Jaargang
54
Alle nummers
Archief tijdschrift
Nieuws
En als het kanker is
Huisartsen hebben veel met kanker te maken. We vragen diagnostiek aan en in ons achterhoofd speelt een maligniteit mee, we hebben verschillende ‘actuele’ patiënten die een behandeling ondergaan en begeleiden geregeld een terminaal ziekbed thuis. Kanker komt door de toenemende vergrijzing ook…
Hoofdhuidkoeling
Het artikel ‘De behandeling van borstkanker’ van Rhodé Bijlsma et al. informeert de huisarts uitstekend. De auteurs noemen uitdrukkelijk het belang voor de patiënt van begeleiding van de huisarts bij het tot stand komen van het individuele behandelschema. In de tabel Aandachtspunten bij…
Oncologieboek vooral naslagwerk
Doelgroep Studenten geneeskunde en verpleegkunde, naslagwerk voor aios en huisartsen. Samenvatting Deel A, de algemene aspecten, beslaat ruim een derde van het boek. Zeker voor wie wat langer geleden afstudeerde, bevat het een rijkdom aan achtergrondkennis. Moleculair-genetische en…
Actuele richtlijnen palliatieve zorg
Doelgroep Artsen, verpleegkundigen en apothekers die direct betrokken zijn bij de palliatieve zorg en voor gebruik bij consultatie, onderwijs en scholing. Inhoud Dit verrassend dunne naslagwerk bevat naast 31 gereviseerde richtlijnen negen nieuw ontwikkelde richtlijnen. Deze nieuwe richtlijnen…
Screening darmkanker verlaagt mortaliteit
Het aantal gevallen van colorectale kanker in de westerse wereld neemt toe. Bij het stijgen van de leeftijd stijgt ook het risico op het krijgen van dit type kanker. Bij Nederlandse mannen staat de diagnose qua mortaliteit op een derde plaats, bij vrouwen op een tweede – een belangrijk…
Methylnaltrexon en obstipatie
Vraagstelling Therapieresistente opioïdgeïnduceerde obstipatie is een probleem bij de begeleiding van patiënten in de palliatieve fase. Obstipatie kan zeer belastend zijn voor de patiënt. In de richtlijn Obstipatie van het Integraal Kankercentrum van 2009 staat het advies om eerst over te gaan…
Moeheid bij kanker
Veel kankerpatiënten zijn moe. Zowel de ziekte als de behandeling kan klachten van moeheid geven en de psychosociale impact van de diagnose ‘kanker’ maakt het er vaak niet beter op. Bovendien herstelt niet iedereen: 20 tot 40% van de patiënten met kanker blijft ook na de behandeling chronisch…
De oncoloog
Als zoon van een Belgische huisarts ligt de band tussen de huisarts en de oncoloog mij na aan het hart. Door succesvolle verbetering in de opsporing en behandeling van patiënten met kanker wordt deze band steeds intensiever. In Nederland wordt jaarlijks bij 80.000 mensen kanker gediagnosticeerd…
De huisarts
Meer samenwerking om de zorg aan patiënten met kanker nog beter te maken, daar streven we naar. In deze bijdrage verkennen we de wensen en verwachtingen van de huisarts en de oncoloog. Als huisarts richten we ons op de samenwerking met medisch specialisten, niet alleen met oncologen maar ook met…
‘Wat doen we met de overlevers van kanker?’
