Alle nummers
Archief tijdschrift

2023, nummer 10

Jaargang
66
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • Podcast: oktober 2023

    Hoe ziet de eerstelijnszorg aan kinderen met chronische buikklachten eruit? Huisarts Femke Veldman gaat in gesprek met auteur Sophie Ansems over de 4 hoekstenen van de aanpak: neem de tijd, geef uitleg op maat, behandel symptomatisch en bied goede follow-up.

  • Nieuw onderzoek naar diagnostiek bij geheugenproblemen

    Diagnostiek bij geheugenproblemen kan bij ouderen vaak in de eerste lijn plaatsvinden. De NHG-Standaard Dementie stimuleert dat ook. Toch worden de meeste dementiediagnoses op geheugenpoliklinieken gesteld. Is diagnostiek bij de huisarts net zo goed als op de geheugenpolikliniek?

  • Wat willen diabetespatiënten bespreken in een behandelgesprek?

    Patiënten met diabetes type 2 (DM2) vinden kwaliteit van leven het belangrijkste onderwerp in een behandelgesprek. Verder vinden zij het van belang om met hun behandelaar te praten over de effecten en bijwerkingen van medicatie en over de complicaties van diabetes op langere termijn. Dat blijkt uit een recent Nederlands onderzoek.

  • Iedereen hoort alleen datgene wat hij begrijpt*

    Had ik maar het gymnasium gedaan, dacht ik tijdens mijn vakantie bij de kaasboer in de binnenlanden van Griekenland. Mijn communicatie met haar beperkte zich tot het ouderwetse handen-en-voetenwerk, maar leidde uiteindelijk, na vele minuten in de verzengende hitte, toch tot het beste onderdeel van de borrelplank.

  • Succesvol thuis saturatie meten bij COVID-19

    Kunnen patiënten met COVID-19 thuis saturatie meten? Of leidt dat tot meer werk voor de huisarts? Een Nederlands gerandomiseerd pilotonderzoek laat hierover positieve resultaten zien. Thuis saturatie meten is goed mogelijk en leidt niet tot meer consulten. Het is echter nog onduidelijk of dit ook gezondheidswinst oplevert.

  • Naar minder preventieve medicatie in het laatste levensjaar

    Ongeveer twee derde van de patiënten met een levensbedreigende aandoening gebruikt in het laatste levensjaar preventieve medicatie. Dat concludeerden onderzoekers op basis van een retrospectief cohortonderzoek in de database van het Julius Huisartsen Netwerk.

  • Morfine kan kortademigheid bij COPD verminderen

    Orale morfine kan bij sommige COPD-patiënten chronische kortademigheid verminderen. Hoe ernstiger de kortademigheid en hoe hoger het BMI van de patiënt is, hoe meer kans op effect. Dit blijkt uit een Nederlandse RCT bij chronisch kortademige COPD-patiënten uit een longrevalidatiecentrum.

  • Hypocriet

    Een snoepreisje naar Tanzania helpt niet als we echt willen zorgen voor de gezondheid van de allerarmsten, vindt columnist Tasja de Koning. Maar hoe zit het dan met de uitwisselingsstudent die bij haar heeft gelogeerd en die ze met haar benzineauto naar Schiphol brengt?

  • Brandwonden app: nuttig of overbodig?

    Brandwondenzorg Nederland, het samenwerkingsverband van de 3 grote landelijke brandwondencentra, en de Nederlandse Brandwonden Stichting hebben een app ontwikkeld die ondersteuning moet bieden bij de eerste opvang van brandwondenslachtoffers. Volgens de makers behoren huisartsen tot de doelgroep. Het is maar de vraag of dit een nuttig hulpmiddel is voor huisartsen.

  • Valpreventie door omgevingsinterventies

    Valincidenten bij thuiswonende ouderen komen regelmatig voor en zijn geassocieerd met verhoogde morbiditeit en mortaliteit. Uit een recente cochranereview blijkt dat eenvoudige aanpassingen van de omgeving al effectief zijn in het verminderen van deze valincidenten.

