2004, nummer 9
Nieuws
Wat is…?
Onderzoek doen is moeilijk, dokters zijn geen wetenschappers en onderzoek lezen ze al helemaal niet. Velen denken naar aanleiding van de vergelijking van Richard Smith, hoofdredacteur van de BMJ, dat dokters meer op jazzmusici lijken dan op wetenschappers, zie ook de column in In de Praktijk …
Injectietherapie bij schouderaandoeningen
Van de Weg et al. beschrijven in hun artikel ‘Wel of geen injectietherapie bij schouderaandoeningen? Een systematisch literatuuronderzoek’ (H&W 2004;47: 178-83) de uitkomsten van een systematische review naar het effect van injectietherapie bij schouderklachten in de huisartsenpraktijk. De…
Liever geen verkorte standaarden
Tot mijn verbazing zag ik dat slechts de verkorte vorm van de herziene NHG-Standaard Psoriasis werd gepubliceerd (H&W 2004;47:304-5). Voor de volledige versie werd naar de NHG-website verwezen. Deze onaangekondigde en niet van enige uitleg voorziene beleidswijzing verontrust mij om meerdere…
Intermezzo
Onbegrepen klachten en onzekerheid kun je te lijf met tests of pathologisch onderzoek (zie pagina 408) maar ook met kijken en nauwkeurig registreren. William Pickles beschrijft in Epidemiology in a country practice de eerste epidemie van epidemic myalgia , waarvan we nu weten dat het een…
Infectieuze conjunctivitis: veel recepten, weinig Standaardwerk
Infectieuze conjunctivitis komt veel voor. Patiënten bij wie de huisarts deze diagnose stelt, krijgen bijna allemaal iets voorgeschreven, meestal een antibioticum. Dit is verrassend, aangezien de aandoening in de regel vanzelf overgaat. In 2001 was de incidentie van infectieuze…
Erfelijk coloncarcinoom; de Facts-studie
In de H&W van juni publiceerden we een klinische les over coloncarcinoom (H&W 2004;47:335-7). De Stichting Opsporing Erfelijke Tumoren doet een landelijk onderzoek naar de waarde van periodieke coloscopie bij personen met een positieve familieanamnese voor colorectaal carcinoom (CRC). Doel is het…
Drie dagen amoxicilline is voldoende
Drie dagen amoxicilline is net zo effectief als vijf dagen amoxicilline bij de behandeling van kinderen met een niet-ernstige pneumonie. Tot deze conclusie komen onderzoekers in de BMJ. De onderzoekers vergeleken de effectiviteit van een driedaagse met een vijfdaagse kuur in een RCT. Kinderen…
Kwaliteit van zorg en registratie
We zullen straks op vele gebieden cijfers moeten verzamelen waarmee de rekenaars onze kwaliteit kunnen vaststellen. Misschien valt het mee en hoeven we alleen maar in ons computersysteem te kijken en wat zoekopdrachten te geven. We bekijken de printjes, doen er een leuk kaftje omheen en…
Euthanasie in België
Bij 2 van de 5 patiënten die in 1998 in de zorg van een Vlaamse huisarts overleden, nam de huisarts een beslissing over levensbeëindiging. Als alle plotselinge overlijdensgevallen werden uitgesloten, namen huisartsen zelfs in 3 van de 5 gevallen zo'n beslissing. Belgische onderzoekers stuurden…
Rumineren in gedachten is ongezond voor ouderen
Let op, dit gaat niet over zuigelingen die mondjes melk teruggeven. De term ‘rumineren’ is ook in gebruik voor het verschijnsel van het steeds terugkeren van negatieve gedachten. Rumineren bij zuigelingen is normaal, maar in het geestelijk domein is het mogelijk een serieuzere zaak. Kirkegaard…
Grenswaarden Europese zwemwaterrichtlijnen onvoldoende
Hoewel steeds meer buitenwater voldoet aan de Europese grenswaarden, worden er meer gezondheidsklachten bij GGD's en provincies gemeld die samenhangen met zwemmen in oppervlaktewater. Eerder onderzoek heeft laten zien dat drempelwaarden voor micro-organismen per liter om een gastro-enteritis op…
Een pil tegen de effecten van luiheid?
Lichamelijke inspanning is goed voor hart en bloedvaten. Tot nu toe was dit voornamelijk gebaseerd op observationeel onderzoek en geloof. Het was slechts aangetoond bij patiënten die al leden aan cardiovasculaire ziekten. In Finland deed men een gerandomiseerd onderzoek onder 50-60-jarige blanke…
ZonMw-programma
Wilt u onderzoeken wat de beste manier is om een interventie in de zorg ingevoerd te krijgen? Bij ZonMw heeft u tot 13 september de mogelijkheid om een subsidieaanvraag in te dienen in het programma Doelmatigheidsonderzoek. Er valt 13 miljoen euro te verdelen. Vooraanmeldingen via www.zonmw.nl…
Borstkankerscreening: evaluatie van het Nijmeegse programma
De vraag of borstkankerscreeningsprogramma's op de lange termijn een even grote reductie in mortaliteit teweegbrengen als in een paar gerandomiseerde onderzoeken naar de effectiviteit van borstkankerscreening is gevonden, is nog steeds niet beantwoord. Voor- en tegenstanders slaan elkaar met…
Wetenschap
Tonsillitis acuta bij kinderen in de huisartsenpraktijk: verandering van incidentie en beleid?