Anemone Bögels is directeur van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen, een landelijke koepel waarbij 25 lidorganisaties met een relatie tot kanker zijn aangesloten. In een interview gaat zij in op het perspectief van patiënten met kanker: wat kan de huisarts voor hen betekenen…
Huisarts: ook voor patiënten met kanker
Door de vergrijzing, verbeterde diagnostiek en behandeling, en langere overleving, neemt het aantal patiënten met een maligne aandoening in de komende decennia flink toe. Deze patiënten gaan voor de nacontroles naar de specialist, maar er zijn argumenten om huisartsen daarbij nauwer te…
De dokter
‘Iehhh, wat is dít??’ Mijn zusje laat mijn iPhone met afgrijzen op de tafel vallen. ‘O, sorry,’ mompel ik, als ik de foto van mevrouw Poorts linkerborst zie. ‘Die had ik even moeten wissen. Is van een patiënt van me, ik moest een foto naar de oncoloog mailen om te beoordelen of bestraling nog…
Kankeren…
Mijn laaggradige non-Hodgkin blijft helaas voor verrassingen zorgen. Met een zware sepsis en vrijwel in shock beland ik op de intensive care. ‘Als u familie uit het buitenland wilt laten komen, kunt u beter haast maken’, krijgt mijn vrouw te horen. Zoons uit New York en Tilburg kwamen over. Na…
Kankerspoken bestaan niet?
Kinderen wiens ouders kanker hebben, blijven vaak met vragen en twijfels zitten ondanks alle inspanningen om hen goed op te vangen. Vaak springen familieleden en vrienden in bij het opvangen van deze kinderen, maar er is nu ook een speciale website voor deze doelgroep: www.kankerspoken.nl. …
Vaccineren tegen baarmoederhalskanker helpt
De Australische vaccinatiecampagne om vrouwen tussen 12 en 26 jaar het vaccin Gardasil® te geven, leidt tot een afname van de ernstigere voorstadia van baarmoederhalskanker onder meisjes jonger dan 18 jaar. Al binnen 3 jaar na de start van de campagne komt dit resultaat naar boven. Bij 78%…
Kijk op sterven
Elk sterfbed is anders. De ziekte en symptomen verschillen uiteraard, maar vooral de manier waarop mensen met hun sterven omgaan, maakt elk sterfbed uniek. Toch zijn in het omgaan met naderend sterven wel patronen herkenbaar. Als de professional zich hiervan bewust is, kan hij de terminale…
Het hoofd koel houden
Haaruitval is waarschijnlijk de meest confronterende en stigmatiserende bijwerking van chemotherapie. Hoofdhuidkoeling bij de toediening van chemotherapie kan kaalheid voorkomen doordat de haarwortels door de lagere temperatuur beschermd worden. Hoofdhuidkoeling is echter niet overal beschikbaar…
Communiceren tussen hoop en realisme
Een psychologe bij het NIVEL onderzocht met behulp van focusgroepen wat vrouwen met borstkanker zouden willen horen als een curatieve behandeling niet meer mogelijk is, en hoe het slechte nieuws gebracht moet worden. De psychologe richtte zich daarbij op de medisch oncoloog en in het…
Borstkankerscreening bij de buren
Borstkankerscreening in verschillende Europese landen heeft niet gezorgd voor dalende sterfte aan borstkanker. Dit beweert een internationale onderzoeksgroep die naburige landen met elkaar vergeleek in een artikel in het British Medical Journal. In Nederland is de borstkankerbus een bekend…
Wetenschap
Voeding bij kanker
Een goede voedingstoestand is voor patiënten met kanker van groot belang. De aard van de voedingsinterventie zal afhangen van de lokatie van de tumor, het type kanker, het stadium, de behandeling en de hierbij optredende klachten, het medisch behandeldoel en de prognose. Sarcopenie en…
De voor- en nadelen van ontkenning bij longkanker
Ontkenning is een bekend verschijnsel in de klinische oncologie. Ontkenning heeft een negatieve gevoelswaarde. Velen denken dat praten over gevoelens altijd goed is. Bij patiënten met longkanker blijkt matige of toenemende ontkenning een gunstig effect te kunnen hebben op…
De huisarts: spil in de nazorg voor patiënten met kanker?