  • Toename resistentie tegen azitromycine bij Mycoplasma genitalium

    Mycoplasma genitalium is een soa die meestal geen behandeling behoeft. Daarom wordt er niet standaard op getest. Als bij mannen met langdurige uretritisklachten door M. genitalium toch behandeling is gewenst, moeten we rekening houden met de toegenomen resistentie tegen azitromycine. Dat blijkt uit een recent Nederlands eerstelijnsonderzoek.

Wetenschap

  • Behandeling van kinderen met chronische buikklachten

    Huisartsen zien regelmatig kinderen met chronische buikklachten. Huisartsen kunnen de meeste van deze kinderen heel goed onderzoeken en behandelen. Ze moeten dan wel in staat zijn ernstige organische aandoeningen tijdig te herkennen zonder het kind te belasten met onnodig aanvullend onderzoek. Hoe dat kan, laten we zien aan de hand van nieuwe inzichten uit de literatuur in aanvulling op de NHG-Standaard. De 4 hoekstenen van de eerstelijnszorg aan kinderen met functionele buikklachten zijn: neem de tijd, geef uitleg op maat, behandel symptomatisch en bied goede follow-up.

  • Prostaatwijzer lijkt verwijzingen naar de uroloog te voorkomen

    De NHG-Standaard Mictieklachten bij mannen adviseert om patiënten met een prostaatspecifiek antigeen (PSA)-waarde van ≥ 3 ng/mL voor nadere diagnostiek van prostaatkanker te verwijzen naar de uroloog. Risico-inschatting met PSA-waarde, rectaal toucher en prostaatecho ingevuld in het predictiemodel de Prostaatwijzer kan meer dan de helft van de prostaatbiopten voorkomen. Implementatie van deze Prostaatwijzer in een eerstelijns diagnostisch centrum resulteerde dan ook in een potentiële reductie van 68% in het aantal verwijzingen ten koste van slechts 1 (0,52%) gemiste klinisch significante prostaatkankerdiagnose. Het gebruik van de Prostaatwijzer in een eerstelijnssetting is daarom een potentieel veilige en patiëntvriendelijke strategie om zorgkosten, wachttijden en werkdruk te reduceren.

  • Een nieuwe predictieregel voor acuut coronair syndroom

    Als mensen de huisartsenpost bellen met acute thoracale klachten, is de telefonische triage van levensbelang. De momenteel gebruikte Nederlandse Triage Standaard voorspelt niet heel goed welke patiënt een acuut coronair syndroom (ACS) heeft. Wij hebben een nieuwe predictieregel ontworpen die accurater en efficiënter is. De criteria zijn leeftijd, geslacht, zwaar gevoel op de borst, uitstralende pijn, zweten en ’s nachts bellen.

  • Psychische klachten: waarom niets doen zo lastig is

    De ggz wordt overspoeld door patiënten met relatief milde psychische problemen. Daardoor komen patiënten met ernstige problematiek soms op wachtlijsten terecht. Het zou goed zijn, vinden de auteurs van dit opiniestuk, als huisartsen mensen minder snel zouden doorverwijzen naar de ggz, maar het is moeilijk weerstand te bieden aan een worstelende patiënt die vraagt om diagnostiek en behandeling. Een persoonsgerichte, stapsgewijze, actief-afwachtende benadering kan misschien helpen.

  • Huisartsgeneeskunde in de lengte en de breedte

    In haar oratie eerder dit jaar ging hoogleraar huisartsgeneeskunde Nynke Scherpbier-de Haan in op de druk op de huidige huisartsenzorg. Oplossingen hiervoor kunnen zowel in de lengte (continuïteit) als in de breedte (samenwerking) worden gevonden, stelt ze. Interprofessionele en transmurale samenwerking – het specifieke aandachtsgebied van haar hoogleraarschap, speelt hier een belangrijke rol in.

  • Recidiverende bacteriële vaginose

    Bacteriële vaginose is een hinderlijke klacht die grote invloed kan hebben op de kwaliteit van leven. Er zijn patiënten die regelmatig recidieven hebben, maar over hoe vaak en welke factoren daarop van invloed zijn is weinig bekend. Wij vergeleken op basis van elektronische patiëntendossiers de kenmerken van patiënten met een eenmalige dan wel recidiverende bacteriële vaginose. Ook onderzochten wij welke diagnostiek en behandeling de huisarts inzette.