Keelpijn is een veel voorkomende reden voor ouders om met hun kind naar de huisarts te gaan; de klacht staat in Nederland op de vierde plaats van de meest voorkomende contactredenen op de kinderleeftijd. Een belangrijke oorzaak van keelpijn bij kinderen is tonsillitis acuta ofwel ontstoken…
Het aanvragen van laboratoriumtests bij patiënten met onbegrepen klachten
Een patiënt die met onbegrepen of vage klachten op het spreekuur komt, is een dagelijks fenomeen voor de huisarts. De onbegrepen klacht is gedefinieerd in de NHG-Standaard Bloedonderzoek. Een klacht is onbegrepen of vaag als er geen alarmsymptomen zijn, de huisarts geen enkele plausibele…
De kwaliteit van CBO-richtlijnen en NHG-Standaarden beoordeeld met het AGREE-instrument
Nederland kent een lange traditie op het gebied van klinische richtlijnontwikkeling. Begin jaren tachtig van de vorige eeuw startte het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO, destijds Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing, met het ontwikkelen van landelijke…
Praktijk
Bij de casus over medicatie bij maagklachten: Daar krijg je het zuur van!
In de kennistoets bezoekt mevrouw Van Ankeren de huisarts omdat ze last heeft van hevige refluxklachten zonder alarmsymptomen. De huisarts overweegt een protonpompremmer voor te schrijven. In deze medicatiekeuze staat zij niet alleen. In 2000, zo blijkt uit cijfers van het College voor…
De huisarts en het reizigersconsult: Gezond op weg
‘Think and go global’ is een raad die veel mensen opvolgen. Het reisbureau geeft alvast de nodige adviezen en vooral in de grote steden vervoegt de globetrotter in spe zich vervolgens bij de GGD. Buiten de grote steden doen patiënten ook regelmatig een beroep op de huisarts voor zij op reis gaan…
NHG-Kaderopleiding Supervisie: De oude en nieuwe lichtingen
In september zal voor de vierde maal in de NHG-geschiedenis een lichting NHG-huisarts-supervisoren en -begeleiders de Supervisieopleiding afronden tijdens een feestelijke bijeenkomst. Van de veertien deelnemers zijn er dan dertien formeel door het NHG erkend als supervisor, en één deelnemer is…
Over de grenzen van het vak: EGPRN-Congres in België
Het voorjaarscongres 2004 van het European General Practice Research Network (EGPRN) werd gehouden in Antwerpen, met als thema ‘Culture and illness in general practice’. De 111 deelnemers uit 23 Europese landen (onder wie negen Nederlanders) gingen gedurende twee dagen met elkaar in debat. Voor…
Niet voorschrijven maar opschrijven!
Elders in dit nummer is de herziene NHG-Standaard Hoofdpijn opgenomen. In samenhang daarmee zijn ook de NHG-Patiëntenbrieven over dit onderwerp aangepast. Bovendien is er een nieuwe patiëntenbrief over het bijhouden van een hoofdpijndagboek uitgebracht. De gegevens uit zo'n dagboek leveren niet…
‘Een betere samenwerking geeft efficiëntere zorg’
De regio Zwolle is koploper als het gaat om het maken van Werkafspraken tussen huisartsen en medisch specialisten. Onlosmakelijk daarmee verbonden is het Interlineproject. Dit project heeft als doel de Werkafspraken door middel van nascholing in de hagro's bekend te maken bij huisartsen in de…
Geneeskunstenaar
In een vorig leven ontmoette ik Richard Smith, de wat bonkige, in houtvestershirt geklede hoofdredacteur van het BMJ. Een scherp denker die nimmer verlegen zit om een krachtige opinie. In zijn rubriek ‘Editor's Choice’ stelde Smith op 19 juni de vraag: ‘Zijn artsen wetenschappers?’ Het antwoord…
Jet lag
Het ‘jet-lagsyndroom’ wordt gedefinieerd als een chronobiologische aandoening die het resultaat is van het passeren van een aantal tijdzones in een korte tijdsspanne. De kenmerkende verschijnselen zijn: slapeloosheid of overmatige slaperigheid, moeheid, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid…
Slaapklachten
Slaapklachten zijn een veelvoorkomend probleem; in Nederland heeft een derde van alle volwassenen problemen met de slaap. Slechts een klein deel raadpleegt hiervoor zijn arts. Slapeloosheid (insomnia) is de klacht over subjectief slaaptekort in combinatie met klachten over het functioneren…
Libidoverlies bij gebruik van de pil
Libidoverlies door gebruik van de combinatiepil komt wellicht vaker voor dan wij denken. Vrouwen die met de pil starten wordt gevraagd om na drie maanden op controle te komen indien zij vragen hebben of bijwerkingen willen bespreken. De huisarts dient dan ook alert te zijn op effecten op de…
Obductie als laatste verwijzing vanuit de huisartsenpraktijk
In de dagelijkse praktijk rijzen soms vragen over de oorzaak van het overlijden van een patiënt. Vooral bij acuut overlijden zijn belangrijke vragen: Waaraan overleed de patiënt? Heeft de arts iets over het hoofd gezien? Heeft de patiënt niet op tijd aan de bel getrokken of heeft de familie…