2003, nummer 14

Jaargang

Nieuws

Memento mori
Amerikaanse onderzoekers hebben een lipoproteïnefenotype en -genotype ontdekt dat met uitzonderlijk hoge leeftijd geassocieerd is. Het fenotype waarbij de HDL- en LDL-partikels groter waren, kwam meer voor bij de zeer ouden en hun nakomelingen. Dit fenotype was geassocieerd met minder hypertensie…
Ontzaglijk breekbaar
Fotoreportage van Francesco Cinque Richtlijnen en onderzoek over hart- en vaatziekten gaan over abstracte mensen, foto's laten echte mensen zien. Francesco Cinque maakte in Verpleeghuis Lindendael in Hoorn portretten van mensen bij wie de preventie als het ware mislukt is, mensen met een CVA,…
Winterdag
Ze lopen oud en voorzichtig naast elkaar. Hoewel haar benen broos zijn, en zijn knieën stijf, is hun flair met de jaren niet verloren gegaan. Met een behouden zwier gaan ze over straat. Het is niet glad en ze zijn er vandaag samen op uitgetrokken. Want zo'n ochtend is het: koud en kraakhelder. De…
Het hart in de taal
Hippocrates kende nauwelijks ziekten van het hart: als het hart, het levensbeginsel, ziek wordt, treedt de dood snel in, zo redeneerde hij. Zijn inzicht was beperkt. Op welke wijze het hart als pomp cruciaal is voor het leven, weten we pas sinds William Harvey in de eerste helft van de…
Meetbare kwaliteit
Het opstellen van kwaliteitscriteria voor de behandeling van hart- en vaatziekten is moeilijk. Engelse onderzoekers beschrijven in de British Journal of General Practic e van september een methode om indicatoren voor kwalitatief goed handelen op te stellen. Ze hadden daarbij flinke problemen,…
Van de regen in de drup
Van hart- en vaatziekten kun je depressief worden, dat is naar. Nog vervelender is het dat je depressief kunt worden van de medicijnen die je voor die hartkwaal slikt. Ton Dhondt, gerontopsychiater, heeft zich zo'n 10 jaar lang beziggehouden met de vraag of er zoiets bestaat als een door…
Cijfers, cijfers, cijfers
De British Heart Foundation heeft sinds begin 2003 een website vol met cijfers over hart- en vaatziekten; van het voorkomen van congenitale afwijkingen tot het alcoholgebruik in allerlei delen van de UK, van de sterfte na een infarct tot de hoogte van het cholesterol, van lichaamsbeweging tot…
Bevorderen psychosociale factoren het ontstaan van hypertensie?
Ongeduld en ergernis leiden op den duur tot hypertensie, dat blijkt uit onderzoek van Yan et al. Deze onderzoekers onderscheiden in navolging van anderen 3 dimensies in type-A-gedrag: hostility , time urgency/impatience en achievement striving/ competetiveness , ruwweg te vertalen als…
Toename ziektelast en kosten van hartfalen
De belasting, en daarmee de kosten van de gezondheidszorg ten gevolge van hartfalen zullen de komende 20 jaar blijven toenemen. In een Schots onderzoek berekenden onderzoekers de belasting van de gezondheidzorg ten gevolge van hartfalen in het jaar 2005, 2010 en 2020. De prevalentie van hartfalen…
Oefenen na een infarct helpt
De NHG-Standaard Acuut coronair syndroom in dit nummer gaat niet verder dan de opname. Hartrevalidatie is een logisch vervolg op een infarct. Oefenen na een hartinfarct verlaagt de kans op overlijden. Canadese onderzoekers publiceerden onlangs een technology assessment report over de effecten…
Verdwenen hartziekte
Ooit van myodegeneratio cordis gehoord? In 1965 was dat de meest voorkomende hartziekte in de huisartsenpraktijk. Vijftig huisartsen registreerden destijds in hun totale populatie (n=155.962) 2267 patiënten met hart- en vaatziekten: 15 hadden er acuut reuma, 65 een klepgebrek met reuma in…

Wetenschap

Vrije toegang van de huisarts tot inspanningselektrocardiografie; een gecontroleerd onderzoek
Het vigerende, traditionele verwijsproces van huisartsen naar specialisten is niet totstandgekomen op grond van kwalitatieve overwegingen, maar is gebaseerd op oude afspraken en wetgeving. Diverse onderzoekers hebben dit verwijsproces uitvoerig bestudeerd en melden aanzienlijke tekortkomingen…
Comorbiditeit en comedicatie bij patiënten met boezemfibrilleren
De context van de patiënt, in termen van comorbiditeit en comedicatie, vormt een belangrijk facet van het huisartsgeneeskundig handelen. Immers, de prognose van een aandoening en de aard en de frequentie van mogelijke ontsporingen in de behandeling worden mede door die context bepaald, zeker…
Onderzoek naar hartfalen een nieuwe hype?
Onderzoek kent net als mode trends. Sommige aandoeningen liggen beter in de markt dan andere, deels omdat ze meer voorkomen, medicamenteus behandelbaar (lijken te) zijn of een grote maatschappelijke impact (ziektedagen en -kosten) hebben en deels omdat er meer geld voor is. Zo is bijvoorbeeld…
‘Het meest verbijsterende van alle wezens’
Ziekte komt vaak aangeslopen op kousenvoeten, er zijn wat vage voortekenen die van alles kunnen voorspellen. Maar omdat ze meestal niets te betekenen hebben let je er niet op. Dan komt het moment dat je moet erkennen dat er wel degelijks iets mis is. Meestal is het alleen maar een flinke griep…

Praktijk

Klein woordenboek voor de huisarts
Hart- en vaatziekten zijn ‘volksvijand nummer 1’, zoals dat heet. Een tamelijk lompe en bovendien zinledige slogan. Volksmennerij zelfs, omdat er altijd een eerste doodsoorzaak zal zijn en er dus altijd een ‘volksvijand’ zal blijven. Hoe het ook zij, de angst voor een hartkwaal is groot. Om…
Seksualiteit na een infarct ‘Vrijen doe je met je hart’
Hart- en vaatziekten kunnen soms vergaande gevolgen hebben voor de seksualiteit van de patiënt. Naast somatische oorzaken kunnen ook angst en onzekerheid problemen geven. De huisarts kan een belangrijke rol vervullen bij zowel het voorschrijven van medicatie als het wegnemen van onnodige…
PAV in de huisartsenpraktijk: Een been om op te staan
Het is geen uitzondering als een patiënt zich op het spreekuur meldt met claudicatioklachten. De aandoening komt veel voor, en zelfs veel vaker dan bij de huisarts bekend is. Wat zijn zoal de risicofactoren? En heeft het zin om actief de patiënten op te sporen die wel PAV hebben, maar daarvan…
Epidemiologie in de NHG-Standaarden: Incidentie- en prevalentiecijfers1
In de kennistoets discussiëren twee huisartsen over de incidentie van CVA's en ischemische hartziekten. Meestal wordt in de inleiding van een NHG-Standaard informatie gegeven over de incidentie en prevalentie van de besproken aandoening of risicofactor. Wat betekenen die epidemiologische…
Atriumfibrilleren in de huisartsenpraktijk: Als het hart van slag is
Hartkloppingen worden door patiënten meestal als onrustbarend ervaren. Gelukkig kan de huisarts hen na eenvoudig onderzoek meestal wel geruststellen. Anderzijds merken sommige patiënten juist niets van een onregelmatige hartslag, terwijl deze wél consequenties heeft. Bij zowel de diagnostiek als…