Mensen die zijn behandeld voor kanker hebben nazorg nodig voor lichamelijke restverschijnselen van de ziekte en de behandeling, maar ook voor de emotionele en sociale problemen die zij vaak hebben. Gezondheidsraad en patiëntenorganisaties vinden dat de eerste lijn een…
Vertraging in de diagnose en behandeling van colorectale kanker
De prognose van colorectale kanker (CRC) is grotendeels afhankelijk van het ziektestadium bij de aanvang van de behandeling. Sommige patiënten met CRC consulteren de huisarts relatief laat. Bij een deel van de patiënten wordt de diagnose pas in een laat stadium gesteld. …
Prominente rol huisarts in de oncologische nazorg
In een recent verschenen rapport doet KWF Kankerbestrijding aanbevelingen om de verantwoordelijkheid voor optimale zorg aan patiënten met kanker, met name in de fase na de primaire behandeling, meer dan voorheen ook bij de eerstelijnszorg te leggen. Op het gebied van vroegdiagnostiek en in de…
Zorg aan borstkankerpatiënten tijdens de behandeling
De huisarts kan een belangrijke rol spelen in de gecoördineerde oncologische zorg aan borstkankerpatiënten. Vrouwen met borstkanker hebben in het jaar sinds de diagnose vaker contact met hun huisarts dan in het jaar daarvoor. Vrouwen met borstkanker hebben in het jaar volgend…
Praktijk
Alpe d’HuZes: opgeven is geen optie
De Stichting Alpe d’HuZes zet zich in voor de strijd tegen kanker. Daartoe organiseert de stichting een jaarlijkse actie waarbij fietsers, alleen of in een team, geld bijeen fietsen voor de overwinning op kanker. Op één dag wordt de legendarische Alpe d’Huez tot zes keer toe beklommen. Op…
Postmenopauzaal bloedverlies
Postmenopauzaal bloedverlies (PMB) is bloedverlies dat meer dan een jaar na de laatste menstruatie optreedt. Bloedverlies dat (verwacht) optreedt bij het gebruik van cyclische postmenopauzale hormonale substitutietherapie valt hier niet onder. Soms is PMB een eerste uiting van een maligniteit,…
Vergrote lymfeklier
Patiënten komen op het spreekuur omdat ze een knobbeltje hebben gevoeld. Ze zijn ongerust. Soms ligt er inderdaad een maligniteit of systeemziekte aan ten grondslag, maar vaak is een vergrote lymfeklier onschuldig en self-limiting. Het is belangrijk het onderscheid daartussen tijdig te maken. …
Dokters zonder kanker
Dokters krijgen geen kanker. Nou ja, andere dokters soms wel, maar ikzelf niet. Nu niet tenminste, later misschien. En dan zie ik het wel. Patiënten, die krijgen weleens kanker. Patiënten kunnen tevoren ongerust zijn over de diagnose of er angst voor hebben. Dokters niet. Dokters zijn ongerust…
Communiceren met palliatieve patiënten
De huisarts kan in de palliatieve fase een belangrijke bondgenoot zijn voor de patiënt en diens naasten. Goed communiceren met de patiënt aan het einde van het leven is vaak niet zo makkelijk. Goede communicatie met patiënten in de palliatieve fase stoelt op drie aandachtspunten:…
De huisarts en oncologie
Dit congresnummer van H&W gaat over kanker. Kanker komt steeds vaker voor; naar schatting verdubbelt het aantal contacten van de huisarts met kankerpatiënten de komende tien jaar. Het is een veelzijdig en vaak beladen onderwerp. Veelzijdig zijn ook de materialen die het NHG ter beschikking heeft…
Zo kan’t niet langer
‘Zo kan ’t niet langer, ik wil euthanasie’. In hun ellende zeggen mensen dat weleens. Maar bij een euthanasiewens willen we een weloverwogen besluit. Net zoals je weloverwogen besluit te trouwen of kinderen te krijgen. Dat weloverwogen besluit kunnen dokters wel willen, maar patiënten…