelen en dat is de…
Apps detecteren melanomen niet goed
Steeds meer mensen gebruiken een smartphone en dit leidt tot een enorme markt voor applicaties (apps), ook medisch gerelateerd. In de grootste appstore zijn al meer dan 13.000 medisch gerelateerde apps te vinden, bijvoorbeeld apps om een goedaardige…
Dosisafhankelijke beïnvloeding van rijvaardigheid bij opiaten
Waarschuwt u altijd de patiënt voor de mogelijke gevolgen in het verkeer bij het voorschrijven van opiaten? Of laat u het over aan de gele sticker? Deze medicijnen kunnen de rijvaardigheid beïnvloeden en zodoende de kans vergroten op het krijgen van een…
Screening op coloncarcinoom september 2013 van start
Minister Schippers van Volksgezondheid Welzijn en Sport heeft besloten om vanaf september 2013 een landelijk bevolkingsonderzoek naar darmkanker in te voeren. In dit nummer besteden we aandacht in de vorm van een pro-contra aan dit nieuwe screeningsprogramma…
Wetenschap
Darmkankerscreening: geFOBT?
De kans om tijdens een mensenleven een coloncarcinoom te krijgen is 4 tot 5% en de helft daarvan zal hieraan overlijden. Dat verklaart meteen waarom screening op dikkedarmkanker geen effect heeft op de totale mortaliteit. Het heeft wel effect op de coloncarcinoom specifieke mortaliteit: een…
Screening op dikkedarmkanker: doen!
Eén op de twintig Nederlanders krijgt in zijn of haar leven dikkedarmkanker, en meer dan 90% van de patiënten met darmkanker is ouder dan 55 jaar. De vijfjaarsoverleving is 60%. Naar verwachting zal alleen al door de vergrijzing de incidentie in de komende 15 jaar met ruim 40% stijgen.1 Adequate…
Alledaagse ziekten: wat heeft 10 jaar subsidie opgeleverd?
Alledaagse aandoeningen worden veel gezien in de huisartsenpraktijk, maar de subsidiemogelijkheden voor onderzoek naar deze aandoeningen zijn beperkt. Het programma Alledaagse Ziekten van ZonMw (2002-2013) bood een unieke subsidiemogelijkheid voor onderzoek naar…
Alcoholproblematiek bij ouderen
Het alcoholgebruik onder ouderen neemt toe, dus ook het aantal oudere probleemdrinkers. De symptomen van problematisch alcoholgebruik zijn moeilijk te onderscheiden van normale verouderingskenmerken zoals trillen, vertraagd denken en handelen,…
Collaborative care voor depressieve patiënten
Het collaborative care-model is een aanpak gericht op optimale samenwerking tussen de huisarts, psychiater en een caremanager voor patiënten met een depressie. Monitoring, stepped care en kortdurende gespreksbehandeling (door middel van Problem Solving Treatment)…
Alledaagse ziekten als voorbeeldprogramma
Het programma Alledaagse ziekten is in 2000 tot stand gekomen. Toenmalig minister Els Borst zag het belang in van een onderzoeksprogramma dat nauw zou aansluiten bij de dagelijkse praktijkvraagstukken van huisartsen. Dit paste in een breder streven van de minister om door wetenschappelijk onderzoek…
Praktijk
Tijdschrift voor praktijkondersteuning
In het april verscheen het tweede nummer van 2013 van het Tijdschrift voor praktijkondersteuning. In dit nummer onder meer aandacht voor nieuwe diabetesmiddelen, bewegen bij COPD, statines, en het ontstaan en de ontwikkeling van de praktijkondersteuning. …
Kennistoets: antwoorden
1. Onjuist / 2. Juist / 3. Juist Als de huisarts (bij routinematig onderzoek) lichtverhoogde transaminasewaarden vindt (ALAT en ASAT anderhalf tot vijfmaal de bovengrens van normaal), dan worden deze na ongeveer vier weken opnieuw bepaald. Indien er serologisch geen aanwijzingen zijn…