  • Zorg voor patiënten met niet-acute pijn op de borst kan beter

    Patiënten met niet-acute pijn op de borst kunnen onderliggend coronairlijden hebben. Een minderheid van de patiënten krijgt een verwijzing naar de cardioloog voor aanvullende diagnostiek. De daaropvolgende informatieoverdracht tussen huisarts en cardioloog blijkt niet bij alle ­patiënten optimaal te verlopen. Continuïteit van informatie en zorg is voor deze patiënten van groot belang, omdat zo complicaties en heropnamen kunnen worden voorkomen. Er is ruimte voor verbetering van zowel de terugkoppeling van de cardioloog na verwijzing, als van de registratie van deze terugkoppeling in het EPD door de huisarts. Bij patiënten met de diagnose angina pectoris blijkt de medicamenteuze behandeling niet altijd volgens de richtlijn te gebeuren.

Praktijk

  • Bacteriële vaginose [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Incognito in de spreekkamer: systemische lupus erythematosus

    Systemische lupus erythematosus is lastig te herkennen, omdat de symptomen zo divers zijn en niet altijd gelijktijdig voorkomen. Deze aandoening kan plotseling opkomen of zich over langere tijd ontwikkelen. We zien dan ook geregeld een diagnostische vertraging van een aantal jaren. Vroege behandeling is echter noodzakelijk, zodat we orgaanschade en mortaliteit kunnen helpen voorkomen. Hoe sporen we deze moeilijk te onderscheiden aandoening op?

  • Aanhoudende lichamelijke klachten bij kinderen

    Aanhoudende lichamelijke klachten (ALK) komen veel voor op de kinderleeftijd. Voor huisartsen vormen deze klachten vaak een uitdaging. Bij kinderen met ALK kunnen aandacht voor het taalgebruik en een stapsgewijze aanpak volgens het biopsychosociale model overdiagnostiek en medicalisering voorkomen.

  • Groene nagel

    Een groene nagel ontstaat vaak doordat een bacterie (meestal Pseudomonas) zijn kans grijpt na een andere infectie of na een beschadiging. Droog houden en kunstnagels vermijden zijn het beste advies. De klacht verdwijnt vaak vanzelf binnen een jaar. Nagelkweken zijn niet erg sensitief en voor de effectiviteit van medicamenteuze behandelingen is weinig bewijs.

Richtlijn

  • Uitbreiding voorkeursmiddelen binnen de opioïden in NHG-Standaard Pijn

    In de gedeeltelijk herziene NHG-Standaard Pijn zijn de voorkeursmiddelen binnen de sterke opioïden uitgebreid. Oxycodon en buprenorfine zijn toegevoegd als voorkeursmiddelen. Daarnaast hebben we een aanbeveling tegen het gebruik van cannabis bij chronische neuropathische pijn toegevoegd aan de standaard.

NHG Forum

  • Aandacht voor patiëntveiligheid in de praktijk

    Patiëntveiligheid klinkt gewichtig en dat is het ook. Het is belangrijk de zorgverlening zo te organiseren dat incidenten minder snel voorkomen en veilige zorg kan worden verleend. Hoe u dat aanpakt is te lezen op de webpagina Patiëntveiligheid in uw praktijk van het NHG.

  • Denk met ons mee! Uw stem telt

    Wat verwacht u van ons? Welke materialen, producten en diensten gebruikt u? Wat kunnen we doen om deze te verbeteren? Uw feedback is belangrijk. Daarom doen we doorlopend onderzoek onder onze leden. We vragen naar uw tevredenheid over het NHG en stellen verdiepende vragen over een specifiek onderwerp.

  • Fijne verbinding met collega’s

    De Verenigingsraad van het NHG adviseert gevraagd en ongevraagd het NHG-Bestuur over het inhoudelijk beleid. Zij signaleert ontwikkelingen in de huisartsgeneeskunde en gezondheidszorg in een breder maatschappelijk kader. Wie zijn de mensen die in deze raad zitten? Maak kennis met Verenigingsraadslid Robbert Keppel aan de hand van 5 steekwoorden.