Kennistoets: vragen
Bij de heer De Bruin, 56 jaar, zijn bij een oriënterend bloedonderzoek voor een keuring in verband met zijn verzekering afwijkende transaminasewaarden gevonden (ALAT 110 U/l en ASAT 90 U/l). De heer De Bruin heeft geen klachten. Hij gebruikt geen medicijnen en drinkt geen alcohol. Bij lichamelijk…
Geneeskunde op rantsoen
Elk jaar biedt de geneeskunde meer en dat kost elk jaar meer geld. Soms is dat een vooruitgang, soms is het geruststellingsgeneeskunde. Dat laatste is een onverzadigbare markt. Er zijn twee manieren om daar wat aan te doen, ten minste als we het te duur vinden. De eerste manier is de…
Kennistoets: antwoorden
1. Onjuist / 2. Juist / 3. Juist Als de huisarts (bij routinematig onderzoek) lichtverhoogde transaminasewaarden vindt (ALAT en ASAT anderhalf tot vijfmaal de bovengrens van normaal), dan worden deze na ongeveer vier weken opnieuw bepaald. Indien er serologisch geen aanwijzingen zijn…
Paniekaanval
Een paniekaanval kenmerkt zich door een intense angst die onverwacht en acuut opkomt en binnen tien minuten een piek bereikt. Daarbij treden vier of meer van de volgende verschijnselen op: trillen of beven, transpireren, misselijkheid of maagklachten, pijn of een onaangenaam…
Kennistoets: vragen
Bij de heer De Bruin, 56 jaar, zijn bij een oriënterend bloedonderzoek voor een keuring in verband met zijn verzekering afwijkende transaminasewaarden gevonden (ALAT 110 U/l en ASAT 90 U/l). De heer De Bruin heeft geen klachten. Hij gebruikt geen medicijnen en drinkt geen alcohol. Bij lichamelijk…
Snurken en het slaapapneusyndroom
Het is van belang om onderscheid te maken tussen onschuldig primair snurken en het obstructieve slaapapneusyndroom (OSAS). Snurken is in de meeste gevallen een hinderlijk sociaal probleem. Kenmerkend voor OSAS is het trias snurken, slaperigheid of moeheid overdag en ademstops. …
Tijdschrift voor praktijkondersteuning
In het april verscheen het tweede nummer van 2013 van het Tijdschrift voor praktijkondersteuning. In dit nummer onder meer aandacht voor nieuwe diabetesmiddelen, bewegen bij COPD, statines, en het ontstaan en de ontwikkeling van de praktijkondersteuning. …
Niet-gemetastaseerde blaaskanker
De meeste blaascarcinomen zijn (oppervlakkige of spierinvasieve) urotheelcarcinomen. Roken, schistosomiasis en blootstelling aan aromatische amines zijn de voornaamste risicofactoren. De latentietijd is groot; de meeste patiënten zijn ouder dan…
Risicoreductie en Number Needed to Treat
Het klinische effect van medicatie wordt vaak bij grote patiëntengroepen berekend. Fabrikanten presenteren het liefst de relatieve risicoreductie (RRR), terwijl onderzoeksartikelen en de NHG-Standaarden vaak het Number Needed to Treat (NNT) gebruiken. Wat betekenen deze…
Het obese kind
Obesitas bij kinderen komt steeds meer voor en brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Hoewel misschien niet alle huisartsen een centrale rol voor zichzelf zien weggelegd in de aanpak van obesitaspatiënten, zien de overheid en ook de NHG-Standaard Obesitas deze rol wel. De…
Richtlijn
NHG-Standaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)
Er is sprake van Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) als lichamelijke klachten langer dan enkele weken duren en als er bij adequaat medisch onderzoek geen aandoening is gevonden die de klachten voldoende verklaart. Inschatting van de ernst van SOLK is…